Փաստ ինֆո

ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակը ներկայացնում է 2013թ. մայիսի 2-ին ՀՀ Կառավարության կողմից հաստատված «Հոգեկան առողջության խնդիրներ ունեցող անձանց խնամքի և սոցիալական սպասարկման այլընտրանքային ծառայությունների տրամադրման հայեցակարգի» և վերջինիս կատարումն ապահովող միջոցառումների իրականացման վիճակի վերաբերյալ տեղեկանք:

Հայեցակարգի հիմնական նպատակը Հայաստանի Հանրապետությունում ապաինստիտուցիոնալիզացիայի իրականացումն է։ Դրա մշակման և իրականացման հիմնական պատասխանատուն ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունն է, համակատարողները՝ ՀՀ Առողջապահության և ՀՀ Կրթության և գիտության նախարարությունները, մարզպետարանները, Երևանի քաղաքապետարանը:

Հայեցակարգի իրականացման միջոցառումների 2013-2017թթ. ծրագրում ընդգրկված 20 միջոցառումներից 7-ն են ամբողջությամբ իրականացվել, 3 միջոցառում չի իրականցվել, որոնք անկյունաքարային են ամբողջ Հայեցակարգի կատարման համար:

Ընդ որում՝ իրականացված 7 միջոցառումներից մեկը ուշացումով է իրականացվել:

Կարող ենք արձանագրել, որ Միջոցառումների ծրագիրն արդյունավետ ու ամբողջությամբ չի իրականացվել։ Այսինքն՝ չեն լուծվել Հայեցակարգում սահմանված խնդիրները։

Պետական մարմինները, սահմանելով  Հաշմանդամություն ունեցող  անձանց իրավունքների մասին կոնվենցիայի կիրարկման քաղաքականություն, չեն հրաժարվել  ինստիտուցիոնալիզացման մոտեցումներից։

Համայնքահեն ծառայությունների  ներդրման  ձախողումը  պայմանավորելով ֆինանսական միջոցների բացակայությամբ՝ պետական մարմինները ֆինանսական ներդրումներ են պլանավորել փակ հաստատությունների հիմնանորոգումների համար։  

Միջոցառումների ծրագրի մշակման, հաստատման և իրականացման գործընթացներում պատասխանատու և համակատարող մարմինների մասնակցությունն ապահովված չի եղել, ինչը ևս բացասաբար է անդրադարձել հոգեկան առողջության բնագավառին առնչվող մասնագետների իրազեկության ապահովման և ընդհանուր առմամբ բնագավառում դրական արդյունքների գրանցման վրա։  

Այսպիսով, ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակն առաջարկում է ապաինստիտուցիոնալիզացման նպատակով՝

-իրականացնել կարիքի գնահատում հանրապետության տարածքում անհրաժեշտ համայնքահեն ծառայությունների թվի և տեսակների վերաբերյալ՝ հիմնված այն մոտեցման վրա, որ հաշմանդամություն ունեցող յուրաքանչյուր անձ իրավունք ունի ապրելու անկախ և ներգրավվելու համայնքում,

- մշակել համայնքահեն ծառայությունների ներդրման ծրագիր՝

ֆինանսական անհրաժեշտ միջոցների չափի և աղբյուրների վերաբերյալ հստակ տեղեկատվության ներառմամբ,

չափելիության սկզբունքին համապատասխան գործողությունների ձևակերպմամբ,

ծրագրի գործողությունների՝ հաշմանդամություն ունեցող անձանց սոցիալական ներառման տարեկան ծրագրերում ընդգրկմամբ,

- հրաժարվել փակ հաստատությունների վերակառուցման, զարգացման համար ֆինանսական ներդրումներ կատարելուց,

- ապահովել արդյունավետ համագործակցություն պատասխանատու մարմինների միջև ապաինստիտուցիոնալիզացիայի իրականացման բոլոր փուլերում,

- ապահովել ներդրվող ծառայությունների շարունակական արդյունավետ գործունեությունը՝ համարժեք ֆինանսական միջոցների հատկացմամբ։

Աղբյուր` Փաստինֆո