Փաստ ինֆո

ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունը շրջանառության մեջ է դրել «Բարձրագույն կրթության մասին» օրենքի նախագիծը, որով առաջարկվում է ասպիրանտուրան ներառել բարձրագույն կրթության մեջ` որպես երրորդ աստիճան:

Հունվարի 23-ին լրագրողների հետ հանդիպմանը ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի փոխնախագահ Ատոմ Մխիթարյանն ընդգծեց, որ նոր օրենքի նախագիծը գալու է փոխարինելու գործող «Բարձրագույն և հետբուհական մասնագիտական կրթության» մասին օրենքին:

«Հիմա մենք ունենք բարձրագույն կրթություն և հետբուհական մասնագիտական կրթություն: Բարձրագույն կրթություն ասելով` Հայաստանում հասկանում ենք բարձրագույն կրթության առաջին երկու աստիճանները` բակալավրիատը և մագիստրատուրան: Ստացվում է, որ բարձրագույն կրթության երրորդ աստիճանը, որը շատ երկրներում ընդունված է որպես երրորդ աստիճան, Հայաստանում առայժմ բարձրագույն կրթության մեջ չի մտնում: Այն համարվում է հետբուհական մասնագիտական կրթություն: Այս նոր օրենքի նախագիծը եկել է հենց այս բացը լրացնելու ,որը շատ կարևոր է: Ասպիրանտուրան և ընդգրկվելու է բարձրագույն կրթության մեջ` որպես բարձրագույն կրթության երրորդ աստիճան»,- «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ` մանրամասնեց Մխիթարյանը:

Նա հավելեց, որ սրանից բխում է նաև գիտական աստիճանի շնորհման հարցը: Գիտական առաջին աստիճանը շնորհվում է, երբ քաղաքացին ավարտում է բարձրագույն կրթության երրորդ աստիճանը: Երբ քաղաքացին ավարտում է բակալավրիատը, ստանում է բակալավրի որակավորում, երբ ավարտում է մագիստրատուրան` ստանում է մագիստրոսի որակավորում, իսկ ասպիրանտուրան ավարտելու դեպքում պաշտպանում է մասնագիտական համապատասխան բնագավառի ատենախոսությունը և ստանում է գիտությունների թեկնածուի աստիճան, որը Հայաստանում և մի շարք այլ երկրներում համարվում է գիտական առաջին աստիճան:

«Հիմա բարձրագույն կրթության մասին օրենքի նախագիծն ասում է, որ դուք երրորդ աստիճանն ավարտելուց հետո, որն արդեն ընդգրկվել է բարձրագույն կրթության մեջ, հետազոտական աշխատանքը կատարելուց և ատենախոսությունը պաշտպանելուց հետո կստանաք գիտական աստիճան: Իսկ մինչ այդ կստանաք բակալավրի և մագիստրոսի որակավորման աստիճանները: Այսինքն՝ ըստ էության որևէ բան աստիճանաշնորհման համակարգում այս օրենքի հավանական փոփոխությամբ չի կատարվելու-,«պարզաբանեց Ատոմ Մխիթարյանը: Անդրադառնալով գիտական երկրորդ աստիճանի խնդրին` նա նշեց, որ դա արդեն բարձրագույն կրթության հետ կապ չունի: Բարձրագույն կրթությունը ավարտվում է գիտական առաջին աստիճանի շնորհմամբ, գիտական երկրորդ աստիճանը արդեն գիտությանն է վերաբերվում: «Հայաստանում շնորհվում է երկու գիտական աստիճան` գիտությունների թեկնածու և գիտությունների դոկտոր, որը պիտի լինի զուտ համապատասխան գիտական հետազոտական աշխատանքի արդյունք: Մարդն այդ դեպքում ստանում է երկրորդ գիտական աստիճան»,- ասաց նա:

Ատոմ Մխիթարյանն անդրադարձավ նաև Հայաստանում երկրորդ գիտական աստիճանը պահպանելու անհրաժեշտությանը:

«Հայաստանում գիտությունը ձևավորվել է Խորհրդային Միության ժամանակներում, և տարբեր գիտական դպրոցներ կան, որոնք մինչ այս պահը ուղիղ առնչություն ունեն ռուսական համակարգի հետ:

Ռուսաստանում ևս վերջին 5-10 տարվա ընթացքում քննարկել են երկրորդ գիտական աստիճանը պահպանել-չպահպանելու հարցը: Մինչև այս պահը Ռուսաստանում էլ երկու գիտական աստիճան է գործում` կրկին գիտությունների թեկնածու և գիտությունների դոկտոր: Շատ գիտական համագործակցության ծրագրերի շրջանակներում մեր գիտնականներն առնչվում են ռուսական տարբեր համալսարանների, գիտահետազոտական ինստիտուտների գիտնականների հետ, և անընդհատ համապատասխանեցման խնդիր է առաջանում: Եվ մենք ունենք միջպետական պայմանագիր Ռուսաստանի հետ, որով ճանաչում ենք այդ երկրի շնորհած գիտական աստիճանները Հայաստանում և հակառակը: Այսինքն՝ Հայաստանում Բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի կողմից տրված գիտական աստիճանները ճանաչվում են Ռուսաստանում, համապատասխանեցվում են գիտությունների թեկնածուի և գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճաններին»,- ընդգծեց ԿԳն պաշտոնյան:

Նա հավելեց նաև, թե կան եվրոպական մի շարք երկրներ ևս, որտեղ գործում է գիտական երկրորդ աստիճանի համակարգ: Նա հիշեցրեց, որ Խորհրդային Միությունը իր կրթական համակարգը վերցրել էր Գերմանիայից և տեղայնացրել, հետևաբար այդ ժամանակ գիտական երկրորդ աստիճանը վերցվել է գերմանական համակարգից: Նման համակարգ կա Լեհաստանում, Շվեդիայում, Պորտուգալիայում, Ավստրիայում և մի շարք այլ երկրներում:

Աղբյուր` Փաստինֆո