Փաստ ինֆո

Հայաստանի խորհրդարանը դեկտեմբերի 12-ի արտահերթ նիստում կքննարկի «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին» օրինագիծը, որի նախնական տարբերակը բավականին թեժ քննարկումների առիթ էր տվել:

Օրենսդրական նախաձեռնության նախնական տարբերակը խնդրահարույց էր համարում նաև իշխող ՀՀԿ-ն, ինչը ստիպեց նախաձեռնության հեղինակներին գնալ փոփոխությունների, հստակեցնել որոշ դրույթներ, կարգավորել խնդրահարույց հարցերը:

«Արմենպրես»-ն ընթերցողին է ներկայացնում օրենքի նախագծում արված հիմնական փոփոխությունները: Առաջին հերթին փոխվել և ավելի հստակեցվել է օրինագծի վերնագիրը: Եթե նախնական տարբերակում այն վերնագրված էր «Ընտանեկան բռնության կանխարգելման և դրա դեմ պայքարի մասին», ապա վերջնական տարբերակում օրենսդրական նախաձեռնությունն ունի հետևյալ վերնագիրը՝ «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին»:

Այսինքն, եթե հանրային քննարկման դրված օրինագիծն ուղղված էր ընտանեկան բռնության կանխարգելմանն ու ընտանեկան բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանությանը, ապա կառավարության հրապարակած վերջնական տարբերակով այն նաև ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին է։ Նախագծի վերջնական տարբերակում ավելացվել է ընտանիքում ավանդական արժեքների ամրապնդման և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման սկզբունքը։

Լուծում է տրվել խնդրահարույց ևս մեկ դրույթի. վերջնական տարբերակում օրենքի պաշտպանության միջոցներից օգտվելու հնարավորությունից զրկվում են «ենթադրաբար ընտանեկան բռնության ենթարկված անձինք»։ Նոր տարբերակով առաջարկվում է ընտանիքում բռնության կանխարգելման մասին օրենքը կիրառել միայն այն անձի հանդեպ, ում գործով պետությունը բռնության փաստը որևէ կերպ հաստատել է՝ դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած վճռով, նախազգուշացմամբ, անհետաձգելի միջամտությամբ։

Ողջ փաստաթղթում «ընտանեկան բռնություն» տերմինը փոխարինվել է «ընտանիքում բռնություն» արտահայտությամբ: Ընդհանուր առմամբ, փաթեթով նախատեսվում են բռնությունից տուժած անձանց պաշտպանության երեք հիմնական միջոցներ՝ նախազգուշացում, անհետաձգելի միջամտություն և պաշտպանական որոշում: Նախատեսվում են բռնության գործած անձի նկատմամբ մի շարք սահմանափակումներ՝ պաշտպանել որոշակի հեռավորություն տուժողից, չմտնել կոնտակտի մեջ, չկրել, չպահել զենք, անցնել բուժման կուրս օրինակ` ալկոհոլամոլությունից: Պաշտպանական մեխանիզմները ևս սահմանափակուﬓեր են ենթադրում, և խախտումների համար նախատեսված են քրեական և վարչական պատասխանատվության միջոցներ:

Նախագծի նոր տարբերակով նախատեսվում է երկու այլ ինստիտուտի ստեղծում, մեկը՝ սոցիալական աջակցության կենտրոնները տրանսֆորմացիայի պետք է ենթարկվեն, և երկրորդը ապաստարաններն են: Օրենսդրական փաթեթը չի նախատեսում ծնողական իրավունքներից զրկման կամ սահմանափակման որևէ նոր հիմք և նոր հիմք չի պարունակում, որը կարող է խարխլել ընտանեկան արժեքները:

Նախնական տարբերակի հանրային քննարկումների ժամանակ հաճախ էին հնչում մտահոգություններ, որ այն թույլ է տալու ,որպեսզի առանց ծնողի երեխային վերցնեն ընտանիքից և ապաստարաններ տեղափոխեն: Բոլոր կասկածները փարատելու համար օրենքի նախագծում հստակ ամրագրվել է, որ առանց ծնողի արգելվում է անչափահասին վերցնել ընտանիքից և ապաստարան տեղափոխել:

Նախագծերի փաթեթի ընդունմամբ ակնկալվում է ապահովել ընտանեկան բռնության կանխարգելման կազմակերպաիրավական հիմքերը, ընտանեկան բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանությունն ու անվտանգությունը, արդարադատության մատչելիությունը, նրանց տրամադրել անհրաժեշտ հոգեբանական, իրավաբանական, սոցիալական, համապատասխան դեպքերում` նաև ժամանակավոր նյութական աջակցություն:

Նախատեսվում է նաև նվազեցնել ընտանեկան բռնության լատենտայնության մակարդակը, կանոնակարգել պետական մարմինների և հասարակական կազմակերպությունների միջև ընտանեկան բռնության կանխարգելման և դրա դեմ պայքարի բնագավառում համագործակցությունը և հստակեցնել դրանց գործառույթները: Օրինագծերով լուծում ստացող առաջին խնդիրն ընտանեկան բռնության կանխարգելման գործունեությունը հստակեցնելն ու համակարգելն է: Ընտանեկան բռնության անմիջական վտանգի դեպքում անձի անվտանգությունն անհապաղ ապահովելու նպատակով օրինագծում ներդրվել են անհետաձգելի միջամտության որոշման և պաշտպանական որոշման ինստիտուտները: Նախագծով առաջարկվող նախազգուշացման ինստիտուտն էլ կկիրառվի առաջին անգամ ընտանեկան բռնություն գործադրելու դեպքում, եթե արարքում հանցակազմի հատկանիշներ չկան, և ընտանիքում բռնության ենթարկվածի կյանքին կամ առողջությանն անմիջական վտանգ չի սպառնում:

Աղբյուր` Փաստինֆո