Փաստ ինֆո

Շուրջ 10 օր է՝  կինոռեժիսոր,   «Պարալլելս Ֆիլմպրոդաքշն» կինոընկերության տնօրեն Հովհաննես Գալստյանը որպես բողոքի նշան՝ հացադուլ է հայտարարել՝ պահանջելով վերականգնել  հայ-բուլղարագերմանական «Տատիկիս վարսերը» ֆիլմի ֆինանսավորումը:

Հացադուլի դիմում է անելանելիության սահմանագծին հասած մարդը, մարդը, որն այլ ելք այլևս չունի և այդ ծայրահեղ միջոցով է ցանկանում հրավիրել հանրության, պատկան կառույցների ուշադրությունը:

Հացադուլ երևույթի հետ անկախ Հայաստանի քաղաքացիներս առաջին անգամ գլոբալ առումով առնչվել ենք  88-ի շարժման օրերին. հացադուլավորների պահանջները հիմնականում քաղաքական էին՝ «Արցախի  միացում Հայաստանին», «Նաիրիտի փակում»...Հետագա տարիներին այս ծայրահեղ միջոցին անազատության և ազատության մեջ գտնվող Հայաստանի բազմաթիվ քաղաքացիներ են դիմել  տարբեր պահանջներով: Բոլոր դեպքերում նպատակը հանրության, պետական, և միջազգային ատյանների կողմից ուշադրությունն է իրենց պահանջի, խնդրի վրա և վերջինիս լուծումը:

Հայաստանում հացադուլի է դիմել ստեղծագործող անհատը, ռեժիսորը, մարդ, որը մշակութային արժեք է ստեղծում: Ճիշտ է, նրան այցելում,  որպիսությունը հարցնում և հացադուլի պատճառներին ի մոտո  ծանոթանում են առանձին անհատներ, բայց մեծ հաշվով՝ ստեղծագործական միավորումների, երկրում գործող բազմաթիվ իրավապաշտպան կազմակերպությունների կողմից դրսևորված հստակ վերաբերմունք, անդրադարձ դեռ չի եղել:

Հարցի թիվ մեկ պատասխանատուն՝  երկրի մշակութային գերատեսչությունը  ոչ միայն արվեստագետի բարձրացրած խնդիրն  անարձագանք է թողնում, այլև՝ պարզ մարդկային  հումանիզմի դրսևորում իսկ չի ցուցանում: Երբ պետական պաշտոնյան անգիր արած հղում է անում Սահմանադրության 1-ին հոդվածին, այն է՝ «Հայաստանի Հանրապետությունը ինքնիշխան, ժողովրդավարական, սոցիալական, իրավական պետություն է», պիտի որ հասկանա՝  ժողովրդվարությանն ու համամարդկային չափանիշներին համահունչ իրավական պետության հիմնական սուբյեկտը Մարդն է: Իսկ ինչպես սահմանում է Մայր օրենքի 3-րդ հոդվածը՝ մարդը, նրա արժանապատվությունը, հիմնական իրավունքները և ազատությունները բարձրագույն արժեքներ են:

Հիմա, կինոռեժիսոր Հովհաննես Գալստյանը տևական ժամանակ հացադուլի մեջ է, իր ֆիլմը ապօրինաբար կասեցվել է, ֆինանսավորումը դադարեցվել, այսինքն մարդը պայքարում է իր ստեղծագործական իրավունքների, հայրենիքում իր արժանապատիվ գործունեության  համար: Ելք չունի և  այս ծայրահեղ եղանակին է դիմել՝ վտանգելով իր առողջությունը, կյանքը: Հոգեբանական կաշկանդվածություն, սրտի տագնապ, տևական   անքնություն ունի, սահմանային վիճակ չէ՞, ինչ է...

Մշակույթի նախարարությանը, պետության այս օղակի ղեկավարին սա չի՞ անհանգստացնում, չի՞ մտահոգում: Լսում եմ մշակույթի նոր պատասխանատուին՝ շարունակ ինչ-որ թղթերից՝ թվեր է կարդում, գումարում, հանում, հաշվապահություն անում եթերում, կառավարության նիստում, ու մտածում եմ՝որևէ  մեկը նրան չի՞ կարողանում հուշել, որ համապատասխան բաժիններից իր սեղանին  դրված թվաբանությունը ներկայացնելու փոխարեն իր գործառույթը խնդիրը հասկանալը և համապարփակ- հասկանալի ներկայացնելն է և իր ղեկավարած գերատեսչությանն առնչվող խնդիրների լուծումներ առաջարկելը: Ելքեր որոնել-գտնելը: Այլ ոչ թե՝ առճակատումների գնալը, ուլտիմատումների լեզվով խոսելն ու սոցցանցերում բանավիճելը: Նախ՝ Կոնստանտին Օրբելյանի դեմ էր սուր ճոճում, հիմա էլ՝ հացադուլի դիմած կինոռեժիսոր Հովհաննես Գալստյանի:

Ի դեպ, ոչ միայն որպես ոլորտը ղեկավարող պետական պաշտոնյա, այլև՝ քրիստոնեական արժեքներ դավանող հայ մարդ, բնագավառի պատասխանատուն վաղուց պիտի այցելած լիներ Հովհաննես Գալստյանին, լսեր նրան, ավելին, խնդրո առարկա հարցին վերաբերող մի փոքրիկ խորհրդակցություն հրավիրեր հացադուլավոր ռեժիսորի  Մատենադարանի հարակից տարածքում գտնվող  վրանի տակ, հորդորեր նրան՝ դադարեցնել հացադուլը, լսեր բոլոր կողմերին՝ փորձելով  լուծել հարցերը՝ ի շահ մշակույթի, ստեղծագործող մարդու, ընդհանրապես՝ ի նպաստ մարդու իրավունքների, արժանապատիվ կյանքի և գործունեության:

Սիրո և հանդուրժողականության հեղափոխության մասին հրապարակներում և ամբիոններից խոսելուն փոխարինե՜ք այդ  համատեքստում կատարած ձեր գործերով:

Հեղինակ` Անահիտ Եսայան