Փաստ ինֆո

ՀՀ սահմանադրական դատարանը քննության է ընդունել Գյումրիում Ավետիսյանների ընտանիքի անդամների դաժան սպանության գործով տուժողների իրավահաջորդներ Լուսինե Ավետիսյանի, Անահիտ Կոշտոյանի, Անդրանիկ Պողոսյանի, Նարինե Պողոսյանի ներկայացուցիչ, փաստաբան Արամազդ Կիվիրյանի անհատական դիմումի գործը: Այս մասին «Փաստինֆո»-ի լրագրողին այսօր հայտնեց Արամազդ Կիվիրյանը:

Դիմողները ՍԴ են դիմել՝ խնդրելով որոշել ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 376-րդ պրիմ 1 հոդվածի` առաջին ատյանի դատարանի դատական ակտերի բողոքարկումը, ՀՀ Սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը, այնքանով, որքանով այն զրկում է անձին քրեական դատավարության կարգով ներկայացված քաղաքացիական հայցադիմումն ընդունելուց հրաժարվելու վերաբերյալ կայացված դատարանի որոշումը բողոքարկելու հնարավորությունից, ճանաչել ՀՀ Սահմանադրության 61-րդ և 63-րդ հոդվածներին (Դատական պաշտպանության իրավունքը և մարդու իրավունքների պաշտպանության միջազգային մարմիններ դիմելու իրավունքը և Արդար դատաքննության իրավունքը) հակասող և անվավեր:

Դիմողները նշում են, որ իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոցների իրավունքն այն հիմնարար իրավունքներից մեկն է, որն ունի թե՛ սահմանադրական, թե՛ կոնվենցիոն ամրագրում: Իսկ իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոցներից մեկն էլ դատական պաշտպանության իրավունքն է, որի կարևոր մաս է կազմում դատական ակտերը բողոքարկելու իրավունքը, այդ թվում՝ այնպիսի դատական ակտը բողոքարկելու իրավունքը, ինչպիսին հայցն առանց քննության թողնելու մասին որոշումն է, որով արգելափակվում է դատական պրոցեսն ամբողջությամբ և խոչընդոտվում է դրա հետագա ընթացքը:

Ըստ դիմողների՝ հայցը քննության առարկա չդարձնելու վերաբերյալ կայացված դատական ակտերն ուղղակիորեն առնչվում են դատարանի մատչելիության իրավունքի իրացման ընթացքին և ենթակա են բողոքարկման վերադասության կարգով՝ հաշվի առնելով և կարևորելով դատական լիարժեք պաշտպանության իրավունքը: Հետևաբար, նման որոշումները բողոքարկելու իրավունքից զրկելը պետք է դիտվի որպես ոչ իրավաչափ:
Դիմողները մատնանշում են, որ ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգիրքը նախատեսում է հայցադիմումը վերադարձնելու կամ հայցադիմումի ընդունումը մերժելու մասին որոշումների՝ վերադասության կարգով բողոքարկման հնարավորություն: Տվյալ պարագայում, դիմողների կարծիքով, անհասկանալի է օրենսդրի տարբերակված մոտեցումը քրեական դատավարության շրջանակներում քաղաքացիական հայցվորին հայցադիմումի մերժման որոշումը վերաքննության կարգով բողոքարկելու հնարավորությունից զրկելու առումով:

Դիմողները գտնում են, որ իրենց նկատմամբ կիրառված ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 376-րդ պրիմ 1 հոդվածը, չնախատեսելով և չընձեռելով անձին դատական ակտը բողոքարկելու հնարավորություն, ինչպես նաև կախված այն հանգամանքից, թե դատավարական ինչ կարգով է անձը ներկայացրել հայցը, տարբերակված մոտեցում է ցուցաբերում խախտված իրավունքների վերականգնման համար նախատեսված ինստիտուտի նկատմամբ` մի դեպքում անձին հնարավորություն ընձեռելով բողոքարկելու դատարանի որոշումը, իսկ մեկ այլ դեպքում՝ ոչ, ինչպիսի պայմաններում չի ապահովվում իրավունքի սուբյեկտի իրավունքների լիարժեք իրացման հնարավորությունը:

Դիմումի գործով դատաքննությունը նախատեսված է սկսել 2017թ. հոկտեմբերի 3-ին, ժամը 10.00-ին: Գործի դատաքննությունը պետք է անցկացվի գրավոր ընթացակարգով:

Գործով դատավարությանը որպես պատասխանող կողմ է ներգրավվել ՀՀ ազգային ժողովը:

Աղբյուր` Փաստինֆո