Փաստ ինֆո

Ազգային անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար, նախկին փոխվարչապետ, նախագահի աշխատակազմի նախկին ղեկավար Արմեն Գևորգյանի ամբողջ գույքի վրա դրված կալանքը վերացնելու միջնորդության վերաբերյալ դատարանի գրության դեմ պաշտպանական կողմն այսօր բողոք է ներկայացրել Վերաքննիչ քրեական դատարան։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ն տեղեկացավ Գեւորգյանի պաշտպան Էրիկ Ալեքսանյանից։

Հիշեցնենք, որ պաշտպանը գործի կասեցման փուլում միջնորդել էր վարույթն իրականացնող դատարանին՝ խնդրելով քննարկել Գեւորգյանի ամբողջ գույքի վրա դրված կալանքը վերացնելու հարցը, եւ հունիսի 21-ին դատարանից ստացվել էր գրություն, ըստ որի՝ պաշտպանական կողմի այդ միջնորդությունը կքննարկվի գործը վերսկսելուց հետո, քանի որ կասեցման փուլում դատավարական որեւէ գործողություն կատարելու իրավասություն չունի։ Դատարանի այս գրությունը պաշտպանական կողմը դիտարկել է որպես մերժման որոշում, որով խախտվել է Գեւորգյանի՝ Սահմանադրությամբ եւ Եվրոպական Կոնվենցիայով երաշխավորված սեփականության իրավունքը։

Էրիկ Ալեքսանյանը մեզ հետ զրույցում ընդգծեց, որ առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե բողոքարկվող որոշումը օրինական է, քանի որ քրեական գործի վարույթը կասեցված է, հետևաբար վարույթն իրականացնող դատարանը, բացառութամբ օրենքով սահմանված դեպքերի, իրավասու չէ կատարել դատավարական գործողություններ, կայացնել որոշումներ, այդ թվում՝ նաև քննարկել և լուծել մեղադրյալի գույքի վրա դրված կալանքը վերացնելու կողմի միջնորդությունը. «Սակայն հարկ է նշել, որ չնայած ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքում համապատասխան ընթացակարգի բացակայության, մենք գտնում ենք, որ գործնականում նման միջնորդությունները պետք է քննարկվեն, և դրանց լուծման արդյունքում կայացվեն համապատասխան որոշումներ` առանց ընթացակարգային որևէ նորմի հղում կատարելու»։

Ալեքսանյանի խոսքով՝ անգամ օրենսդրական բացի պատճառով անձը չպետք է զրկվի իր սեփականության իրավունքի իրացման հնարավորությունից եւ իր սեփականության իրավունքի նվազագույն, այն է՝ աշխատանքի դիմաց վարձատրություն ստանալու իրավունքից, որը հանդիսանում է իր և իր ընտանիքի անհրաժեշտ կենսապայմանները ապահովելու միջոց. «Այսինքն՝ օրենքի տեսանկյունից՝ Առաջին ատյանի դատարանը որոշում կայացնելու իրավունք չունի, բայց այս դեպքում գործ ունենք Սահմանադրությամբ երաշխավորված սեփականության իրավունքի հետ, քրեական գործը կարող է կասեցված լինել տարիներ, դա նշանակում է, որ այդ ընթացքում մարդը չպետք է կարողանա անգամ աշխատավարձ ստանալ եւ անհրաժեշտ կենսապայմաններ ստեղծի»։

Պաշտպանի պնդմամբ՝ անգամ քրեական գործի վարույթը կասեցված լինելու պայմաններում, երբ խոսքը գնում է Սահմանադրությամբ երաշխավորված մարդու հիմնարար իրավունքների մասին, որն անկասկած գերակա է Քրեական դատավարության օրենսդրությամբ կարգավորված քրեական գործի վարույթը կասեցնելու ձևական (ֆորմալ) պահանջի նկատմամբ, դատարանը, միևնույն է, պետք է ապահովի մարդու իրավունքների նվազագույն երաշխիքները. «Այլ կերպ ասած՝ փաստացի խնդրում ենք Վերաքննիչ դատարանից, որպեսզի այն կայացնի նախադեպը չունեցող որոշում եւ դրանով վերջ դնի ՀՀ Քրեական դատավարության օրենսգրքի մի շարք ձեւական կարգավորումների»։

Պաշտպանական կողմը Վերաքննիչ դատարանի ուշադրությունը հրավիրել է նաեւ այն հանգամանքին, որ Առաջին ատյանի դատարանի որոշմամբ՝ արձանագրվել էր Արմեն Գեւորգյանի իրավունքների խախտումը. «Թեպետ դա դեռեւս ուժի մեջ չի մտել, եւ մենք այն, որպես իրավական լիարժեք փաստաթուղթ, չենք կարող վկայակոչել, բայց միեւնույն է, անգամ այդ պայմաններում մենք չենք կարող այդ իրավունքների խախտված լինելը վերականգնել»։

Ըստ պաշտպանի՝ դեռեւս պարզ չէ՝ Վերաքննիչ քրեական դատարանը առհասարակ քննության առարկա կդարձնի իրենց բողոքը թե ոչ, որովհետեւ ամեն դեպքում, դատարանը գրություն է կայացրել, ոչ թե որոշում, հետեւաբար՝ դատարանը կարող է առանց քննության թողնել՝ համարելով, որ դա դատական ակտ չէ. «Բայց մեր համոզմամբ՝ դա իր մեջ պարունակում է որոշման տարր, եւ քննության չառնելու դեպքում այն բողոքարկելու ենք Վճռաբեկ դատարան, եւ եթե նույն ճակատագրի արժանանա մեր բողոքը, դիմելու ենք ՍԴ, որովհետեւ այստեղ կա իրավունքի խնդիր»։

Հեղինակ` Միլենա Խաչիկյան