Փաստ ինֆո

«Տարիներ շարունակ ՀՀ պահեստազորային սպաների բնակարանային ապահովման խնդիրները չեն լուծվում, իսկ կառավարության վերջին որոշումից էլ շահառուները դժգոհ են»,-«Փաստինֆո»-ի հաղորդմամբ՝ այսօր այս մասին «Հայացք» մամուլի ակումբում հայտարարեց փաստաբան Նորայր Նորիկյանը. «Ընդունված որոշումները կիսատ են, իսկ մարդկանց դժգոհությունը՝ օբյեկտիվ. եթե ասում են, որ նախորդ իշխանությունները մատը մատին չեն խփել, դա դեռ չի նշանակում, որ գործող իշխանությունն էլ պիտի հարցն ամբողջությամբ չլուծի»,-նշեց նա։

Բանն այն է, որ ՀՀ զինվորական նախորդ օրենսդրությունը, մասնավորապես՝ «Զինվորական ծառայության անցնելու մասին» եւ «Զինծառայողները եւ նրանց սոցիալական ապահովության մասին» օրենքները հնարավորություն էին տալիս որոշակի ստաժ եւ վավերապայմաններ ունենալու պարագայում պետությունից անհատույց ստանալ բնակարաններ կամ բնակարանների բարելավման նպատակով ֆինանսական անհատույց աջակցություն։ Սա կարգավորվում էր կառավարության 2007 թվականի թիվ 384 որոշմամբ։ Սակայն Վիգեն Սարգսյանը, դառնալով ՊՆ նախարար, զինվորական օրենսդրությունը փոփոխության ենթարկեց, եւ օրենքների մի մասը ուժը կորցրեց։ Դրանից հետո՝ 2017 թվականի դեկտեմբերին, ընդունվեց «Զինվորական ծառայության եւ զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենք, որով կարգավորվում էին նաեւ զինծառայողների բնակարանային խնդիրները։ Վիգեն Սարգսյանը մտցրեց հիփոթեքային հեռանկարով զինծառայողների բնակարանների պայմանների բարելավման ծրագիրը, բայց նույն օրենքի անցումային դրույթով միաժամանակ ընդգծեց, որ այն զինծառայողները, ովքեր կհրաժարվեն հիփոթեքային կարգով բնակարաններ ստանալուց, կպահպանեն պետությունից անհատույց բնակարաններ  կամ ֆինանսական աջակցություն ստանալու իրենց իրավունքը։ Դրանից հետո՝ արդեն Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության օրոք, դարձյալ տեղի ունեցան փոփոխություններ։

Փաստաբան Նորայր Նորիկյանի խոսքով՝ նոր կառավարության 540 որոշմամբ փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարվեցին 2007 թվականի 384 որոշման  մեջ, ինչը, ըստ նրա, ամբողջ խնդիրը չլուծեց. «Այդ փոփոխություններով առաջարկվում է բնակարան տրամադրելու փոխարեն մարզերում կամ գյուղական համայնքներում  այդ կատեգորիային բավարարող սպաներին տրամադրել դրամական միջոցներ՝ բնակարաններն ապահովելու 90 տոկոսով, իսկ Երեւան քաղաքում՝ 50 տոկոսով։  Հարց է առաջանում՝ մնացած մասն ո՞վ պետք է վճարի եւ ինչո՞ւ, եթե մինչ այս գործող իրավակարգավորումներով պետությունը պարտավոր էր անհատույց, ամբողջ տոկոսով ապահովել բնակարանների բարելավման խնդիրը»,- նշեց փաստաբանը։

Նրա խոսքով՝ այստեղ մի այլ խնդիր էլ կա. որոշման մեջ նշված է, որ վկայագիր է տրամադրվում, սակայն եթե 12 ամսվա ընթացքում շահառուները չդիմեն բնակարան ստանալու համար, լրանալուց հետո, թեեւ ֆորմալ առումով պահպանում են բնակարան ստանալու իրավունքը, բայց,  ըստ էության, մտնում են անորոշության ցիկլ. «Սա ՀՀ ԶՈՒ-ում 20 եւ ավելի տարի շարունակ ծառայություն անցած սպաների արժանաապատվության հարցն է, եւ ես կարծում եմ, որ ՀՀ գործող կառավարությունը պարտավոր է հնարավորինս սեղմ ժամկետներում լուծել դրանք, ուստի առաջարկում եմ լուծման իմ տարբերակները»։

Առաջին հերթին, փաստաբանն առաջարկում է Նիկոլ Փաշինյանին ՊՆ նախարարից պահանջել վերջին տարիների, մասնավորապես՝ 1991-92 թվականներից սկսած բարձրագույն սպայական կազմին տրամադրված բնակարանների ցուցակը՝ հասկանալու համար, թե գեներալներից, վարչության պետերից եւ բարձրագույն սպայական կազմի մյուս անդամներից ովքեր են ստացել բնակարաններ եւ արդյոք ունեցել են դրա կարիքը. «Օդում պտտվող տեղեկությունների համատեքստում՝ կան մի շարք գեներալներ, ովքեր, զբաղեցնելով բարձր պաշտոններ, հանրության շրջանակում ունենալով չակերտավոր հեղինակություն եւ որեւէ սոցիալական խնդիր չունենալով՝ ստացել են բնակարաններ, եւ եթե վարչապետը կոռուպցիայի դեմ պայքարի տրամաբանության մեջ է,  թող մեկ օրվա ընթացքում նրան տրամադրվի այդ ցուցակը, որովհետեւ եթե չլիներ այդ անօրինական, կոռուպցիոն  եղանակով սպաների բնակարաններ տրամադրումը, եւ դրանց վերադարձի հարց բարձրացվեր, այս խնդիրը չէր լինի»։

Երկրորդ խնդիրը, ըստ փաստաբանի, 50 տոկոսի կարգավորումն է. «Տպավորություն է, թե  այս երկրում այդ 50 տոկոսի տրամաբանությամբ դեռ շարունակում են խնդիր լուծել։ Եթե անգամ 50 տոկոսն են տալիս, թող բանակցեն բանկերի հետ,  թող անտոկոս վարկ վերցնեն եւ փակեն այդ վարկերը, դա շահառուների խնդիրը չէ»։

Նորայր Նորիկյանը հիշեցրեց՝ դեռեւս 2018 թվականի դեկտեմբերին Նիկոլ Փաշինյանը Արարատի մարզում նախընտրական քարոզարշավի ժամանակ ասել է, որ առաջիկա 5 տարիների ընթացքում ՀՀ զինված ուժերում շուրջ  2.5 միլիարդ ամն դոլար է ներդրվելու՝ այն վերազինելու, արդիականացնելու, սոցիալ-տնտեսական-կենցաղային խնդիրներ լուծելու համար, եւ այդ գումարը, ինչպես ինքն էր հայտարարաել, բերվելու էր հայտնի կոռուպցիոներներից. «Վարչապետի այս դիրքորոշումը  հաստատվեց 2019 թվականի հունվարի կառավարության 1-ին նիստին, ու եթե ենթադրենք, որ այս կառավարությունը 5 տարվա մանդատ ունի, ստացվում է, որ  տարեկան 500 միլիոն դոլար է պատրաստվում ներդնել։ Հիմա եթե յուրաքանչյուրին 40 հազար դոլար էլ հատկացվի, 1000-1100 ընտանիքի դեպքում կստացվի մոտ 44 միլիոն դոլար, այսինքն՝ կառավարության ասածի մեկ տարվա 10 տոկոսը»։

Նորիկյանն ամփոփեց՝ այս փոփոխությունը հակասում է օրենսդրությանը. «Զուտ իրավական առումով այն համարվում է մարդկանց կարգավիճակը վատթարացնող»,-նշեց նա։

Հեղինակ` Միլենա Խաչիկյան