ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Նոր ընտրական օրենսգիրքն ու ԱԺ ընտրությունների լուսաբանումը. «Իրազեկ Քաղաքացիների Միավորում» 04/28/2017 18:23 | ԼՐԱՀՈՍ
«Իրազեկ Քաղաքացիների Միավորում»-ը ներկայացրել է վերլուծություն՝ նոր ընտրական օրենսգրքի վերաբերյալ:
Վերլուծությունը ստորև ներկայացնում ենք ամբողջությամբ.
2017 ԱԺ ընտրությունները քննություն էին նոր ընտրական օրենսգրքի բոլոր հատվածների համար, այդ թվում նաև լրատվամիջոցների կողմից ընտրությունների լուսաբանման օրենդսրական կարգավորումների համար: Արդյո՞ք նոր օրենսգիրքը բարեհաջող անցել է քննությունը լրատվամիջոցների մասով:
Անկողմնակալ և գնահատականներից զերծ
Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգրքի 20-րդ «Նախընտրական քարոզչությունը զանգվածային լրատվության միջոցներով» հոդվածի 1-ին կետի համաձայն՝ «Ազգային ժողովի և Երևանի ավագանու ընտրություններին մասնակցող կուսակցություններն ունեն հանրային ռադիոյի և հանրային հեռուստատեսության եթերաժամերից հավասար պայմաններով անվճար և վճարովի (այդ թվում ուղիղ եթերով) օգտվելու իրավունք», իսկ այնուհետև 3-րդ կետը պարզաբանում է «Հանրային ռադիոյի և հանրային հեռուստատեսության լրատվական հաղորդումներում թեկնածուների, ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների նախընտրական քարոզարշավի վերաբերյալ ներկայացվում է անկողմնակալ և գնահատականներից զերծ տեղեկատվություն»:
Քարոզչության սահմանված կարգի պահպանման վերահսկողություն իրականացնող մարմնի՝ Հեռուստատեսության և ռադիոյի ազգային հանձնաժողովի (ՀՌԱՀ) կողմից մշակված ընտրությունների լուսաբանման մշտադիտարկման մեթոդաբանության 4-րդ կետի համաձայն՝ լրատվական թողարկումներում և հասարակական-քաղաքական հաղորդումներում ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների, կուսակցությունների դաշինքների նախընտրական քարոզչության միջոցառումների լուսաբանումըգնահատականներից զերծ և անկողմնակալ լինելու հանգամանքը, լուսաբանման հավասարության և ոչ խտրական սկզբունքի պահպանումը գնահատվում է ՀՌԱՀ-ի կողմից:
Օրենսդրական թերացո՞ւմ
Այդուհանդերձ, թե´ ընտրական օրենսգիրքը և թե´ ՀՌԱՀ-ի մեթոդաբանությունը հստակ չեն պարզաբանում, թե ինչպես պետք է հեռուստաընկերությունները անկողմնակալ և գնահատականներից զերծ տեղեկատվություն տրամադրեն: ՀՌԱՀ մշտադիտարկման արդյունքների ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ Հանձնաժողովը գահատել է միայն տարբեր քաղաքական ուժերին հեռուստատեսությունների կողմից լրատվական և քաղաքական հաղորդումների ընթացքում հավասարաչափ ժամանակ տրամադրելը: Սակայն, սա դեռևս չի նշանակում անկողմնակալ և գնահատականներից զերծ լրատվություն, քանի որ օրենսդրական սահմանումները բավականին աղոտ են, հեռուստաընկերությունների համար կան հարմար պայմաններ շրջանցիկ ճանապարհներ հորինելու համար:
Տոնայնություն
Հիմնական խնդիրը տոնայնությունն է: Այսպես, օրինակ, Կենտրոն հեռուստաալիքի լրատվական թողարկումների ժամանակ «Ծառուկյան դաշինքին» նվիրված 2 րոպեանոց ռեպորտաժի ընթացքում հաղորդավարի տոնը հստակ տարբերվում էր Կոմունիստական կուսակցության քարոզարշավը լուսաբանելու տոնայնությունից: Նույնը նկատելի էր նաև Հանրային հեռուստատեսության լրատվական հաղորդումների ընթացքում, սակայն այս անգամ հօգուտ ՀՀԿ-ի:
Տոնայնության համար կարևոր է նաև օպերատորի աշխատանքը: Այսպես, օրինակ, քարոզարշավի ընթացքում երկու տարբեր կուսակցությունների հավաքի լուսաբանման վրա ազդում են նույնիսկ այնպիսի մանրուքներ, ինչպիսիք են այդ կուսակցությունների հավաքների ընթացքում դահլիճում նստած մարդկանց դեմքերը կամ մարդկանց թիվը: Մի կուսակցության դեպքում ցուցադրվում էր դահլիճի դատարկ մասն ու դժգոհ հանդիսատես, իսկ մյուսի դեպքում՝ ակտիվ ծափահարող, լեփ-լեցուն դահլիճ: Բնականաբար, նմանօրինակ մանրուքները ազդում են ընտրողի ենթագիտակցության վրա: Մանրուքներից բացի անցած ընտրություններին կարելի էր նկատել նաև լուրջ թերացումներ:
Չլուսաբանելը ևս լուսաբանել է
Մյուս կողմից որոշ երևույթները չլուսաբանելը ևս կողմնակալության դրսևորում կարող է լինել: Մասնավորապես, ԵԱՀԿ Ընտրությունների դիտարկման միջազգային առաքելութան՝ ՀՀ Խորհրդարանական ընտրությունների վերաբերյալ նախնական եզրակացություններում նշվում է, որ հանրային հետաքրքրություն առաջացնող ընտրություններին առնչվող նորությունները, «այդ թվում, դպրոցների տնօրենների կողմից կազմված աջակիցների ցուցակների հրապարակումը, ԿԸՀ ներկայացվածընտրություններին առնչվող բողոքները չեն լուսաբանվել Հանրային հեռուստատեսության երեկոյան 21:00-ի լուրերի թողարկումներում»:
Հետևաբար, հավասարաչափ ժամանակ տրամադրելը դեռևս չի նշանակում ապահովել անկողմնակալ և գնահատականից զերծ լրատվություն: Գնահատականներ տալու տարբեր եղանակներ կան և ՀՀ օրենսդրությունը վստահաբար չի ապահովում համապատասխան մեխանիզմներ այդ եղանակները վերահսկելու և խախտումներ արձանագրելու համար: Հետևաբար, եթե 2017 ԱԺ ընտրությունները ստուգարք լինեին, ապա կարելի էր ասել, որ ՀՀ նոր ընտրական օրենսգրքի լրատվամիջոցների կողմից հավասար պայմանների ապահովման մասը մի կերպ կհանձներ այն, սակայն քննության դեպքում «3-ից հանած» կստանար:
Աննա Փամբուխչյան
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
01/14/2025 18:28 Ալիևի հարաբերությունները լարվում են և’ Իրանի, և’ Ռուսաստանի հետՏեսադարան
09/02/2024 10:55 Սեպտեմբերի 2-ը Արցախի Հանրապետության հռչակման օրն էՄամուլ
- 01/18/2025 08:30 Ի՞նչ խորհուրդ են ստեղծում Արշակ Կարապետյանը, Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանն ու Ալբերտ Բազեյանը. «Փաստ»
- 01/18/2025 08:26 Ձվածեղ պատրաստող բռնապետը ստիպում է իրեն տեսնելիս ոտքի կանգնել. «Ժողովուրդ»
- 01/18/2025 08:23 Փաշինյանը՝ երկու քարի արանքում․ «Հրապարակ»
- 01/18/2025 08:20 Հերթական խորհուրդն է ստեղծվել․ ի”նչ են փոխելու ոստիկանության համակարգում վարչապետն ու 30 պաշտոնյաների աստղաբույլը. «Ժողովուրդ»
- 01/18/2025 08:18 Նիկոլ Փաշինյանի նոր վախերը․ «Հրապարակ»
- 01/18/2025 08:15 10 տարում ԱԺ կրտսեր փորձագետից՝ ՀՀ Գլխավոր հարկադիր կատարող․ ով է Սիրո Ամիրխանյանը. «Ժողովուրդ»
- 01/18/2025 08:12 Տուգանվելու նոր թեմա են մտածել․ «Հրապարակ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/27/2024 20:29 Միջպետական սահմանների՝ աշխարհագրական առումով ճշգրտման հարցերը գործադիր իշխանության իրավասության տիրույթում են. հրապարակվել է ՍԴ որոշումը
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
Հարցազրույց
- 01/19/2025 17:07 Վաշինգտոնում ստորագրված փաստաթղթով ոչ միայն աղավաղվել են միջազգային կազմակերպությունների արձանագրած որակումները, այլև փորձ է արվել կանխորոշելու միազգային դատական ատյանների վճիռները. Գեւորգ Դանիելյան
- 01/04/2025 20:09 Ինֆորմացիա բացեմ՝ դեռ 90-ականներից հանցավոր պլան է մշակվել, որ Հայաստանում չպետք է լինի 1 միլիոնից ավել հայ. դրա հետևում միայն թուրքերը չեն. էքստրասենս
- 12/30/2024 11:29 Ամանորի նախաշեմին «Հայաստան» խմբակցության անդամներն այցելել են առաջնագիծ
- 12/19/2024 19:01 Եթե Ադրբեջանը Հայաստանի վրա հարձակվելու մտադրություն չունի, էսկալացիայի հավանականությունը զրո է. Փաշինյանն արձագանքել է Ալիևի հայտարարություններին
Մեկնաբանություն
- 01/17/2025 17:41 Գնամ Եռաբլուր, ասեմ՝ հորդ դատեցին․ Աստղ Գալեյան
- 01/17/2025 16:20 Աշխարհը չի կարող թույլ տալ, որ Ադրբեջանի շինծու արդարադատությունը հաղթի. Օսկանյան
- 01/17/2025 14:47 Գաբրիել Չենբերջյանը կմնա ազատության մեջ
- 01/17/2025 14:05 Ակնհայտ է, որ Ալիևի նպատակն է հերթական շանտաժների, սպառնալիքների ու վերջնագրերի միջոցով կորզել հերթական զիջումներ, նվաճել ռազմավարական նշանակության նոր տարածքներ. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 01/19/2025 20:41 Երևանում անչափահաս տղան «Mercedes»-ով բախվել է «07»-ին, ապա՝ երկաթե սյանը
- 01/19/2025 18:19 Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան» ՍՊԸ-ի պահեստամասերի և սպասարկման բաժնի ղեկավարի երկու «Lexus»-ները
- 01/19/2025 17:35 Զովունիում բախվել են «ԳԱԶ 3110»-ն ու «Volkswagen»-ը․ վերջինը կիսակողաշրջված հայտնվել է բնակչի այգում
- 01/19/2025 15:51 Արագածոտնում ընտանիքի 5 անդամ շմոլ գազից թունավորման հետևանքով տեղափոխվել է հիվանդանոց
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 01/19/2025 20:00 Բժիշկը նախազգուշացրել է արագ նիհարելու տխուր հետևանքների մասին
- 01/19/2025 17:48 Բժիշկը բացատրել է դաշտանադադարի տհաճ ախտանիշի առաջացման պատճառները
- 01/19/2025 15:31 Հայտնի է ռուս դպրոցականների ճաղատանալու պատճառը
- 01/17/2025 23:45 Բրիտանիայում հրապարակվել են հատվածներ Հիտլերի հնարավոր սիրուհու օրագրից