Փաստ ինֆո

Հանրային խորհրդի Ժողովրդագրական և գենդերային հարցերի  հանձնաժողովի նախագահ  Գագիկ Եգանյանն  այսօր Հանրային խորհրդում կայացած հանձնաժողովի նիստի ընթացքում, որին մասնակցում էին ՀՀ Արտաքին գործերի և  և ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարությունների ներկայացուցիչները,   բավական ուշագրավ նախագիծ  առաջարկեց, որը միտված էր Հայաստանում  զբոսաշրջիկների հոսք ապահովելուն:  Խոսքն այս դեպքում շատ կոնկրետ էր և վերաբերում էր  Պարսից ծոցի երկրներում բնակվող և այնտեղ աշխատանքային գործունեություն ծավալող երրորդ երկրների քաղաքացիների՝ դեպի Հայաստան ուղևորահոսքերի ծավալների կտրուկ ավելացմանը և դրան վերաբերող քայլերին:

Այս համատեքստում բավական ուշագրավ թվեր  ներկայացրեց Գ. Եգանյանը: Ըստ այդմ, Պարսից ծոցի արաբական երկրներում բնակվում և աշխատանքային գործնեություն են իրականացնում Ֆիլիպինների, Հնդկաստանի, Բանգլադեշի, Պակիստանի, Շրի Լանկայի և ասիական այլ երկրների բազմաթիվ քաղաքացիներ, որոնք բազմակի անգամ /3-6 անգամ/ ավելին են, Պարսից ծոցի արաբական  երկրների քաղաքացիները:

Ըստ Գ. Եգանյանի՝ ներկայացված  երկրներում վարվող իմիգրացիոն քաղաքականությունը շատ դեպքերում   պարտադրում է իմիգրանտներին կարճատև ժամկետով դուրս գալ երկրից, որպեսզի հնարավոր լինի թարմացնել այդ երկրում բնակության իրավունք տվող իրենց կացության կարգավիճակը: Եվ բնականաբար,  նրանք ընտրում են  Պարսից ծոցի տարածաշրջանին չպատկանող այնպիսի երկրներ, որտեղ մի կողմից դյուրին է մուտք գործելը, իսկ մյուս կողմից՝ 3-4 օր տևողությամբ այդ կարճաժամկետ ուղևորությունները չեն պահանջի մեծ ծախսեր: Այդ տեսանկյունից նրանց համար նախընտրելի է համարվում նաև դեպի Հարավային Կովկասի երկրներ ուղղությունը, մասնավորապես՝ դեպի Վրաստան ու Հայաստան:

Սակայն Վրաստանում և Հայաստանում  էական տարբերություններ գոյություն ունեն այդ տարածաշրջանից դեպի Թբիլիսի ու Երևան կանոնավոր ինքնաթիռային չվերթների քանակությունների միջև:

«Տեսեք,   Դուբայից շաբաթական 28 ավիաթռիչք է կատարվում դեպի Թբիլիսի, իսկ դեպի Երևան՝ ընդամենը՝ 11, Դոհայից՝ համապատասխանաբար 21 և 7: Բացի այդ, ուղիղ ավիահաղորդակցություն է հաստատված Թբիլիսիի ու Քուվեյթի, Թբիլիսիի ու Բահրեյնի միջև, ինչն առկա չէ Երևանի դեպքում: Այսինքն, այդ տարածաշրջանից առնվազն 4 անգամ ավելի շատ ուղևորություններ են կատարվում դեպի Թբիլիսի, քան՝ թե Երևան:

Եթե դրան ավելացնենք, որ Երևան ուղևորվողների մեջ որոշակի մաս են կազմում Սիրիայի մեր հայրենակիցները, ապա տարբերությունն է՛լ ավելի ակնառու է դառնում»:

 Ինչո՞վ են պայմանավորված նման զգալի տարբերությունները

Գագիկ Եգանյանը դեպի կովկասյան երկու երկրներ ավիաթռիչքների զգալի տարբերությունները չի  պայմանավորում   ծառայությունների փաթեթների գնային  առաջարկներով՝ ինքնաթիռի տոմս, գիշերակացի արժեք՝ գրեթե նունն է: Տուրօպերատորական ծառայություններ մատուցող կազմակերպությունների գնահատմամբ ուղևորների 80%-ը պատկանում է ամենաէժան էկոնոմ դասին, որոնց համար առաջարկվող տուր փաթեթի արժեքը տատանվում է 400-450 ԱՄՆ դոլարի շրջակայքում, որից 350-ը ինքնաթիռի տոմսի արժեքն է, իսկ մնացածը՝ հոսթելների: Եվ ուղևորների միայն 20%-ն է, որ հանգրվանում է հյուրանոցներում:

Բանախոսի ներկայացմամբ՝ Վրաստանը և Հայաստանը դիտարկվում են   որպես պատմամշակութային հուշարձանների առատությամբ ու բնաշխարհի գեղեցկություներով առանձնացող տուրիստական երկրներ՝ որոնք  միջազգային կազմակերպությունների գնահատմամբ ապահով պետություններ են, ուր ապրում են հյուրընկալ մարդիկ: Այսինքն, նշված գործոնները, որոշ առավելություն-տարբերություններով հանդերձ, ըստ նրա, չեն  պայմանավորում ուղևորահոսքերի զգալի տարբերությունները: Իհարկե, մեր հարևանները զբոսաշրջիկին հրապուրում են ծովով, սակայն Հայաստանն  էլ բազմաթիվ այլ գրավչություններ ունի՝ գտնում է Գագիկ Եգանյանը, մեծ հաշվով առկա իրավիճակը հիմնականում պայմանավորելով նրանց համար Հայաստան կամ Վրաստան մուտք գործելու տարբեր ռեժիմներով:

Բանն այն է, որ Պարսից ծոցի երկրներում բնակվող օտարերկրացիները Վրաստան ժամանելիս ազատված են մուտքի արտոնագրեր  ձեռք բերելու պահանջից, մինչդեռ Հայաստան այցը նրանց համար վիզա՝ մուտքի արտոնագիր է ենթադրում:

Գ. Եգանյանի կարծիքով՝  նշված ուղևորոհոսքերը մեր երկիր բերելու համար բավարար է միայն Հայաստան ժամանելիս այդ անձանց ազատել մուտքի արտոնագրեր ձեռք բերելու պահանջից: <<Ընդհանրապես մուտքի արտոնագրի ինստիտուտի ներդրումը պետությունների համար ծառայում է 2 նպատակի․ առաջին՝ անվտանգության նկատառումներ (ժամանողի անձի ինքնությունը, այցելության նպատակը, նախկինում երկրի հետ ունեցած առնչությունները և նմանատիպ այլ հարցերի պարզման ճանապարհով), երկրորդ՝ ֆիսկալ նպատակ, երբ մուտքի արտոնագիր տրամադրելիս գանձվում է տուրք: Պարզ է, որ Հայաստանի դեպքում ժամանման պահին սահմանակետում վիզա տրամադրելիս, ըստ էության, շրջանցվում է առաջին նպատակը: Բացի այդ, արտոնագրի տրամադրումը որևէ լուրջ ֆիսկալ խնդիր չի լուծում, քանի որ սահմանակետում դրա համար գանձվում է ընդամենը 3000 դրամ:  Այս ամենը վկայում է, որ անհրաժեշտ է այդ անձանց Հայաստան ժամանելիս` ազատել մուտքի արտոնագիր ունենալու պահանջից, քանի որ այդ պահանջը նվազեցնում է ուղևորների հոսքը դեպի մեր երկիր և ընդհակառակը, խիստ բարեբեր է ազդում հարևան երկիր ուղևորվողների թվաքանակի ավելացման վրա>>:

Առաջարկը՝ առաջարկ, որին, ի դեպ, կառավարության համապատասխան օղակները դրական են արձագանքել, բայց այն գործնական հուն տեղափոխելու համար, պիտի գործնական քայլեր արվեն: Այս համատեքստում՝ Գագիկ Եգանյանն առաջարկում է առաջին փուլում,  որպես փորձնական ծրագիր, Պարսից ծոցի երկրներից Հայաստան ժամանող ուղևորների համար վիզայի պահանջից ազատել միայն ԱՄԷ-ում բնակվող ֆիլիպինցի քաղաքացիներին: Նրա խոսքով՝ <<Առաջարկի օգտին են խոսում մի շարք հանգամանքներ, մասնավորաբար՝  նրանց թվաքանակն այնտեղ կազմում է ավելի քան 800 000 մարդ, Երևանի և Դուբայի միջև առկա են կանոնավոր ավիաչվերթներ: Ֆիլիպինցիներն աչքի են ընկնում որպես մեղմ, բարեպաշտ և իրապես քրիստոնյա ազգ, և այդ տեսանկյունից մեծանում է Հայաստանի գրավչությունը նրանց համար: Բացի այդ, նրանք շատ լավ կազմակերպված հանրություն են, ունեն համերկրացիների բազմաթիվ կառույցներ, որոնք գործում են ԱՄԷ-ում գտնվող իրենց դեսպանության համակարգմամբ, ինչը դյուրին կդարձնի ինչպես այս նորարարության, այնպես էլ՝ այցելության դեպքում Հայաստանի ունեցած այլ գրավչությունների և հետաքրքրությունների վերաբերյալ տեղեկությունների տարածումը նրանց շրջանում>>:

Դե, իսկ  փորձնական ծրագրի արդյունքները կհուշեն՝  մեկ տարի հետո կարելի՞ է քննարկեի դարձնել  Պարսից ծոցի այլ երկրներում բնակվող ֆիլիպինցի քաղաքացիներին, ինչպես նաև Պարսից ծոցի տարածաշրջանում բանկվող այլ երկրների քաղաքացիներին ևս Հայաստան մուտք գործելիս վիզա ձեռք բերելու պահանջից ազատելու հարցը:

Աղբյուր` Փաստինֆո