Փաստ ինֆո

ՀՀ սահմանադրական դատարանն այսօր որոշեց, որ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի մի շարք հոդվածներ համապատասխանում են ՀՀ սահմանադրությանը՝ սույն որոշման մեջ ամրագրված իրավական դիրքորոշումների շրջանակներում:

Որոշումը ՍԴ-ն կայացրեց՝ քննության առնելով Երևանի Ավան և Նոր Նորք վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարանի դիմումի գործը  ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 52-րդ գլխի 451, 453, 455, 457, 458 և 459 հոդվածների՝ ՀՀ
Սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը որոշելու վերաբերյալ:

Սահմանադրական դատարանը միաժամանակ շեշտեց, որ սույն որոշման մեջ ամրագրված իրավական դիրքորոշումների հետ կապված ՍԴ-ն գտնում է, որ մինչև օրենսդիր մարմնի կողմից դատական քննության փուլում անմեղսունակ ճանաչված անձի նկատմամբ բժշկական հարկադրանքի միջոցների կիրառման դատավարական առանձնահատկությունների հստակ կանոնակարգումը դատարանները տվյալ անձին և հանրային անվտանգության պաշտպանության անհրաժեշտությունից ելնելով, ինչպես նաև հաշվի առնելով օրենսգրքի 457-րդ, 464-րդ հոդվածների պահանջները, պետք է որոշում կայացնեն.

ա) անձի կողմից քրեորեն պատժելի արարք անմեղսունակության վիճակում կատարելն ապացուցված համարելով նրան քրեական պատասխանատվությունից և պատժից ազատելու մասին,

բ) նրա նկատմամբ բժշկական բնույթի հարկադրական միջոցներ կիրառելու մասին՝ կաշկանդված չլինելով օրենսգրքի 451-րդ հոդվածի 2-րդ մասով (քննիչը, դատախազը որոշում են կայացնում բժշկական բնույթի հարկադրական միջոցներ կիրառելու վարույթ հարուցելու մասին), ինչպես նաև օրենսգրքի 459-րդ հոդվածի 2-րդ մասի այն դրույթով, ըստ որի հոգեբուժական հաստատությունում տեղավորելը թույլատրվում է քննիչի պատճառաբանված որոշմամբ:

Այսինքն, ըստ ՍԴ-ի, ընդհանուր իրավասության դատարանն այսօր կարող է լիարժեքորեն հարցը լուծել այս իրավական դիրքորոշման հիման վրա, անհապաղ որոշում կայացնել, իսկ հետագայում օրենսդիրն արդեն ավելի մանրամասն այն կկանոնակարգի:

«Փաստինֆո»-ի լրագրողի հետ զրույցում գործով պատասխանող՝ Ազգային ժողովի, պաշտոնական ներկայացուցիչ Վահե Դանիելյանը նշեց, որ ըստ վիճարկվող իրավակարգավորման, բժշկական բնույթի հարկադրական միջոցներ կիրառելու համար հատուկ վարույթը հարուցվում է քննիչի, դատախազի որոշման հիման վրա, և նախաքննություն է իրականացվում որպես բժշկական բնույթի հարկադրական միջոցներ իրականացնելու վարույթ: Դա վերաբերվում է այն դեպքերին, երբ որ անձի անմեղսունակության փաստը հաստատվում է համապատասխան փորձաքննության հիման վրա: Սակայն կան դեպքեր, երբ անձի անմեղսունակության փաստը հաստատվում է ոչ թե նախաքննության, այլ դատաքննության ընթացքում, ինչպես ՍԴ դիմած ընդհանուր իրավասության դատարանի մատնանշած դեպքում: Ընդհանուր իրավասության դատարանը նշում էր, որ անհասկանալի է, թե դատարանն այդ դեպքում ինչ պետք է անի:

Ըստ դիմողի, օրենքը հստակ չի կարգավորում, թե հատուկ անցում է կատարելու ընդհանուր վարույթից հատուկ վարույթի:

Դրույթ կա նաև այն մասին, ըստ որի խափանման միջոց չի կարող կիրառվել անմեղսունակների նկատմամբ, անմեղսունակության փաստը հաստատվելուց հետո խափանման միջոցը ենթակա է վերացման, սակայն օրենքը չի նշում, թե կոնկրետ որ սուբյեկտն է վերացնում, որ փուլում, դա պրակտիկայում խնդիրներ է առաջացնում:

ԱԺ դիրքորոշումն այն էր, որ եթե անմեղսունակության փաստը հաստատվում է դատաքննության փուլում, ապա դատարանը ուղղակի պարտավոր է միջնորդությունը բավարարել և կիրառված խափանման միջոցը վերացնել: Եվ դրանից հետո էլ, ըստ ԱԺ պաշտոնական ներկայացուցչի, կարող են կիրառվել համապատասխան անվտանգության միջոցներ:

Աղբյուր` Փաստինֆո