Փաստ ինֆո

Շուրջ մեկ տարի տևած քննարկումներից, կատարված բազմաթիվ փոփոխություններից ու վերանայումներից հետո Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների փաթեթը վերջապես հասավ Ազգային ժողով։ Այն կքննարկվի հունիսի 7-ին հրավիրվելիք արտահերթ նիստում։

Հայտարարած տնտեսական հեղափոխության իրականացման ճանապարհին կառավարությունը մեծ հույսեր է կապում այս փաստաթղթի հետ։ Չնայած անգամ մեծագույն ցանկության դեպքում դժվար է այն հեղափոխական համարել։

Սպասումները, որ Հարկային օրենսգիրքը կենթարկվի համալիր վերանայումների, չիրականացան։ Տեղային որոշ խնդիրների լուծումից բացի, փաստաթուղթը ըստ էության այլ բան չի առաջարկում։ Եվ որ պակաս կարևոր չէ` տանելու է երկրում սոցիալական բևեռացման խորացման։

Խնդիրն այն է, որ կառավարությունը մտադիր չէ հարկային օրենսգիրքը ծառայեցնել հասարակության համեմատաբար անապահով խավերի եկամուտների ավելացմանը։ Եկամտային հարկի  փոփոխություններով նախապատվությունը տրվել է բարձր աշխատավարձ ստացողներին, որոնց համար հարկի բեռը կնվազի։ Փոխարենը` ցածր եկամուտներ ստացողների դեպքում այն կմնա անփոփոխ։

Այդպես վարվելու համար կառավարությունն անշուշտ ունի իր հիմնավորումները։ Ակնկալվում է, որ դա պայմաններ կստեղծի բարձր վարձատրվող աշխատատեղերի ստեղծման համար, կունանա նաև որոշակի տնտեսական նշանակություն։

Կլինի՞ այդպես, թե՞ ոչ, ժամանակը ցույց կտա։ Բայց սոցիալական արդարության տեսակետից, դա դժվար է ընկալել։ Հատկապես որ, իշխանափոխությունից հետո հասարակությունը հույսով սպասում է կյանքի պայմանների բարելավման, ինչը ուշանում է։

 Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների փաթեթով սոցիալական ճնշումը Հայաստանում կմեծանա` պայմանավորված ևս մեկ հանգամանքով. մի շարք ոլորտներում առաջարկվում է մեծացնել հարկային բեռը։ Դա վերաբերում է առաջին հերթին ակցիզային հարկին, որը վճարում է սպառողը` տարբեր տեսակի ապրանքների ձեռքբերման ճանապարհով։

Կառավարությունը մտադիր է ակցիզային հարկի բեռի ավելացման միջոցով փոխհատուցել այն կորուստները, որոնք կրելու է բյուջեն բարձր վարձատրվող քաղաքացիների համար եկամտային հարկը նվազեցնելու հետևանքով։ Խոսքը շուրջ 28 մլրդ դրամի մասին է, որ լինելու է համահարթ եկամտային հարկի կիրառման գինը։

Հարկային օրենսգրքի փոփոխություններով կառավարությունը պատրաստվում է միկրոբիզնեսին տալ հարկային արտոնություններ։ Սակայն այն, ինչը հեղափոխական առաջընթաց է համարվում, տնտեսական ոլորտի բազմաթիվ մասնակիցներ թերահավատությամբ են ընդունում։ Միկրոբիզնեսի ներմուծմամբ` Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների փաթեթը նաև սահմանափակումներ է նախատեսել։ Այդ դաշտից դուրս են մնացել բազմաթիվ ոլորտներ, որոնք այսօր գործում են ընտանեկան ձեռնարկություններին ներկայացվող հարկման ռեժիմում` գրեթե ամբողջությամբ ազատված լինելով հարկերի վճարումից։

Միկրոբիզնեսի դաշտում կգործեն մինչև 24 մլն դրամ տարեկան շրջանառություն ունեցող տնտեսավարողները, որոնք այսօր ներառված են հիմնականում ինքնազբաղների և ընտանեկան ձեռնարկատիրության հարկային համակարգերում։

Հարկային փոփոխություններով փաթեթով կվերականգնվի շրջանառության հարկի 115 մլն դրամի շեմը։ Ինչպես հայտնի է, այս տարվա հունվարի 1-ից այն վերստին դարձել է 58,3 մլն դրամ` փաստի առաջ կանգնեցնելով բազմաթիվ տնտեսավարողների։ Դաշտում գործող տնտեսավարողներն այսօր ամեն ինչ անում են շրջհարկի գործող 58,3 մլն դրամը շեմը չանցնելու համար` այլապես կհայտնվեն շատ ավելի ծանր ԱԱՀ դաշտում։ Թեև կառավարությունը հակված է վերադառանալ 115 մլն դրամին, այնուհանդերձ պատրասվում է դա կիրառել հաջորդ տարվանից։

 Շրջհարկի շեմի բարձրացումը այն հիմնական առավելություններից մեկն է, որը փոքր և միջին բիզնեսին տալիս է Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունների փաթեթը։

Աղբյուր` Փաստինֆո