Փաստ ինֆո

ՀՀ արդարադատության նախարար Արտակ Զեյնալյանն այսօր մասնակցել է «Զինված ուժերում մարդու իրավունքների պաշտպանության եվրոպական չափանիշների կիրառման ամրապնդումը Հայաստանում» ծրագրի ամփոփմանը: Այս մասին տեղեկացնում են  ՀՀ ԱՆ տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից։

Նախարարը նշել է, որ ծրագրի մասին իր գիտելիքները միայն տեսական չեն. ժամանակին դրա շրջանակում եղել է դասախոս բանակում: «Դասախոսությունների ընթացքում գրանցել ենք լուրջ արդյունք, և զգացել եմ, որ  սպաները, զինծառայողները մարդու բնական իրավունքների ընկալման մարդկային բնատուր ունակություն ունեն»,- ասել է Արտակ Զեյնալյանը:

Անդրադառնալով ծրագրի նպատակներին՝ նախարարը նշել է, որ թեև դրանց իրականացման ճանապարհին մարտահրավերները շատ են եղել, սակայն համատեղ ջանքերի գործադրմամբ դրանք հաղթահարվել են: Այդուհանդերձ, Արտակ Զեյնալյանի գնահատմամբ, այս ոլորտում անելիքները շատ են, և ցանկալի արդյունքների հասնելու համար դեռ ճանապարհ կա անցնելու: 

Խոսելով Արդարադատության նախարարության կողմից, այդ թվում` զինված ուժերում, վատ վերաբերմունքի կանխման, հայտնաբերման, հաղորդման և քննության արդյունավետության բարձրացմանն ուղղված քաղաքականությունից`  նախարարը փաստել է, որ 2015 թվականից իրականացվել են լայնածավալ օրենսդրական բարեփոխումներ, որոնք պայմանավորված են եղել ՄԱԿ-ի 1984 թվականի կոնվենցիայի  հետ համապատասխանությունն ապահովելու կարևորությամբ, ինչպես նաև` ՄԻԵԴ վճիռների կատարման պահանջով: Վերջինիս առումով նախարար Զեյնալյանը նշել է, որ դրանից ևս անմասն չի եղել. իրավապաշտպանի գործություն իրականացնելու ընթացքում այդ գործերով ՄԻԵԴ-ում եղել է ներկայացուցիչ, հետո նաև՝ օրենսդրական նախաձեռնությունների, նախագծերի համահեղինակ:

Թվարկելով օրենսդրական փոփոխությունների ընթացքում իրականացված բարեփոխումները, Արտակ Զեյնալյանը կարևորել է  ձերբակալված կամ կալանավորված անձին պաշտպանի և պաշտպանությունը ստանձնելու նպատակով փաստաբանի հետ տեսակցության հնարավորության ընձեռումը նաև ո՛չ աշխատանքային օրերին կամ ժամերին և խոշտանգումների զոհերին խոշտանգման հետևանքով պատճառված վնասի արդար և համաչափ փոխհատուցման, այդ թվում՝ ռեաբիլիտացիայի ինստիտուտի նախատեսումը: Այս առումով նախարարն ընդգծել է, որ Սահմանադրական դատարանը քաղաքացիական օրենսգրքի մի շարք դրույթները, որոնցով նախատեսված չեր բարոյական վնասի փոխհատուցում, ճանաչել է հակասահմանադրական և անվավեր: «Այդ ռազմավարական դատավարությունը ես սկսել էի 2003 թվականին և միայն այս տարվա հունվարին հնարավոր եղավ իրականություն դարձնել բարոյական վնասի ստացումը վստահորդի կողմից»,- նշել է Արտակ Զեյնալյանը՝ մյուս կարևոր փոփոխությունները համարելով դատավարական հստակ երաշխիքների նախատեսումը փաստացի ազատությունից զրկված անձանց համար, խոշտանգման համար դատապարտված անձին ներում չշնորհելու կարգավորումը և այլն: Դրանք դրական են գնահատվել ՄԱԿ-ի խոշտանգումների դեմ կոմիտեի կողմից, ողջունվել է Եվրոպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեի կողմից՝ «Վիրաբյանն ընդդեմ Հայաստանի» և «Աշոտ Հարությունյանն ընդդեմ Հայաստանի» խմբի գործերի կատարման ընթացքը գնահատելիս:

Նախարարը տեղեկացրել է նաև, որ մեկնարկել են ՄԻՊ ազգային ռազմավարության և դրանից բխող նոր՝ 2020-2022թթ. միջոցառումների ծրագրի մշակման աշխատանքները: Ծրագիրը ներդաշնակեցվելու է ԵԽ-ի կողմից Հայաստանի համար իրականացվող գործողությունների 2019-2022թթ ծրագրի առաջնահերթությունների հետ: «Այս գործընթացն առավել ներառական դարձնելու նպատակով սերտ համագործակցում ենք բոլոր շահագրգիռ պետական մարմինների և հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ»,- նշել է Արտակ Զեյնալյանը:

Նախարարը, շնորհակալություն հայտնելով Միացյալ Թագավորության կառավարությանը՝ ծրագրի ֆինանսավորման և Եվրոպայի խորհրդի երևանյան գրասենյակին՝ ծրագրի պատշաճ իրականացման համար, հույս է հայտնել, որ ԵԽ-ն կշարունակի հետևողական աջակցել ՀՀ զինված ուժերում մարդու իրավունքների պաշտպանության ամրապնդմանը: 

Միջոցառմանը մասնակցել են նաև ԵԽ Մարդու իրավունքների և օրենքի գերակայության գլխավոր տնօրինության Մարդու իրավունքների ղեկավար Քրիստոֆ Պուարելը, ԵԽ երևանյան գրասենյակի ղեկավար Նատալյա Վուտովան, ՀՀ-ում Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորության արտակարգ և լիազոր դեսպան Ջուդիթ Մարգարեթ Ֆարնուորթը, Հայաստանի մարու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը, Պաշտպանության նախարարի տեղակալ Գաբրիել Բալայանը, ՄԻԵԴ-ում ՀՀ կառավարության լիազոր ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանը, այլք:

Աղբյուր` Փաստինֆո