Փաստ ինֆո

ՀՀ սահմանադրական դատարանն այսօր որոշեց, որ «Պետական պաշտոններ զբաղեցրած անձանց սոցիալական երաշխիքների մասին» ՀՀ օրենքի 5-րդ հոդվածի 3-րդ մասը համապատասխանում է ՀՀ սահմանադրությանը: Ըստ ՍԴ որոշման, ՀՀ սահմանադրությանը համապատասխանում է նաև նույն օրենքի 9-րդ հոդվածի 4-րդ մասը:

ՍԴ-ն այս որոշումն ընդունել է քաղաքացի Հայկ Մարգարյանի (ներկայացուցիչներ՝ Ա. Ղազարյան, Ա. Կիրակոսյան, Ա. Զեյնալյան) անհատական դիմումի քննության հիման վրա:

Հայկ Մարգարյանն ու իր ներկայացուցիչները դիմել էին ՀՀ սահմանադրական դատարան՝ խնդրելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 1-ին, 10 և 60-րդ, 83-րդ հոդվածներին հակասող և անվավեր ճանաչել «Պետական պաշտոններ զբաղեցրած անձանց սոցիալական երաշխիքների մասին» ՀՀ օրենքի 5-րդ հոդվածի 3-րդ մասն՝ այնքանով, որքանով
դատախազներին նշանակված կենսաթոշակի վերահաշվարկման համար հիմք չի հանդիսանում պաշտոնային դրույքաչափերի բարձրանալը:

Դիմողը նաև խնդրել է Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 1-ին, 10 և 60-րդ, 73, 78, 83, 80-րդ հոդվածներին հակասող և անվավեր ճանաչել «Պետական պաշտոններ զբաղեցրած անձանց սոցիալական երաշխիքների մասին» ՀՀ օրենքի 9-րդ հոդվածի 4-րդ մասի՝ «հաշվի առնելով հիմնական կենսաթոշակի չափը, «Պետական պաշտոններ զբաղեցնող անձանց վարձատրության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով անձի զբաղեցրած վերջին պաշտոնի համար սահմանված գործակիցը և մասնագիտական ստաժի մեկ տարվա արժեքը» դրույթը՝ իրավակիրառական պրակտիկայի կողմից տրված բովանդակությամբ հանդերձ»:

Դիմողը նշել է, որ մի շարք օրենքներով, մասնավորապես` «Դատախազության մասին» ՀՀ օրենքով, «Պետական կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքով, «Ոստիկանությունում ծառայություն անցնելու մասին» ՀՀ օրենքով, դատախազի կենսաթոշակը հաշվարկվում էր դատախազի պաշտոնային դրույքաչափը փոփոխվելու դեպքում` նոր պաշտոնային դրույքաչափի բարձրացմանը համամասնորեն: Մինչդեռ «Պետական պաշտոններ զբաղեցրած անձանց սոցիալական երաշխիքների մասին» ՀՀ օրենքի ընդունումից հետո սահմանափակվեց պաշտոնաթող դատախազների կենսաթոշակի վերահաշվարկման իրավունքը:

Ըստ դիմողի` դատախազի գործունեության անկախության ապահովումը ենթադրում է ոչ միայն նրան պատշաճ վարձատրության տրամադրումը, այլև նրա հետագա սոցիալական երաշխիքների օրենսդրական ձևակերպումը և կիրառումը, ինչը ոչ միայն արտոնություն է, այլ` սոցիալական երաշխիք: Սակայն գործող իրավակարգավորումը նվազեցնում է դատախազի սոցիալական պաշտպանության երաշխիքները:

Դիմողը գտել է, որ նոր իրավակարգավորման պայմաններում օրենսդրական նշված սահմանափակումը համաչափ չէ հետապնդվող նպատակին, չի ապահովում անձի սոցիալական իրավունքները, ավելին, ունենալով հետադարձ ուժ սոցիալական ապահովության ոլորտում` հետընթաց է գրանցում` վերացնելով արդեն իսկ ձևավորված և իրավակարգավորում ստացած, անձի հիմնարար իրավունքների իրացման գործիք հանդիսացող, անձի կենսաթոշակային իրավունքները երաշխավորող ինստիտուտի գոյությունը, ինչը հակասում է սոցիալական պետության սկզբունքներին:

Աղբյուր` Փաստինֆո