Փաստ ինֆո

Հանկարծահաս հիվանդագին վիճակները զարգանում են անսպասելի, ուստի և հաճախ դժվար է լինում հասկանալ դրանց պատճառը և ճիշտ կոդմնորոշվել: Ինչպես նշում է doctors.am-ը, երեխաների մոտ հաճախ հանդիպող հանկարծահաս հիվանդագին վիճակներից են ցնցումային նոպան և սուր որովայնը: Այդպիսի դեպքերում պետք չէ խուճապի մատնվել, անհրաժեշտ է սառնասրտություն հանդես բերել, գործել հանգիստ և գնահատելով իրավիճակը` ըստ անհրաժեշտության` ահազանգել շտապ օգնություն կամ դիմել բժշկի: Ամեն դեպքում հիշեք, որ դուք չեք կարող փոխարինել մասնագիտական բժշկական օգնությանը:

Ցնցումային նոպաներ

Վնասվածքների, տարբեր հիվանդությունների, տենդի, վարակի, թույների ազդեցության հետևանքով երեխաները կարող են ցնցումային նոպաներ ունենալ: Դրանք ավելի հաճախ զարգանում են մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացման հետևանքով:
Նոպայի ժամանակ ցուցաբերվող առաջին օգնությունը մեծ դժվարություն չի ներկայացնում, թեև ծնողները սովորաբար ահաբեկվում են` երեխային անսպասելիորեն այդ վիճակում տեսնելով: Պետք չէ մեղադրել երեխային: Հիշեք, որ ո՛չ երեխան, ո՛չ դուք չեք կարող կառավարել նոպան:

Ինչ անել

- Մի՛ փորձեք դադարեցնել նոպան: Մի՛ բռնեք երեխային, քանի որ այդ անօգուտ քայլը կարող է միայն լրացուցիչ վնասվածքների պատճառ դառնալ:
- Հեռացրեք մոտակա առարկաները: Պաշտպանեք երեխայի գլուխը` նրա տակ դնելով բարակ բարձ կամ ծալած հագուստ:
- Մի՛ փորձեք ինչոր բան տեղադրել ծնոտների միջև:
- Նոպայից հետո երեխան սովորաբար քնկոտ և ապակողմնորոշված է լինում: Ցնցումների ավարտից հետո պառկեցրեք նրան կողքի վրա, որպեսզի բերանի խոռոչում կուտակված հեղուկները` թուքը, արյունը, փսխման զանգվածները, կարողանան արտահոսել:
- Հանգստացրեք երեխային: Մնացեք նրա կողքին, մինչև գիտակցությունը լրիվ վերականգնվի:
- Ահազանգեք շտապ օգնություն:

Տենդային ցնցումներ

Եթե ցնցումների պատճառը երեխայի բարձր ջերմությունն է, բացի վերը նշված քայլերից անհրաժեշտ է ձեռնարկել նաև միջոցներ` մարմնի ջերմությունը իջեցնելու ուղղությամբ, սակայն պետք է խուսափել երեխային գերսառեցնելուց:
- Թեթևացրեք երեխայի հագուստը, ապահովեք մաքուր օդի անհրաժեշտ քանակություն:
- Երեխային շփեք գոլ ջրով թրջված սպունգով` շարժվելով գլխից դեպի ոտքեր:
- Տվեք երեխային ջերմիջեցնող դեղամիջոց (պարացետամոլի հաբեր, մոմիկներ կամ օշարակներ):

Ուշադրություն

Փոքր երեխա ունեցողները տանը պետք է անպայման ունենան պարացետամոլ պարունակող դեղամիջոցներ: Երեխայի ջերմությունը կարող է բարձրանալ հանկարծակի, և դուք ժամանակ չեք ունենա գնալ դեղատուն:
- Տենդային ցնցումների դեպքում անպայման ահազանգեք շտապ օգնություն, քանի որ երեխան անհապաղ բժշկական օգնության կարիք ունի:

Ուշադրություն, եթե երեխայի մոտ տենդային ցնցումներ են, ապա.
Մի` ուշացրեք ահազանգը` թերագնահատելով իրավիճակը: Մի մտածեք, որ կարող եք օգնել երեխային՝ սահմանափակվելով տնային պայմաններում ինքնուրույն բուժմամբ: Տենդային ցնցումները կատղ են հետագայում էպիլեպսիայի պատճառ դառնալ:

Ինչ չի կարելի անել

- Մի՛ սուզեք երեխային սառը ջրի մեջ: Դա կարող է կյանքի համար վտանգավոր լինել:
- Մի՛ ծածկեք երեխային հաստ ծածկոցով կամ վերմակով, դրանք չեն թողնում, որ օրգանիզմը հովանա, և արդյունքում երեխայի վիճակը ավելի կբարդանա:

Սուր որովայն

Որովայնի խոռոչի օրգանների վնասվածքների կամ բորբոքման հետևանքով երեխան կարող է ունենալ սուր ցավեր որովայնի շրջանում:

Ինչի վրա ուշադրություն դարձնել

Սուր որովայնի ախտանշաններն են.
- որովայնի սուր, նոպայաձև բնույթի ցավեր, որոնք գնալով ուժեղանում են,
- սրտխառնոց, փսխում,
- աղիների նորմալ գործունեության խանգարում, փորկապություն կամ լուծ,
- փքված կամ տախտակի ամրության լարված որովայն,
- մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում` 37-38 C,
- գունատ, սառը, խոնավ մաշկ:

Ինչ անել

- Հանգստացրեք երեխային:
- Օգնեք երեխային հարմար դիրք ընդունել, պառկեցրեք նրան կողքի` ոտքերը ծալած դիրքում:
- Ահազանգեք շտապ օգնություն: Այս վիճակը շատ վտանգավոր է, և զգացվում է անհետաձգելի վիրաբուժական միջամտության անհրաժեշտություն:

Ինչ չի կարելի անել

- Մի տվեք երեխային ոչ մի տեսակի սնունդ կամ հեղուկ:
- Մի տվեք երեխային դեղորայք, հատկապես՝ ցավազրկողներ:
- Մի փորձեք տաքացնել որովայնը, օրինակ՝ տաք ջեռակի կամ լոգանքի միջոցով:

Երբ է անհրաժեշտ դիմել բժշկի

Բացի նշված հիվանդագին վիճակներից` երեխայի վատառողջ լինելու պատճառ կարող են լինել բազմաթիվ այլ հիվանդություններ, և հաճախ դժվար է լինում ճիշտ կողմնորոշվել նման իրավիճակներում: Առաջին հերթին խուճապի մի մատնվեք և հիշեք, որ դուք չեք կարող փոխարինել մասնագիտական բժշկական օգնությանը:

Դիմեք բժշկի կամ ահազանգեք շտապ օգնություն, եթե առկա են հետևյալ ախտանիշները.

- 38 C-ից բարձր կամ 35 C-ից ցածր ջերմություն,
- ցավեր, հատկապես՝ գլխացավ կամ որովայնի ցավեր,
- ցնցումներ,
- կրկնվող փսխումներ և լուծ,
- ցան,
- դժվարացած շնչառություն:

Դեղեր

- Առանց բժշկի խորհրդի` երեխային դեղեր մի՛ տվեք:
- Հստակ իմացեք, թե ինչքան, ինչ հաճախությամբ և որ ժամերին է պետք տալ դեղը, և հետևեք բժշկի նշանակումներին:
- Անպայման հայտնեք բժշկին, եթե նկատում եք, որ դեղը կողմնակի ազդեցություն է ունենում (գլխացավեր, ցան, սրտխառնոց և այլն):
- Բուժումն անավարտ մի՛ թողեք, եթե նույնիսկ երեխան արդեն լավ է զգում:

Աղբյուր` Փաստինֆո