Փաստ ինֆո

Ազգային ժողովը սկսել է քննարկել «Կուսակցությունների մասին» նոր օրենքի նախագիծը: Օրենսդրական նախաձեռնությունը պատգամավորների քննարկմանը ներկայացրեց ՀՀ արդարադատության նախարար Արփինե Հովհաննիսյանը:

Նա իր խոսքում ընդգծեց, թե նախագիծը շատ կարևոր նշանակություն ունի առաջին հերթին այն տեսանկյունից, որ այն սահմանադրական օրենք է, ինչպես նաև այն տեսանկյունից, թե պետությունը ինչպես է պատկերացնում կուսակցությունների գործունեության հետագա տեսլականը:

«Մի կողմից այս օրենքն իր բովանդակությամբ այնպիսին չէ, որ կանխորոշում է ընտրություններից առաջ կուսակցությունների դերակատարումը, բայց մյուս կողմից էլ որոշակի դերակատարություն ունի իրականում այն տեսանկյունից, թե մենք ինչ պահանջներ ենք ներկայացնում կուսակցությունների համար»,- «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ, նշեց նախարարը` հավելելով, որ օրենքն ուղարկվել է միջազգային փորձաքննության, և դրա վերաբերյալ գնահատականները կլինեն առաջիկա օրերի ընթացքում:

Արփինե Հովհաննիսյանը ներկայացրեց այն հիմնական դրույթները, որոնք հիմք են հանդիսանում օրենքի մշակման համար: Նախարարը հայտնեց, որ փոփոխության է ենթարկվել այն դրույթը, որ կուսակցությունը գրանցման պահին պարտավոր է ունենալ 200 անդամ, իսկ այնուհետև 6 ամսվա ընթացքում կուսակցության անդամների թիվը պետք է հասնի 2 հազարի:

«Ճի՞շտ է, արդյոք, այս դրույթը: Ես կարծում եմ, որ ոչ: Ես կարծում եմ, որ մենք ճիշտ ուղի ենք բռնել կուսակցությունների զարգացման տեսլականի համատեքստում այն առումով, որ անդամների թվաքանակի ստուգումը կամ պետության կողմից վերահսկողական մեխանիզմների կիրառումը կուսակցությունների նկատմամբ այնքան էլ ճիշտ չէ:

Հիմա մենք տալիս ենք ձևակերպում, որ կուսակցությունը հիմնման պահին պետք է ունենա 100 անդամ, իսկ հետո 6-ամսյա ժամկետում, երբ կուսակցությունը կներկայացվի գրանցման, ունենա հազար անդամ: Ես կարծում եմ, որ սա մեղմացում է այն տեսանկյունից, որ գրանցումից հետո որևէ մեկը կուսակցության նկատմամբ վերահսկողություն չի սահմանելու-, «մանրամասնեց նախարարը:

Գործող օրենքի համաձայն՝ կուսակցությունը գրանցումից ոչ ուշ, քան 6 ամիս հետո պիտի տարածքային ստորաբաժանումներ ստեղծեր հանրապետության ողջ տարածքում:

«Սա նշանակում է, որ պետական լիազոր մարմինը՝ արդարադատության նախարարությունը, պիտի, ըստ էության, ստուգեր՝ արդյոք կուսակցությունը 6 ամիս անց իրականացրե՞լ է այդ գործունեությունը, թե՝ ոչ: Այս դրույթն էլ նպատակահարմար չենք համարել, ուստի առաջարկել ենք, որ կուսակցությունը տարածքային ստորաբաժանումներ ունենա կամ Երևանում, կամ մարզային ստորաբաժանումներ՝ մարզերի առնվազն 1/3-ում, կամ Երևանի ու մարզերի 1/3-ում: Մեր խորին համոզմամբ՝ սրանով հնարավորություն է ստեղծվում, որ կուսակցությունն իր հավակնությունները ներկայացնի նախ տարածքային կառավարման մակարդակում, այնուհետև՝ համապետական մակարդակում»,- պարզաբանեց նախարարը:

Գործող օրենքը ենթադրում է մի պահանջ, որ եթե կուսակցության կանոնադրությունը կամ հիմնադիր փաստաթղթերը չեն համապատասխանում ՀՀ օրենսդրական պահանջներին, ապա կուսակցության գրանցումը մերժվում է:

«Բնականաբար, այլ հարց է, որ կուսակցությունների հետ աշխատանքն այդպես չի տարվում, քանի որ եղել են դեպքեր, երբ բացառապես օրենքի պահանջներին համապատասխան կուսակցության գրանցումը մերժվել է, սակայն գնահատականները եղել են քաղաքական: Եղել են հայտարարություններ, որ դա քաղաքական պատվեր է և այլն: Սա է եղել գնահատականը օրենքի նվազագույն պահանջները չպահպանելու արդյունքում կուսակցության գրանցումը մերժելու : Դրա համար մենք այս նախագծում տարանջատում ենք մտցրել և հստակ ներկայացրել այն բացառիկ դեպքերը, երբ կուսակցության գրանցումը կարող է մերժվել:

Այդ հիմքերը բխում են բացառապես Սահմանադրությունից: Սահմանադրության 46-րդ հոդվածում կա ձևակերպում, որ օրենքով այն կուսակցությունները, որոնք քարոզում են սահմանադրական կարգի բռնի տապալում, հակասահմանադրական են և ենթակա են արգելման սահմանադրական դատարանի որոշմամբ: Դրա համար մենք նշել ենք կուսակցության գրանցումը մերժելու հիմքերը: Կուսակցության գրանցումը կարող է մերժվել այն դեպքում, եթե այդ կուսակցության ծրագիրը միտված է սահմանադրական կարգի բռնի տապալմանը, եթե կուսակցության հիմնադիրների թիվը չի համապատասխանում օրենքի պահանջներին կամ հիմնադիր համագումարում կուսակցություն ստեղծելու մասին որոշում չի կայացվել: Կուսակցության գրանցումը կմերժվի նաև այն դեպքում, եթե այն գրանցման դիմումը չի ներկայացնում հիմնադիր համագումարից հետո 6 ամսվա ընթացքում, այլ 6 ամսից էլ ուշ ժամկետում»,- մանրամասնեց Արփինե Հովհաննիսյանը:

Նախարարը հավելեց, որ օրենքի նախագիծը շատ մեծ նշանակություն ունի քաղաքական դաշտի համար: Նա ընդգծեց, որ կան սկզբունքներ, որոնցով կառավարությունը շարժվել է՝ հավելելով, որ այդ սկզբունքները կարող են փոփոխությունների ենթարկվել կուսակցությունների, քաղաքական դաշտի դերակատարների առաջարկների արդյունքում, քանի որ օրենքի նախագծում դոգմատիկ ճշմարտություններ չեն ամրագրված:

Աղբյուր` Փաստինֆո