Փաստ ինֆո

Նիկոլ Փաշինյանը հակված չէ հրաժարվել վիճակագրական ցուցանիշները յուրովի ներկայացնելու և մեկնաբանելու իր սովորությունից։ Ու ոչինչ, որ վարչապետի հրապարակած ցուցանիշները երբեմն չեն համընկնում պաշտոնական վիճակագրության հետ, դեռ մի բան էլ դրանց հիման վրա հեռուն գնացող հետևություններ են արվում։

-Ուզում եմ արձանագրել, որ մայիսին նախորդ տարվա մայիսի համեմատ ունեցել ենք արտահանման 15 տոկոսանոց աճ, իսկ հունվար-մայիսին` 0,1 տոկոսանոց աճ։ Սա նշանակում է, որ մենք այս տարի արտահանման հետ կապված խնդիրները հաղթահարել ենք։ Առաջին եռամսյակի տվյալներով արտահանման ոլորտում որոշակի մտահոգություններ կային, հիմա դրանք փարատված են։ Վերլուծությունները ցույց են տալիս, որ այս տարվա ընթացքում կունենանք արտահանման բավական շոշափելի աճ»։,-կառավարության վերջին նիստում խոսելով տնտեսության մեջ տեղի ունեցող զարգացումների մասին` հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը։

Թե որտեղի՞ց է վարչապետը վերցրել արտահանման վերաբերյալ իր հրապարակած թվերը, դժվար է ասել։ Բայց պաշտոնական վիճակարության մեջ նման ցուցանիշներ չկան։ Ճիշտ է արտահանումը մայիսին ավելացել է, բայց ոչ թե 15, այլ 11,7 տոկոսով։ Ինչ վերաբերում է հունվար-մայիսին, ապա նույն պաշտոնական վիճակագության համաձայն, արտահանումը ոչ թե 0,1 տոկոսով աճել է, այլ 0,9 տոկոսով նվազել։

Բայց դա էլ թողնենք մի կողմ։ Եթե նույնիսկ ընդունենք, որ վարչապետի հայտարարած 0,1 տոկոսն է ճիշտ, ապա անգամ մեծագույն ցանկության դեպքում այն դժվար է լուրջ ձեռքբերում համարել։ Որ մայիսին արտահանումն ավելացել է, դեռ հիմք չէ մտածելու, թե այլևս մտահոգություններ չկան։ Եթե վարչապետի հույսը նախորդ տարվա ցածր բազան է, որը ձևավորվեց իշխանափոխությունից հետո, այլ հարց է։

Տարեսկզբի առաջին երեք ամիսներին արձանագրված անկումից հետո, արտահանումը ապրիլ-մայիսին իսկապես աճել է։ Հիշեցնենք, որ առաջին եռամսյակի տվյալներով, արտաքին շուկաներ Հայաստանից առաքումները կրճատվեցին 8,6 տոկոսով։ Արդեն ապրիլին արտահանման աճը կազմեց 9,9, իսկ մայիսին`11,7 տոկոս։ Գուցե վատ ցուցանիշներ չեն, հատկապես նախորդող ամիսների նույնքան կտրուկ անկումներից հետո։ Բայց արտահանման բարելավման մասին խոսելուց առաջ, դեռ պետք է հասկանալ, թե դա ինչի հաշվին է եղել։

Փաստն այն է, ապրիլ-մայիսին արձանագրված արտահանման աճը առաջին հերթին պայմանավորված է նախորդ տարվա ցածր ակտիվությամբ։ Դժվար չէ հիշել, թե ինչպիսի բուռն քաղաքական պրոցեսներ էին այն ժամանակ Հայաստանում։ Գրեթե կաթվածահար վիճակում էր հաղորդակցությունը։

Արդյունքում` ինչ տեղի ունեցավ. 2018թ. ապրիլին արտահանումը Հայաստանից կրճատվեց գրեթե 13 տոկոսով։ Եթե մարտին արտահանվել էր ավելի քան 206,5 մլն դոլարի ապրանք, ապա ապրիլին արտահանումը կազմեց 180,1 մլն դոլար։ Տարբերությունն ակնհայտ է։

Նույնը տեղի ունեցավ նաև մայիսին։ Արտահանումը շարունակեց կրճատվել` հասնելով 171,4 մլն դոլարի։

Այսպիսի նվազեցումներից հետո պարզ չէ՞, որ այս տարվա ապրիլ-մայիսի արտահանման ցուցանիշները պիտի բարելավվեին։ Այստեղ զարմանալու ոչիչն չկա։

Զարմանալին այն է, որ մեկ տարի հետո արտահանումը գրեթե այն մակարդակում է, որը կար մինչև իշխանափոխությունը։ Եթե անցած տարվա մարտին, երբ դեռևս չէր սկսվել թավշյա հեղափոխությունը, Հայաստանից արտահանվել էր 206,5 մլն դոլարի ապրանք, ապա այս տարվա մայիսին արտահանումը կազմել է 208,3 մլն դոլար։

Ահա սա է իրական պատկերը։ Իսկ թե առանձին ապրանքների դեպքում, ինչ է տեղի ունեցել, որ գյուղմթերքի արտահանումը քանի անգամով է ավելացել, էական չէ։

Հեղինակ՝ Վ.Միքայելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո