Փաստ ինֆո

Փետրվարի 13-ին Մեդիա կենտրոնում տեղի ունեցավ մամլո ասուլիս, որի ժամանակ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները ներկայացրեցին իրենց առաջիկա քայլերն ու գործողությունները՝ կապված 2017թ. խորհրդարանական ընտրությունների օրվա և նախընտրական փուլի հետ:

Իրավապաշտպան Զառա Հովհաննիսյանը, ով մասնակցում էր ասուլիսին, ասում է, որ քաղաքացիական հասարակությունը մշտապես ընտրական գործընթացներում ունեցել է իր դերակատարությունը մշտադիտարկումների և դիտորդական առաքելությունների տեսքով:

«Այս անգամ որոշում է կայացվել 30-ից ավելի ՀԿ-ների կողմից փորձել պատրաստել նաև բովանդակային հատվածը: Ըստ մեզ՝ բավականին բացակայում է բովանդակային հատվածը, և այն լրացման կարիք ունի: Մենք որոշել ենք, որ բովանդակային  հատվածի վերաբերյալ քաղացիական հասարակությունը պետք է ունենա իր հարցադրումները, որոնց պարտադիր պետք է պատասխանեն ընտրական պրոցեսի քաղաքական դերակատարները: Մշակվել են հարցեր, որոնք ուղարկվելու են կուսակցություներին և նրանք պետք է պատասխանեն այդ հարցերին,  որոնք կամփոփվեն, կմշակվեն և հանրային քննարկումների, բանավեճերի միջոցով կներկայացվեն հանրությանը»,-ասաց Հովհաննիսյանը:

Նա հավելեց, որ դիտարկման առաջնային խնդիրն այն է, որ բովանդակային հատվածը բավականին բացակայում է:

«Մենք տեսնում են հնարավոր առճակատումներ, բայց բովանդակային հարցերը, որոնք առկա են հանրային դիսկուրսում, որոնք այդպես էլ տարիներ շարունակ լուծումներ չեն գտնում: Կոռուպցիոն խնդիրները, մարդու իրավունքների բավական լուրջ բացթողումները, սոցիալ-տնտեսական, արտաքին, քաղաքական հարցերը, որոնք այդպես էլ բաց են մնում ամբողջ քարոզարշավի ընթացքում»,-ընդգծեց Հովհաննիսյանը:

Ասուլիսի մյուս բանախոս ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի ղեկավար Արթուր Սաքունցը նշեց, որ սա ամենա ոչ մրցակցային ընտրություններն են Հայաստանի պատմության մեջ:

«Չկա մրցակցություն, մենք տեսնում ենք պալատական պայմանավորվածություններ, դաշինքներ, որոնք չստեղծված նորից քանդվում են: Ինչ որ գործողություններ, շարժեր, բայց գաղափարի շարժ, դիսկուրս չկա, բանավեճ չկա: Շատ տարօրինակ էր, երբ Հայաստանի լուրջ մարտահրավերներ ունի, լուրջ խնդիրներ՝ Ղարաբաղի հարցը, անվտանգության սպառնալիքները, տնտեսական մարտահրավերները, արտաքին, ներքին քաղաքականության մարտահրավերները, և չկա դիսկուրս: Քննարկումը գնում է  ոչ թե ով լավագույն առաջարկը կներկայացնի, այլ քննարկվում է՝ ով ում հետ կարող է միանալ»,- ասում է Սաքունցը:

Հայաստանի Հելսնիկյան կոմիտեի նախագահ Ավետիք Իշխանյանն էլ ասում է, որ 1998-ից սկսած բոլոր ընտրություններին նախընտրական և ընտրական օրվա մոնիտորինգ են իրականացնում:

«Այս անգամ երկու բաղադրիչ ունենք. մի բաղադրիչը խաղաղ հավաքների մոնիտորինգն է նախընտրական փուլում, մյուսը՝ զուտ ընտրությունների դիտարկումն է լինելու: Մինչ օրս, որ ընտրությունը դիտարկել ենք, մեր տարածքում այլ է  եղել պատկերը, կողքի տարածում, որտեղ դիտորդներ չեն եղել, պատկերը այլ է եղել»,-ասաց Իշխանյանը:

Անդրադառնալով կուսակցություններից բովանդակային հարցաշարերը ուղարկելու պատասխաններ կորզելու նախաձեռնությանը՝ Իշխանյանը գնահատեց այն խիստ կարևոր:

«Հայաստանում քաղաքական կուսակցությունների, դաշինքների մեջ գաղափարական այդ սկզբունքները, որ կա ձախ, աջ ազգայնական, պահպանողական, ըստ էության չկան»,-իր խոսքում հավելեց Իշխանյանը:

Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոնի ծրագրերի ղեկավար Վարուժան Հոկտանյանն էլ տեսակետ հայտնեց, որ այստեղ շատ կարևոր է,  որ իսկապես հասկացվի նաև ընտրողի վարքագիծը, և դա փոփոխվի:

«Մենք տեսնում ենք, որ ներկադրությամբ այդպիսի գաղափարական պայքար, դիսկուրսի հարցեր չեն առաջ քաշվում, և դա բավականին տխուր իրողություն է: Միակ այդ պոտենցիալ դիսկուրսի հարցը, ԼՂՀ խնդիրն է, որը որոշ չափով կարող է դառնալ դիսկուրսի առարկա, մնացած հարցերը սոցիալ- տնտեսկան, ներքին, արտաքին քաղաքական, կոռուպցիոն դուրս են մնում դիսկուրսից: Դա բնականաբար կհանգեցնի այն իրողությանը, որ ընտրողի վարքագիծը գնալով ընտրությունից ընտրություն պրիմիտիվանում է և դրա հիմքում դիսկուրսին արժանի այդպիսի ծրագրեր, գաղափարներ չեն առաջադրվել այս տարիների ընթացքում»,-ասում է Հոկտանյանը:

Նա հավելում է, որ Քաղաքացի դիտորդ նախաձեռնությունն այս տարի դիտորդություն կկատարի մոտ 1500-1800 ընտրատեղամասում և կներգրավվի 3700 դիտորդ, որոնցից 500-ը կլինեն Սփյուռքից, իսկ 150-ը՝ Վրաստանից: 

«Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ ծրագրերի համակարգող ԴանիելԻոաննիսյանն ասում է, որ իրենք ընտրությունների հետ կապված մի քանի առանցքային ուղղություններով են աշխատելու:

«Մեկը գործընկեր կազմակերպությունների հետ միասին անկախ դիտորդի շրջանակներում դիտորդական առաքելություն իրակացնելն է ՀՀ բոլոր մարզերում: Մենք կծածկենք մոտ 200 ընտրատեղամաս, կունենանք նաև շրջիկ խմբեր: Մենք պատրաստվում ենք նաև տեսանյութերով և աուդիոնյութերով արշավ իրականացնել, որով ընտրողներին կհասցնենք մի քանի մեսիջներ: Մենք նաև փորձելու ենք բացատրել այս ընտրությունների կարևորությունը: Անգամ կան մարդիկ, որ կարծում են նախագահական ընտրություններ են լինելու հաջորդ տարի: Մարդկանց պետք է  բացատրենք, որ սա է ամենակարևոր ընտրությունը առաջիկայում»,-հավելեց Իոաննիսյանը:

Աղբյուր` Փաստինֆո