Փաստ ինֆո

ՀՀ Ազգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցության ղեկավար Լիլիթ Մակունցի պնդումը, թե՝ իր համար Վահե Գրիգորյանի՝ Սահմանադրական դատարանի նախագահի լիազորություններն ու պարտականությունները ստանձնելու մասին հայտարարությունն անակնկալ է եղել, վստահություն չի ներշնչում: Մանավանդ, երբ  տվյալ անձի և հարցի հետ կապված ողջ  նախապատմությունը դիտարկում  ենք Վահե Գրիգորյանի՝ ՍԴ  անդամ կամ դատավոր ընտրվելու՝ երկարատև ու բազմադրվագ  պատմության ու դրան հաջորդող ինչպես ՔՊ-ական ու ՀԱԿ-ական հայտնի  դեմքերի, այնպես էլ՝ Սահմանադրական Դատարանի բակում տեղի ունեցող խիստ ուղղորդված  տեսարանների՝ պերմանենտ գետնին պառկող  Վարդգես Գասպարիի, ՍԴ ուղարկված՝ ցուցարարների համապատկերում :  

Իհարկե, հնարավոր է, որ   խմբակցությունը տեղյակ չի եղել Վահե Գրիգորյանի ելույթի մանրամասներին /թեպետ ԱԺ-ում  նրա ընտրության նախորդ օրը խմբակցության որոշ անդամների հնչեցրած տեքստերը հակառակն են վկայում/,  բայց այն, որ քաղաքական իշխանությունը ծանոթ է հայտարարության բովանդակությանը, և որ դա  մանրակրկիտ մշակված գործողությունների ծրագիր է, ակներև է:

 Վահե Գրիգորյանի այդ հայտարարությունը, աներկբա իրավաբանության հետ որևէ կապ չունի, այն քաղաքական հայտարարություն է, իսկ նա  չէր կարող քաղաքական հայտարարությամբ հանդես գալ՝ առանց քաղաքական թիմի հետ համաձայնեցնելու:

Մանավանդ, որ  Վահե Գրիգորյանի այդ  հայտարարությունը քաղաքական լինելով մի շարք բացահայտումներ արեց: Մասնավորաբար, այն շատ հստակ ցուցանեց, թե ինչու էր իշխանությունը, ԱԺ մեծամասնությունը հենց Վահե Գրիգորյանին և միայն նրան տեսնում որպես  ՍԴ դատավորի թեկնածու: Ասել է, թե՝ ի սկզբանե որոշված էր՝ նրան գործուղել Սահմանադրական դատարան՝  արագացված տեմպով՝ Սահմանադրական  դատարանի նախագահ նշանակելու մտայնությամբ:

Այդ  էր պատճառը, որ իշխանության համար, ըստ էության,  ընդունելի չէր  նախկինում ՀՀ նախագահի կողմից առաջադրված որևէ այլ թեկնածու, որքան էլ՝ վերջինս պրոֆեսիոնալ և բարձրակարգ լիներ:

Այսինքն, այն, որ  Սահմանադրական դատարանի շուրջ կատարվող գործընթացներն ամբողջովին համաձայնեցված են իշխող կուսակցության  վերնախավի  հետ, կասկածի տեղ չի թողնում:

Ըստ էության,  այս ամենը հաստատում  են, որ մենք գործ ունենք առերևույթ ժողովրդավարական ներկայացող, սակայն իրականում իշխանության կարևոր մեկ օղակը համարվող դատական իշխանության հանդեպ  իշխող ուժի կողմից ակնհայտ  և համակարգված  ճնշում գործադրելու՝ արդեն նախադեպ ունեցող փաստի հետ:  

Նպատակը հստակ է՝ ճնշում գործադրել ՍԴ-ի վրա՝  պարտադրելով ՍԴ նախագահին հրաժարական տալ: Ի՞նչ է սա նշանակում, եթե ոչ՝  դատարանների անկախության  սկզբունքի կոպիտ խախտում: Չէ՞ որ  հայտնի է՝ ՍԴ նախագահն ունի հստակ գործառույթներ, որով առաջնորդվում է: Ընդ որում, Սահմանադրական դատարանի նախագահը պիտի պաշտոնավարի մինչև թոշակի անցնելը, մինչև 70 տարեկանը  /ՀՀ Սահմանադրություն, Հոդված 166. Դատավորների ընտրության և նշանակման կարգը/: Բնականաբար, օրենսդրական այս կարգավորումը կոնկրետ և կարևոր  նշանակություն  ունի, այն է՝ քաղաքական տարբեր վայրիվերումներից դատական իշխանությունը, արդարադատությունը զերծ պահելը,  երկրում տեղի ունեցող քաղաքական վայրիվերումների  ազդեցությունը  Սահմանադրական դատարանի վրա բացատելը: Այսինքն, այն գործիք է օրենքի շրջանակնԵրում:

Համադրելով վերը նշված գործընթացները, հանգում ենք այն եզրակացության,  որ օրենսդրական  այս կարգավորումը ուղղակիորեն ձեռնտու չէ գործող  իշխանությանը, որն էլ ակնհայտորեն փորձում է ճնշում գործադրել ՍԴ վրա: Ընդ որում,  այս օրերին մի տեսակ  հրատապ ու արդիական  է դառնում այդ ճնշումը՝ այն համատեքստում, որ Սահմանադրական դատարանը վարույթ է ընդունել ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի բողոքները: Ինչը նշանակում է իշխող ուժի, կառավարող մեծամասնության ներկայացուցիչները  ամեն կերպ փորձելու են ճնշում գործադրել Սահմանադրական դատարանի  վրա:

Սա նշանակում է,  որ  մենք գործ ունենք օրենքը, սահմանադրական արդարադատությունը՝ քաղաքական նպատակահարմարությամբ փոխարինելու և  պետության կարևորագույն ինստիտուտը  կոնկրետ մեկ քաղաքական ուժի կամայականություններին ենթարկելու տխուր փորձի հետ:

Ընդդիմախոսները կշտապեն ասել, բա նախկինում.... նախկինի հենց այդ արատավոր երեւույթներն էին, որ մերժվեցին՝ այդ թվում քաղաքականությունից զերծ արդարադատություն ունենալու եւ ոչ  նույնը՝ այլ փաթեթավորմամբ շարունակելու համար։

Փորձի ու սխալի ևս մեկ ճանապարհ մենք պարզապես չունենք:

Հեղինակ՝ Ա.Եսայան

Աղբյուր` Փաստինֆո