Փաստ ինֆո

Մեկը հարաբերությունների խզումը թեթև է տանում, իսկ մեկն էլ՝ շատ հիվանդագին:

BBC Future մեկնաբանը պարզում է, թե կապվա՞ծ է ամուսնալուծություններին ու բաժանումներին մեր վերաբերմունքը այն բանի հետ, թե մենք ինքներս մեզ ինչպես ենք ընկալում:

Երկարատև հարաբերությունների պարագայում զուգընկերների անձը տարեցտարի ավելի շատ է միախառնվում:
Պատմում են, որ անգլիացի բանաստեղծուհի Էլիզաբեթ Բարրեթթ Բրաունինգը մեկ անգամ ասել է իր ամուսնուն՝ Ռոբերտ Բրաունինգին. «Ես քեզ սիրում եմ ոչ միայն այն բանի համար ինչպիսին դու կաս, այլ նաև նրա համար, թե ով եմ ես, երբ քո հետ եմ: Ես սիրում եմ քեզ ոչ միայն այն բանի համար, թե ով ես դու դարձել, այլև այն բանի համար, թե ինչպիսին ես ինձ դարձրել: Ես սիրում եմ քեզ իմ այն մասի համար, որը դու ես իմ մեջ բացահայտել»:

Իսկ որոշ հետազոտություններ նույնիսկ ցույց են տալիս, որ մենք ունակ ենք զուգընկերոջ բնավորության գծերն ընդունել որպես մեր սեփականը:
Նշանակո՞ւմ է դա, որ բաժանվելիս մարդու անձն արմատապես փոխվում է: Եվ ազդո՞ւմ է, արդյոք, անձի տիպն այն բանի վրա, թե մենք ինչպես ենք արձագանքում հարաբերությունների դադարեցմանը, այսինքն՝ արդյոք մենք մենակ կմնա՞նք, թե՞ արագ կերպով նոր բուռն սիրավեպ կսկսենք:
Որոշ չափով այդ հարցերի պատասխանը կախված է սեռից: Մի հետազոտության հեղինակները, որը հրապարակվել է ԱՄՆ-ում 2000թ., հետևության են եկել, որ տղամարդկանց ու կանանց վրա ամուսնալուծությունը տարբեր կերպ է ազդում:

Պոլ Կոստա կրտսերը և նրա գործընկերները անձի տիպը որոշելու թեստեր են անցկացրել 40-50 տարեկան ավելի քան երկու հազար մարդկանց շրջանում:

6-9 տարի անց Կոստան նորից կապվել էր նրանց հետ՝ հարցնելու այդ ժամանակահատվածում նրանց հետ տեղի ունեցած ամենակարևոր իրադարձությունների մասին, և ստացված պատասխանների հիման վրա փորձել է որոշել փոխվե՞լ է, արդյոք, նրանց անձի տիպը:
Կարող է տարօրինակ թվալ, սակայն ամուսնալուծություն տարած կանանց մոտ հայտնաբերվել էին շրջապատող աշխարհին ու այլ անձանց ուղղվածության մակարդակի բարձրացման ու նոր փորձի համար բաց լինելու նշաններ, ինչը հետազոտողները բացատրել են որպես բաժանումից հետո ազատության զգացում:

Ամուսնալուծված տղամարդիկ, հակառակը, դրսևորում էին ավելի քիչ էմոցիոնալ կայունություն և գիտակցականություն: Գիտնականները գտնում են, որ բաժանումը ստիպում է նրանց վհատվել:

Այնուամենայնիվ ոչ բոլոր հետազոտություններն են հաստատում այդ միտումը: Գերմանացի գիտնականների խումբը 12 տարվա ընթացքում (1994-2006թթ.) երեք անգամ որոշել է միջին տարիքի ավելի քան 500 տղամարդանց ու կանանց անձնական հատկությունները: Նրանք պարզել են, որ ամուսնալուծություն տարած տղամարդկանց ու կանանց մոտ շրջապատող աշխարհին ու այլ անձանց ուղղվածության մակարդակն իջել է:

Դա բացատրել կարելի է նրանով, որ նրանք կորցրել են շատ ընդհանուր ընկերների ու ծանոթների, իսկ դա նշանակում է, որ նրանց մոտ շփման և սոցիալական կյանքի ակտիվության համար հնարավորություններն ավելի քչացել են:
Բացի այդ, ամուսնալուծված մարդկանց մոտ հաճախ նկատվում է հուսալիության մակարդակի իջեցում, ինչը գիտակցականություն կոչվող ավելի լայն անձնական գծի ասպեկտներից մեկն է:

Հնարավոր է, որ դա տեղի է ունենում այն պատճառով, որ նրանց այլևս պետք չէ հոգալ մշտական զուգընկերոջ մասին:
Չնայած այն բանին, որ շրջապատող աշխարհին ու այլ անձանց ուղղվածության մակարդակի փոփոխությունները շատ մեծ չէին, նրանք կարող էին էական հետևանքներ ունենալ մարդու կյանքի համար, հատկապես հաշվի առնելով, որ շրջապատող աշխարհին ու այլ անձանց ուղղվածության ավելի ցածր մակարդակ ունեցող անձինք ավելի շատ են հակված միայնակության ռիսկին:
Գիտնականները, սակայն վստահ են, որ չարժե անհանգստանալ: «Մենք չենք գտել ապացույցներ առ այն, որ կյանքում նման լուրջ փոփոխությունները անխուսափելիորեն հանգեցնում են տարատեսակ ու կայուն բացասական հետևանքների մարդու անձի համար»,- պնդում են նրանք: Այլ խոսքով՝ մենք կարող ենք ցավ զգալ, սակայն ունակ ենք այն հաղթահարել:

Աղբյուր` Փաստինֆո