Փաստ ինֆո

Հայաստանի խորհրդարանն օրերս երրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունել է «Ազգային ժողովի կանոնակարգ» ՀՀ օրենքը: «Արմենպրես»-ը ներկայացնում է նոր կանոնակարգի ուշագրավ և հետաքրքիր դրույքները:

Նոր կանոնակարգով հետաքրքիր դրույթ է ամրագրվել պատգամավորի պարտականությունների շարքում: Մասնավորապես, օրենքով սահմանված է, որ պատգամավորը պարտավոր է կազմակերպել քաղաքացիների ընդունելություն: Պատգամավորը պարտավոր է նաև՝ ընդգրկվել առնվազն մեկ մշտական հանձնաժողովի կազմում, մասնակցել ազգային ժողովի, ինչպես նաև իր անդամակցած հանձնաժողովի և աշխատանքային խմբի նիստերին, մասնակցել իր անդամակցած հանձնաժողովի հրավիրած խորհրդարանական լսումներին, պահպանել պատգամավորական էթիկայի կանոնները, Ազգային ժողովի, ինչպես նաև իր անդամակցած հանձնաժողովի կամ հանձնաժողովի նիստերին մասնակցելու անհնարինության դեպքում այդ մասին տեղյակ պահել Ազգային ժողովի նախագահին, պահպանել Ազգային ժողովի նստավայրի տարածքում գործող անվտանգության կանոնները:

Նոր կանոնակարգով ընդլայնվում են նաև Ազգային ժողովի նախագահի լիազորությունները: Ազգային ժողովի նախագահը հանդիսանում է նաև նոր ձևավորվելիք մարմնի՝ Ազգային ժողովի խորհրդի նախագահը: ԱԺ նախագահը նախագահում է խորհրդարանի նիստերը, գումարում է Ազգային ժողովի արտահերթ նիստեր և նստաշրջաններ: Ազգային ժողովի նախագահը հրավիրում և նախագահում է նոր մարմնի՝ խորհրդի նիստերը, որի կազմում ընդգրկված են լինելու բոլոր խմբակցությունների և մշտական հանձնաժողովների ղեկավարները, հաստատում է Ազգային ժողովի մշտական հանձնաժողովների կազմերը և դրանցում փոփոխությունները:

Ի տարբերություն գործող կանոնակարգի՝ Ազգային ժողովի նոր նախագահը նոր կանոնակարգի համաձայն կունենա երեք տեղակալ՝ ներկայից 2-ի փոխարեն: Ընդ որում, Ընտրական օրենսգրքով սահմանված է, որ Ազգային ժողովի երեք տեղակալներից մեկը կլինի ընդդիմության ներկայացուցիչ: Ազգային ժողովի նախագահի տեղակալները ԱԺ նախագահի հանձնարարությամբ կարող են նախագահել խորհրդարանի նիստեր, Ազգային ժողովի խորհրդի նիստերը, փոխարինել ԱԺ նախագահին կամ իրականացնել նրա որոշ գործառույթներ:

Նոր կանոնակարգը սահմանում է, որ խորհրդարանական խմբակցություններում ընդգրկվում են միևնույն կուսակցության կամ դաշինքի ցուցակով մանդատ ստացած պատգամավորները: Ազգային ժողովի ընտրության արդյունքներով մանդատների 24 տոկոսը ստացած կուսակցությունները, կուսակցությունների դաշինքը կամ կոալիցիոն քաղաքական ուժերի ստեղծած

խմբակցությունը համարվում է կառավարող, իսկ մյուս խմբակցությունները՝ ընդդիմադիր: Խմբակցություններն իրավունք ունեն առաջադրել վարչապետի թեկնածու ,կարգապահական պատասխանատվության ենթարկել իր անդամներին. Ընդհուպ՝ հեռացնել խմբակցությունից: Նոր կանոնակարգով խմբակցությունները Ազգային ժողովի հերթական նիստերին հաջորդող շաբաթվա ընթացքում պետք է նիստեր գումարեն և քննարկեն օրակարգային հարցեր, ինչպես նաև գալիք նիստերի ընթացքում քննարկվելիք հարցերը: Նոր կանոնակարգով նաև սահմանվում է, որ Ազգային ժողովի մշտական հանձնաժողովի անդամի լիազորությունները դադարում են, եթե նա դուրս է գալիս կամ հեռացվում է խմբակցությունից, որը նրան լիազորել է տվյալ հանձնաժողովում ներկայացնել խմբակցության շահերը: Խորհրդարանի նոր կանոնակարգով կարևոր նորամուծություն է քննիչ հանձնաժողոﬖերի ձևավորման մասին դրույթը:

Պատգամավորների ընդհանուր թվի առնվազն մեկ քառորդի պահանջով Ազգային ժողովի իրավասության մեջ մտնող և հանրային հետաքրքրություն ներկայացնող հարցերին վերաբերող փաստերը պարզելու և դրանք Ազգային ժողով ներկայացնելու նպատակով, իրավունքի ուժող ստեղծվում է Ազգային ժողովի քննիչ հանձնաժողով: Քննիչ հանձնաժողովի քննության առարկա չի կարող դառնալ դատավարության որևէ փուլում գտնվող, ինչպես նաև օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտին վերաբերող հարցը:

Նոր կանոնակարգով Ազգային ժողովի հերթական նստաշրջանները տեղի կունենան երկու շաբաթը մեկ անգամ և կմեկնարկեն ժամը 10:00-ին: Հերթական նիստերը կլինեն քառօրյա, սակայն, ի տարբերություն գործող կանոնակարգի, հերթական նիստերը կﬔկնարկեն երեքշաբթի օրը: Հերթական նիստի մեկնարկին նախորդող երկուշաբթի օրերը կհատկացվեն Ազգային ժողովի խորհրդի նիստերի գումարմանը, որի ընթացքում կհաստատվի քառօրյա նիստի օրակարգը:

Սահմանվում է, որ յուրաքանչյուր օրացույցային կիսամյակի ընթացքում քվեարկությունների առնվազն կեսից անհարգելի բացակայելու դեպքում պատգամավորի լիազորությունները դադարեցնելու հայցով Սահմանադրական դատարան է դիմում Ազգային ժողովի խորհուրդը, ինչպես նաև պատգամավորների ընդհանուր թվի մեկ հինգերորդը:

«Ազգային ժողովի կանոնակարգ» օրենքը ուժի մեջ կմտնի հաջորդ գումարման առաջին նստաշրջանի բացման օրվանից, սակայն կան նաև որոշ անցումային դրույթներ: Անցումային դրույթները վերաբերվում են ՀՀ նախագահի ընտրությանը, որն անցկացվում է հանրապետության նախագահի լիազորությունների ավարտից ոչ շուտ, քան քառասուն և ոչ ուշ, քան երեսուն օր առաջ: Հանրապետության նախագահի թեկնածուները կարող են առաջադրվել նախագահի լիազորությունների ավարտից ոչ շուտ, քան հիսուն օր, և ոչ ուշ, քան քառասուն օր առաջ:

Լուսանկարը՝ Armenpress-ի

Աղբյուր` Փաստինֆո