Արտաքին աշխարհից եկող բացասական զարգացումների պարագայում 2015 թվականի առաջին կիսամյակում գրանցվել է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի 4.2% աճ. Հ.Նաղդալյան

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

01/20/2025 21:00 Մեկնարկել Է Թրամփի երդմնակալության արարողությունը 01/20/2025 20:52 Բայդենն իր քաղաքական համախոհներին ու ընտանիքի անդամներին նախապես ներում է շնորհել 01/20/2025 20:50 Շերամի փողոցում կեղտաջրերը շարունակում են գարշահոտություն տարածել, մարդաբոյ փոսերն էլ շարունակում են ավտոմեքենաներ ջարդել 01/20/2025 20:36 Ռաֆայել Երիցյանը չի ընտրվել Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահ 01/20/2025 20:32 Տավուշում Նիկոլ Փաշինյանը կրկին գնալու է զիջումների, որոնք ազդելու են ՀՀ անվտանգային ճարտարապետության վրա. Սեյրան Օհանյան (տեսանյութ) 01/20/2025 20:20 Թայվանում երկրաշարժ է տեղի ունեցել 01/20/2025 20:06 Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է բեռնատարների համար 01/20/2025 19:49 Բժիշկը սովորեցրել է ճիշտ առաջին օգնություն ցուցաբերել հիպերտոնիկ կրիզի դեպքում 01/20/2025 19:39 ԱՄՆ-ի հարձակման դեպքում Իրանը վճռական կգործի․ Իրանի ԱԳՆ 01/20/2025 19:27 Ընդգծվել է Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությունն ու սահմանների անքակտելիությունն անվերապահորեն հարգելու անհրաժեշտության վերաբերյալ Իրանի սկզբունքային դիրքորոշման կարևորությունը 01/20/2025 19:15 Սա ճանապարհ է դեպի ոչ մի տեղ, դրա տնտեսական, սոցիալական և ռազմաքաղաքական հետևանքները ծանրագույն կլինեն ՀՀ-ի համար. Ատոմ Մարգարյան 01/20/2025 19:01 Վրաստանի խորհրդարանի նախագահն ընդունել է դեսպան Աշոտ Սմբատյանին 01/20/2025 18:53 Անկառավարելի տրամվայը վրաերթի է ենթարկում երկու հետիոտնի. (տեսանյութ) 01/20/2025 18:50 Քննարկվել է կրիպտոակտիվների ոլորտի կարգավորման օրենքի նախագիծը 01/20/2025 18:45 Երևանում մի թիզ հող չեմ վերցրել, եթե ուզեի՝ Երևանի կեսը կվերցնեի, ոչ թե կասեի՝ քո հողը իմ անունով գրանցի. Հովսեփյան (տեսանյութ) 01/20/2025 18:42 Լիբանանի նորընտիր նախագահը հանդիպել է Մեծի Տանն Կլիլկիո Արամ Ա. Կաթողիկոսին 01/20/2025 18:39 Անհամբեր սպասում ենք դատավարության ավարտին․ Դավիթ Բաբայանի որդի 01/20/2025 18:37 Թրամփի խորհրդականի խոսքով՝ Զելենսկին պատրաստ է բանակցել հակամարտությունը դադարեցնելու համար 01/20/2025 18:11 «Վանաձոր» ՔԿՀ-ում ներնետված 7 բջջային հեռախոսները հայտնաբերվել են կալանավորված անձի խցում 01/20/2025 17:54 Տիեզերքը ուժ ունի, էն երկիրը, որտեղ իրար հա անիծում են ու հայհոյում, քանդվելու է ու քանդվելու. Նազարյանը՝ Սիրունյանի թեկնածության մասին 01/20/2025 17:34 Այրվել է մոտ 15 հա բուսածածկույթ 01/20/2025 17:30 «Հովհաննես Եղիազարյանին նորից կանչել եք հարցաքննության, եկավ, բայց ուղարկեցիք տուն, որովհետեւ ձեռք չէր տալիս, որ այդ տղան գար, ճիշտը ասեր». Մանվել Ղարիբյանը՝ դատարանում 01/20/2025 17:14 Թեման այդ 8 անձինք չեն, ամբողջ գործն օգտագործվում է ՀՀ-ի դեմ նոր ագրեսիայի հիմքեր ստեղծելու համար. Աբրահամյան (տեսանյութ) 01/20/2025 16:56 Վահան Կոստանյանն ու Քամալ Խարազին բարձր են գնահատել Հայաստան-Իրան փոխգործակցությունը 01/20/2025 16:52 Դատարանում շարունակվում է ՀՀ նախկին գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի գործով դատավարությունը. հարցաքննվում են վկաները (ուղիղ միացում) 01/20/2025 16:48 Արարատ Միրզոյանը մեկնում է Մոսկվա 01/20/2025 16:43 «Տոյոտայում» եղբայրս մասնաբաժին ունի, գաղտնիք չէ. Լեւոն Քոչարյան (տեսանյութ) 01/20/2025 16:33 Հայտնաբերվել են բյուրեղանման և դեղնականաչավուն զանգվածներ 01/20/2025 16:06 Մհեր Սահակյանի մանդատը տրվել է ԱԺ «Հայաստան» կուսակցությունների դաշինքի ընտրական ցուցակի առաջին մասի հերթական հաջորդ թեկնածու Արմինե Սամվելի Խերանյանին. ԿԸՀ 01/20/2025 15:26 Պետք է լուծենք ԲԴԽ որոշումների վերանայման կարգը, դատավորին գործից հանելը «չեպե» է պետության համար․ Սիրունյան 01/20/2025 15:20 Աշտարակի համայնքային ոստիկանները ձերբակալել են 17-ամյա պատանու՝ ապօրինի ինքնաձիգ պահելու համար 01/20/2025 15:18 Ռուս հայտնի դերասան Գոշա Կուցենկոյի ավտոմեքենայում կնոջ դի է հայտնաբերվել 01/20/2025 15:09 Խայտառակություն էր․ ԿԿՀ-ն բացասական եզրակացություն է տվել Ալեքսանդր Սիրունյանի բարեվարքությանը 01/20/2025 15:03 Մարտի 30-ին Փարաքար համայնքում արտահերթ ընտրություններ են 01/20/2025 14:57 37 ծառայողի նկատմամբ նշանակվել է «ոստիկանությունից ազատում» կարգապահական տույժ․ 2024 թվականի ամփոփ արդյունքները 01/20/2025 14:51 Անահիտ Մանասյանն ընդունել է «Կանայք և գլոբալ անվտանգության ճարտարապետությունը» կենտրոնի ղեկավար Արմինե Մարգարյանին 01/20/2025 14:49 Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների դատավարության միջազգային արձագանքներ 01/20/2025 14:42 Ապօրինի ծառահատման արդյունքում պետությանը պատճառվել է առանձնապես խոշոր չափերի՝ 17 մլն դրամի գույքային վնաս 01/20/2025 14:30 Վարչապետ դառնալու հավակնություն չունեմ, չգիտեմ՝ հետագայում դեպքերն ինչպես կզարգանան․ Լևոն Քոչարյան 01/20/2025 14:26 Արցախի կորուստը, ռшզմական-քաղաքական ղեկավարության Բաքվում լինելը hարված էր ՌԴ հեղինակությանը. Քոչարյան 01/20/2025 14:20 ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունն արձագանքել է Ռուսաստանում «Ջերմուկ Գրուպ»-ի վերաբերյալ հնչած մեղադրանքին 01/20/2025 14:07 Չորրորդ կարգի վթարայնության շենքերում ապրող 57 ընտանիք վերաբնակեցվել է 01/20/2025 14:02 Բայրամովը կրկին խոսել է ՀՀ Սահմանադրությունը փոխելու մասին 01/20/2025 13:55 ՔՊ-ականը կարծում է՝ Փաշինյանը կամ Արարատ Միրզոյանը չպետք է խոսեն Բաքվում ապօրինաբար դատվող Արցախի ղեկավարության մասին 01/20/2025 13:52 «Երևանի ավտոբուս» ՓԲԸ-ում դեռեւս թափուր է 115 վարորդի հաստիք 01/20/2025 13:49 Զոհված զինծառայող Լևոն Գալստյանի հորը՝ Արմեն Գալստյանին, մեղադրում են խուլիգանության և ծեծի մեջ, մինչդեռ տեսագրությունները հակառակն են վկայում․ փաստաբանը մանրամասնում է 01/20/2025 13:26 ՆԳ նախարարի տեղակալները մասնակցել են «Դիմակայունություն բոլորի համար» ծրագրի ամփոփիչ միջոցառմանը 01/20/2025 13:18 Շվանիձոր-Նռնաձոր-ՀՀ սահման ավտոճանապարհին կատարվելու են պայթեցման աշխատանքներ 01/20/2025 13:03 Արտառոց դեպք՝ Երևանում. քաղաքացին ներխուժել է Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարան ու սպառնալիքներ հնչեցրել աշխատակիցների հասցեին 01/20/2025 13:00 Վահե Ղալումյանի չհերքեց, որ իր մարզպետ եղբայրը կարող է առաջիկայում SMS ստանա վարչապետ Փաշինյանից. (տեսանյութ)

01/19/2025 19:07 Թուրքական հատուկ ստորաբաժանումների ծառայողները թուրքական ինքնաթիռով են ժամանել Հայաստան 01/19/2025 17:07 Վաշինգտոնում ստորագրված փաստաթղթով ոչ միայն աղավաղվել են միջազգային կազմակերպությունների արձանագրած որակումները, այլև փորձ է արվել կանխորոշելու միազգային դատական ատյանների վճիռները. Գեւորգ Դանիելյան 01/20/2025 10:48 Ռ. Քոչարյանի գործով նախկին դատախազ Պետրոս Պետրոսյանն աշխատանքից ազատվել է նաեւ ՔԿ-ից (լրացված) 01/19/2025 15:00 Պետերբուրգում պարզել են տաճարի մոտ տաբատը հանած դեռահասների ինքնությունը 01/19/2025 21:36 Թուրքիայի ՆԳՆ-ն շնորհակալություն է հայտնել Հայաստանի Արդարադատության փոխնախարարին 01/20/2025 18:45 Երևանում մի թիզ հող չեմ վերցրել, եթե ուզեի՝ Երևանի կեսը կվերցնեի, ոչ թե կասեի՝ քո հողը իմ անունով գրանցի. Հովսեփյան (տեսանյութ) 01/19/2025 16:05 Համաձայն եմ Դանա Ուայթի հետ․ հայտնի է Ծառուկյանի ապաքինման ժամկետը 01/19/2025 17:48 Բժիշկը բացատրել է դաշտանադադարի տհաճ ախտանիշի առաջացման պատճառները 01/20/2025 12:21 Ալեքսանդր Սիրունյանը «չզղջաց» սոցցանցերում արցախցիների դեմ ատելության խոսքի համար 01/20/2025 15:09 Խայտառակություն էր․ ԿԿՀ-ն բացասական եզրակացություն է տվել Ալեքսանդր Սիրունյանի բարեվարքությանը 01/19/2025 18:19 Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան» ՍՊԸ-ի պահեստամասերի և սպասարկման բաժնի ղեկավարի երկու «Lexus»-ները 01/20/2025 15:18 Ռուս հայտնի դերասան Գոշա Կուցենկոյի ավտոմեքենայում կնոջ դի է հայտնաբերվել 01/19/2025 22:33 Էլեկտրաէներգիայի՝ վաղվա անջատման հասցեները 01/20/2025 13:49 Զոհված զինծառայող Լևոն Գալստյանի հորը՝ Արմեն Գալստյանին, մեղադրում են խուլիգանության և ծեծի մեջ, մինչդեռ տեսագրությունները հակառակն են վկայում․ փաստաբանը մանրամասնում է 01/20/2025 11:18 «Ո՞վ է ՀՀ այս մակետի պատվիրատուն», «ուրախ եմ, որ ճանաչեցիք ՀՀ քարտեզը». բանավեճ՝ Արծվիկ Մինասյանի ու Ալեն Սիմոնյանի միջև 01/19/2025 09:36 Կալիֆորնիայի բնակչուհին պատմել է, թե ինչպես են հարեւանները փրկել իր տունը կրակից 01/19/2025 20:20 Մերկելը Եվրոպային կոչ է արել միավորվել Թրամփի պատճառով 01/20/2025 12:48 Վահե Ղալումյանը Տավուշի մարզի Կիրանցի կամուրջը հայրենիք չի համարում 01/20/2025 10:55 Աղդամցի Ալենը մետաղի ջարդոնի վրայից ջնջել է մեր հայրենիքի մի մասը. Աննա Մկրտչյանն Արցախի քարտեզը փակցրեց ԱԺ նախագահության ամբիոնին 01/20/2025 12:04 Սոցիալական ծախսի փոխհատուցում․ ովքեր և ինչպես կարող են օգտվել

Արտաքին աշխարհից եկող բացասական զարգացումների պարագայում 2015 թվականի առաջին կիսամյակում գրանցվել է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի 4.2% աճ. Հ.Նաղդալյան 11/19/2015 16:48 | ԼՐԱՀՈՍ

ԱԺ փոխնախագահ Հ.Նաղդալյանը ելույթ է ունեցել՝ 2016 թվականի ՀՀ պետական բյուջեի նածագծի վերաբերյալ:

Ստորև ներկայացնում ենք ելույթն ամբողջությամբ.

«Հարգելի գործընկերներ,

2016 թվ. բյուջեի նախագծի քննարկումը, կարծում եմ, կարող է օրինակ հանդիսանալ գործընթացի բոլոր մասնակիցների՝ թե՛ խորհրդարանի /փոքր բացառությամբ/ և թե՛ կառավարության կողմից լրջմիտ, խորքային և բովանդակային վերաբերմունքի: Արդեն չորրորդ օրն է ,ինչ այս դահլիճում ընդանում են այս քննարկումները, և հնչում են առաջարկներ,բնութագրումներ,քննադատություններ,դժգոհություններ,հույսեր,որակումներ, ունենալով, հիմնականում, մեկ ընդհանուր նպատակ՝ փորձել բարելավել կառավարության կողմից ներկայացված նախագիծը և քաղաքականությունը,որը ընկած է նրա հիմքում,օգտագործել այս առիթը օգտակար տնտեսական վերլուծությունների համար:

Նկատելի է նաև կառավարության և ֆինանսների նախարարության աշխատակազմի լրջմիտ վերաբերմունքը յուրաքանչյուր հնչած ելույթի նկատմամբ: Կար, իհարկե, այս քննարկումների մեջ իշխանությանը ,կառավարությանը ամեն գնով՝ արդարացի թե հանիրավի, սևացնելու,ձեռքբերումները չտեսնելու միտում, բայց ես՝ դրանք անտեսելով, միանում եմ քիչ առաջ ԱԺ նախագահի հնչեցրած մտքին և ուզում եմ ողջունել բոլոր այն գործընկերներին,ովքեր թեկուզ քննադատելով,բայց սրտացավ ու բովանդակային առաջարկներով են հանդես գալիս:

Հիշեցնեմ՝ որ հին նորմանդերենում բյուջե նշանակում էր քսակ, կամ փողով լի կաշվե պարկ, իսկ ընդհանրապես, հայտնի է՝ բյուջեն եկամուտների ու ծախսերի ծրագիրն է՝ որոշակի ժամանակի մեջ:

Պետական բյուջեն կարևորագույն ֆինանսական փաստաթուղթն է, և քանի որ մեր երկիրը գտնվում է սահմանադրական հանրաքվեի շրջափուլում , ես կձևակերպեի ՝ ֆինանսական Սահմանադրությունը տարեկան կտրվածքով: Թերևս ոչ մի փաստաթղթում այնքան հստակ չի երևում պետության առկա վիճակն ու ունեցած ներուժը, որքան բյուջեի ու բյուջեի կատարողականի թվերում:

Բյուջեին բնորոշ տարբեր որակումներից, որ հաճախ են հանդիպում, նախընտրում եմ կոմպրոմիսային փաստաթուղթը` կամ հնարավորի արվեստը:

Իսկապես բյուջեի կազմումը հնարավորի արվեստն է, հատկապես՝ մեր ժամանակներում և մեր իրավիճակում գտնվող պետության համար և այս պարագաներում զարմանք է առաջացնում, երբ խոսում են վիճակի անկայունության մասին ՝չէ որ համաշխարհային և տարածաշրջանային միտումները և զարգացումները այսօր որևէ երկրում կայունությամբ չեն բնութագրվում,

- կամ, օրինակ, փոխարժեքը ենթարկվում է տատանումների - տարածաշրջանի և բազմաթիվ այլ երկրների շատ ավելի վատ վայրիվերումները բոլորիս հայտնի են և էլի նման բաներ:

Հայաստանը լինելով փոքր ու բաց տնտեսությամբ երկիր` արագ է արձագանքում տնտեսական աշխարհից եկող զարգացումներին: Ցավոք, այսօր գլոբալ տնտեսական ակտիվության ռիսկերն ուղղված չեն իրավիճակի բարելավմանը:

Այդուհանդերձ, արտաքին աշխարհից եկող բացասական զարգացումների պարագայում 2015 թվականի առաջին կիսամյակում գրանցվել է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի 4.2% աճ՝ նախորդ տարվա համեմատությամբ: Այդ աճին 3.2%-ով նպաստել են գյուղատնտեսությունը, 0.8%-ով արդյունաբերությունը, գիտեք, որ շինարարության ոլորտում գրեթե զրոյական վիճակ է:

Հաշվի առնելով առկա միտումները 2015 թվականի տարեվերջին կանխատեսվում է՝ ՀՆԱ-ի 2.5% աճ:

Տնտեսական աճի այսպիսի կանխատեսման համար հիմք են հանդիսացել ներքին տնտեսության զարգացումներն ու համաշխարհային տնտեսության միտումները: Ընդ որում, կանխատեսվում է, որ տարեվերջին գյուղատնտեսության աճը կկազմի 9.5 %, արդյունաբերությունում աճը կկազմի 4.1%, շինարարությունը կաճի 1%-ով, իսկ ծառայությունները կաճեն 0.6 %-ով:

- Այս ամենի ֆոնի վրա ՝ մենք բյուջե ենք քննարկում, իմ խորին համոզմամբ, գլխավոր խնդիրը՝ ՀՆԱ –ի գեներացումն է,արտադրությունը, եկամուտների ստեղծումը, և այդ իմաստով համաձայն եմ նման կարծիքներ հնչեցնող գործընկերների հետ / փակագծում ասեմ, որ քսանամյա իմ խորհրդարանական գործունեության ընթացքում մասնակցել եմ բոլոր 19 բյուջեների քննարկումներին և համարյա երբեք չեմ անդրադարձել ծախսերի բաշխմանը, մշտապես ծանրանալով բյուջեի եկամտային մասի վրա / և դրանից ելնելով ,գտնում եմ, որ իրական հատվածի զարգացումը պիտի դիտարկվի որպես հիմնական նպատակադրումներից մեկը և առաջնայինը:

- Ինչ է դրա տակ ենթադրում մեր կառավարությունը՝ մի շարք արդեն կատարված և կատարվող քայլերի հաջորդականություն.

- նախ ՝ գերակա ճյուղերի ընտրություն:

- աջակցության միջոցների և գործիքների սահմանում օրենքներով և կոնցեպտներով՝ արդյունաբերական քաղաքականության մասին օրենք /նախաձեռնել ենք մեր գործընկերներով /, իննովացիոն զարգացման քաղաքականության կոնցեպտ, արտահանման աջակցման միջոցներ՝ ապահովագրում և այլն, արդյունաբերական գոտիներ, ազատ տնտեսական գոտիներ և այլ զարգացմանը ուղղված բարեփոխումներ: Այս բոլոր գործիքները ստեղծված են և գործի են դրվում ու անպայման բերելու են իրենց արդյունքը. Երեկ իր ելույթի ժամանակ էկոնոմիկայի նախարարը շատ մանրամասն ու հստակ այդ մասին խոսեց.

- որից հետո` կայունացման ապահովում, որն այսօրվա համաշխարհային և տարածաշրջանային առկա և նկատվող միտումների պայմաններում բավականին բարդ և դժվար հասանելի խնդիր է, բայց դրված է և արվում է, թեև տեմպերը, իհարկե, ցանկալի է, որ ավելի բարձր լինեն.

- որից հետո կայունությունից- դեպի աճ- և հետո, տրամաբանորեն, նաև դեպի զարգացում հաջորդական նպատակադրումները:

Ուզում եմ անդրադառնալ ևս մի կարևորագույն թեմայի ,որի մասին հաճախ է խոսվում ՝

- ՓՄՁ-ն, որպես իրական հատվածի զարգացման նպատակ և նախապայման միաժամանակ: Պետական աջակցության ծրագրից բացի, մենք ականատեսն ենք բազմաթիվ քայլերի, որ ձեռնարկվում են կառավարության կողմից, այդ թվում արտոնություններ,անհարկի ստուգումների արգելք և այլն՝ չթվարկեմ: Իհարկե ,նաև փակվում են փոքր ձեռնարկություններ,նաև բացվում են, դա անընդհատ պրոցեսս է և դա հայտնի է տնտեսագիտության դասագրքերից:

Մի թեմայից էլ եմ ուզում խոսել՝ գյուղատնտեսությունը: Գյուղնախարարի գործունեությանը անդրադառնալով, հաճախ ասում էին՝ աստծո վրա հույսը դրեց, փաստորեն, լավ արեց , բայց, կարծում եմ, ոչ միայն աստծո, որովհետև ՝ իր և ոլորտի հազարավոր մարդկանց աշխատանքով և լիազոր մարմնի աջակցությամբ մենք այսօր որոշ արդյունքներ ունենք:

Բոլորիս աչքի առաջ ամբողջ տարին նախարարը անձամբ և աշխատակազմի զգալի մասը շրջաններում են անցկացրել՝ գյուղացու հետ՝ աշխատանքն է արդյունք տալիս:

Ճիշտ է ոլորտում խոշորագույն խնդիրներ կան` գյուղատնտեսական արտադրությունը առավել ինտենսիֆիկացնելու , արդյունավետությունը բարձրացնելու ուղղությամբ, որոնք պետք է ոչ միայն 2016-ին, այլև հետագա տարիներին պետության թիրախը լինեն:

Անզեն աչքով տեսանելի է և վերևում հնչեցված թվերից բխում է մի եզրակացություն, որ արդյունաբերության, շինարարության դերը մեր երկրում, իջնում է , տնտեսական աճի աղբյուր է դառնում գյուղատնտեսությունը, առեւտուրը եւ ծառայությունները, բանկային համակարգը, ապահովագրությունն է։ Սակավահող հանրապետությունում գյուղատնտեսությունը դարձել է առավելապես աճ ապահովող ոլորտ,իսկ երբեմնի ինդուստրիալ երկիրը ,որը նախկին ԽՍՀՄ ավարտուն մեքենաշինության ցիկլ ունեցող երեք հանրապետություններից մեկն էր, կորցրել է իր դեմքն ու արդյունաբերական մասնագիտացումը, դարձել ագրարային անհեռանկար տնտեսություն:

Այս դահլիճում էլի է հնչել ,և ուզում ևս մեկ անգամ կրկնել՝ Հայաստանի ապագան իրական հատվածի զարգացման մեջ է։ Վստահ եմ, այդպես է մտացում նաև Հայաստանի կառավարությունը, այս պնդումի համար հիմք է հանդիսանում բյուջետային ուղերձի այն հաստատումը, որ 2016 թվականին տնտեսական զարգացման քաղաքականության հիմնական շեշտադրումները կմնան գործարար և ներդրումային միջավայրի բարելավումը, արտահանման, ՓՄՁ և հենքային ոլորտների ու արտաքին տնտեսական քաղաքականության զարգացումը:

2016 թվականին ՀՆԱ-ի իրական աճը կանխատեսվում է 2.2%: Այս ցուցանիշը համահունչ է համաշխարհային գլոբալ տնտեսության զարգացման կանխատեսումներին: Համաշխարհային Բանկի հունիս ամսվա գլոբալ տնտեսության կանխատեսումներով՝ 2016 թվականին Եվրասիական տնտեսական համագործակցության մեր գործընկեր երկրներ Ռուսաստանի Դաշնությունում ՀՆԱ-ի ³×Á կանխատեսվում է 0.7%, իսկ Ղազախստանում 2.9%: Նույն կանխատեսմամբ 2016 թվականին Տնտեսական Համագործակցության և Զարգացման Կազմակերպության երկրներում տնտեսական աճը կկազմի 2.4%:

Մի քանի անդրադարձ ծախսերի կառուցվացքին:

2016 թվականի պետական բյուջեի ծախսերը հիմնականում ունեն սոցիալական ուղղվածություն: Մասնավորապես, 2016 թվականին պետական բյուջեի ամբողջ ծախսերի շուրջ 47.3%-ը կամ հատկացվում է սոցիալ-մշակութային ճյուղերին կամ այլ կերպ ասած ծախսերին մարդկային կապիտալում:

Ընդ որում, կրթության ոլորտի ծախսերի աճը կկազմի 5.1%, սոցիալական պաշտպանությանը՝ 4%, առողջապահությանը՝ 2.2%: Սոցիալական ոլորտի բազմաթիվ ծրագրերի մեջ ընդգծեմ՝

- Բյուջեն ռեալ խնդիր է դրել ՝ աղքատության կրճատում 15%, որն իհարկե քիչ է, բայց ամբողջ աշխարհի միտումը այսօր անկումն է, աշխատատեղերի նվազումը և այլն:

Կարևոր և հուսադրող գործառույթ՝

- Ընդլայնել զբաղվածության կառույցի աշխատանքները, ապահովել կայուն զբաղված» անձանց թվի ավելացումը:

- և ևս մեկ առանձնահատկություն 2016թ. բյուջեի ՝ ժողովրդագրական ծրագրի մշակման և հաստատման գործընթաց , որը պետք է նպաստի ժողովրդագրական մարտահրավերների լուծմանը ՝ ընդ որում, ինչպես ներկայացվեց նախարարի կողմից՝ նորովի , բավականին պրակտիկ և պրագմատիկ մոտեցումներով, որը էականորեն տարբերվելու է իր գործիքակազմով մինչ այս՝ այդ նպատակին ուղղված և կատարված գործողություններից , որոնք ուղղված են եղել միայն ծնելիության աճի խնդրի լուծմանը: Հիմա թիրախավորելու է բնակարանաշինությունը և զբաղվածությունը, այսինքն` ռեալ կենսամակարդակի բարձրացման միջոցներով:

- Պետական ծախսերի մասին խոսելով հակիրճ անդրադառնամ ևս մի հաճախակի հանդիպող մտքի՝ իհարկե՝ ծախսերը պետք է կրճատել, իհարկե՝ ճոխություններ ,անտեղի ծախսեր թույլ չտանք, թույլ չտանք նաև նոր վարկերի, պարտքի ավելացում, բայց պետական ծախսերի ավելացումը չի վտանգավոր, հակառակը՝ անհրաժեշտ է և նաև միջոցներից մեկն է՝ առավել շոշափելի արդյունքներ ունենալու համար: Վտանգավոր կլինի , եթե այդ ծախսերը լինեն անիմաստ, անտեղի և անարդյունավետ, եթե լինեն պարզապես «սպառում», այլ ոչ թե նոր ծրագրերի, գաղափարների իրացման նպատակով: Վտանգավոր կլինի, եթե վարկերը և պարտքերը անարդյունավետ լինեն: Ուրեմն, պետք է ոչ թե ապրիորի վախենալ և խուսափել վարկերից կամ պարտքից, այլ նախանձախնդիր լինել այդ վարկերի արդյունավետության ապահովման գործում:

Հիմա հարց ՝ սա ա՞յն բյուջեն է, որով մենք որպես պետություն կարող ենք քայլ առաջ անել կենսամակարդակի, ազգային անվտանգության, քաղաքական զարգացման առումով: Եվ՝ այո, և՝ ոչ:

Այո, որովհետև այս թվերը հնարավորություն են տալիս պահել տնտեսությունը, ապահովել պետության անվտանգությունը, պահպանել սոցիալական ծրագրերը:

Ոչ՝ որովհետև, բոլորդ էլ գիտեք, միջոցները երբեք շատ չեն լինում ոչ պետությունում, ոչ ընտանիքում, որովհետև այս թվերով մենք դեռ չենք կարող իրականացնել տնտեսությունը տեղից պոկելու և դիվերսիֆիկացնելու մեր գլոբալ ծրագրերը:

Բյուջեն ունի սոցիալական ուղղվածություն, բայց բյուջեի մեջ դեռ չկան զարգացման այնպիսի ծրագրեր, որոնք կարող են ապահովել հազարավոր աշխատատեղեր, արտահանման աճ ու նոր սպառման շուկաներ: Այսօր Հայաստանի Հանրապետությունը զարգացնում է առևտրատնտեսական կապերը ոչ միայն ԵՏՄ-ի, այլև ԵՄ-ի, Իրանի, Չինաստանի հետ: Այս ուղղությունները նոր չեն, բայց աշխարհաքաղաքական զարգացումները Հայաստանի առաջ բացում են նոր հնարավորություններ, նոր ինֆրակառույցների շահագործում՝ նոր ճանապարհներ ու նոր միջազգային տնտեսական ծրագրեր: Նախագծի մեջ ներկայացված են լրջագույն ծրագրեր էներգետիկայի ոլորտում՝ մի քանի անգամ գերազանցող աշխատանքային ծրագրեր են սկսված: Այսինքն՝ եկող տարվա բյուջեի նախագիծը՝ լինելով առավելագույնս իրատեսական ու հավասարակշռված՝ ունի զարգացման այնպիսի ներուժ, որը, հաշվի առնելով տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական նոր զարգացումները, մեզ բերելու է պետության ամենակենսական խնդիրների՝ աղքատության նվազման, աշխատատեղերի ստեղծման ու իբրև հետևանք արտագաղթի կանխման:

Այո, այսօր մեր բյուջեն այնքան լիքը չէ, որ մենք կարողանանք մեր ցանկացած ու մեր ծրագրած բոլոր գործերը անել: Վստահ եմ, բոլորս էլ կցանկանայինք խոսել ՀՀ բյուջեի նախագծի մասին՝ իբրև պրոֆիցիտով բյուջեի ու վստահ եմ, որ շատ հեռու չէ այդ ապագան:

Սովորաբար բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ գլխավոր դերում կառավարությունն է, որ կազմել ու ներկայացրել է պետության փողի քսակի եկամուտների ու ծախսերի ծրագիրը, բայց ես ուզում եմ բոլորիս հիշեցնել խորհրդարանի բյուջետային իրավունքը՝ ոչ մի նոր հարկ, հին հարկերի ոչ մի փոփոխություն, ոչ մի նոր վարկ կամ պետական ծրագրի ֆինանսավորման ոչ մի փոփոխություն կառավարությունը չի կարող անել առանց խորհրդարանի համաձայնության: Այսինքն՝ բյուջետային մեր իրավունքը պետական կառավարման և պետական վերահսկողության հզորագույն լծակ է ու միաժամանակ պատասխանատվություն նույն այդ կառավարման ու վերահսկողության առումով:

Ես կոչ եմ անում բոլոր պատգամավորներին՝ իշխանական ու ոչիշխանական, թվերի ու տոկոսների միջով տեսնել արդյունքն ու հեռանկարը, երկիրն ու քաղաքացուն, ոչ միայն 2016-ի կտրվածքով, այլև՝ զարգացման հնարավորությունների իմաստով:

Կրկնում եմ՝ պետական բյուջեն պետության ֆինանսական Սահմանադրությունն է տարեկան կտրվածքով, իսկ Սահմանադրությունը վերաբերում է բոլորին ու յուրաքանչյուրիս: Ուրեմն եկեք «այո» ասենք այս բյուջեին»: