Ցմահ դատապարտյալների հացադուլը շարունակվում է. նրանց դիմումը երկրի Նախագահին

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

10/05/2024 23:36 Թուրքիայում զինված կինը ներխուժել է ծննդատուն ու պատանդ վերցրել (տեսանյութ) 10/05/2024 21:57 Հոսանքազրկումներ Երևանում ու գրեթե բոլոր մարզերում՝ երկուշաբթի 10/05/2024 21:53 Նիկոլ Փաշինյանի ստախոսությունը հերքվեց Սահմանադրական դատարանի որոշման մակարդակով. Զուրաբյան 10/05/2024 21:36 Արտաշատի թիվ 2 հիմնական դպրոցում պարի ուսուցչուհին շշով հարվածել է 6-րդ դասարանի 3 աշակերտների, որոնք ստացել են գլխի վնասվածքներ. shamshyan.com 10/05/2024 21:01 54 պետություններ համերաշխություն են հայտնել Հայաստանին և խաղաղության գործընթացին. ընդունվեց բանաձև 10/05/2024 20:48 Հայ-վրացական սահմանին մի քանի հարյուր բեռնատար է սպասում 10/05/2024 20:33 Գևորգ Պապոյանն ընտանիքի հետ Արենիում մասնակցել է գինու փառատոնին 10/05/2024 20:10 Անծանոթը բացակայության ժամանակ մտել է բրիտանուհու տուն, մաքրություն արել ու ընթրիք պատրաստել 10/05/2024 19:58 Ալիևը կարող է պարտադրել, որ ՀՀ բարձրագուն ղեկավարությանը, 1-ին, 2-րդ, 3-րդ նախագահներին 10/05/2024 19:30 «Երկրապահի» վերնախավը Նիկոլի հետ է. Բազեյան 10/05/2024 19:26 ԱՄՆ գործընկերների հետ քննարկվել են կիբեռանվտանգության ոլորտին վերաբերող հարցեր 10/05/2024 18:59 Թալանել են «Աշտարակ կաթ»-ի վերահսկողության բաժնի ղեկավարի «Lexus»-ը՝ տանելով 2 մլն 500 հազար դրամ. shamshyan.com 10/05/2024 18:32 Խաղաղ կարգավորման, փոխզիջումային լուծումների դեպքում Արցախում ապրելու էին հայեր, դրա համար Ադրբեջանն ընտրել է պատերազմի ուղին. Հայրապետյան 10/05/2024 18:05 Տեղ գյուղի ՔՊ-ական համայնքապետը ձերբակալվել, ապա ազատ է արձակվել 10/05/2024 17:56 Հերթական միջադեպը՝ Հարթագյուղի հայտնի մատուռի ճանապարհին 10/05/2024 17:48 Իսրայելը չորս հրթիռային հարված է հասցրել Բեյրութի հարավային արվարձաններին 10/05/2024 17:30 Պատահար Խաշթառակ գյուղում․ կա տուժած 10/05/2024 15:54 Մելիքսեթ Պողոսյանի՝ սպանության փորձի մեջ մեղադրվող որդին ազատության մեջ է՝ շնորհիվ «Լիսկայի» որդու 10/05/2024 15:47 «Հեզբոլահ»-ի նոր առաջնորդի հետ կապը խզվել է․ «Ալ-Արաբիա»-ն հայտնում է Սաֆիադինի զոհվելու մասին 10/05/2024 15:39 Բաքվից արձագանքել են ՀՀ ԱԳՆ-ին 10/05/2024 14:49 Վերջին հինգ պակաս է. վերջում ձեր ու մեր արածն ու չարածը կարևոր չի լինելու. Վարուժան Գեղամյան 10/05/2024 14:37 Փարիզում կայացել է Նիկոլ Փաշինյանի և Ջասթին Թրյուդոյի հանդիպումը 10/05/2024 14:34 Անթալիայում ավտոբուսը բախվել է կայանված այլ ավտոբուսի, որում զբոսաշրջիկներ էին. կան տուժածեր 10/05/2024 14:18 Բելգիայի վարչապետի հետ քննարկմանը Փաշինյանն ասել է՝ անընդունելի համարում վերջին օրերին ադրբեջանական ագրեսիվ հռետորաբանությունը 10/05/2024 14:00 Նախաքննական մարմինը դեռ չի պարզել, թե ինչպես է 10-ամյա աղջիկը դպրոցում գանգուղեղի կոտրվածք ստացել, ինչը հանգեցրել է մահվան. Դպրոցում ասել են, թե չկան տեսագրություններ 10/05/2024 13:53 Վաղվանից ջերմաստիճանը կբարձրանա 4-6 աստիճանով 10/05/2024 13:48 Ադրբեջանցիներն ական են փնտրում անգամ իրենց հանձնված վարելահողերում. Նազարյան 10/05/2024 13:45 Հայ դատի Ամերիկայի հանձնախումբը սատարում է կոնգրեսական հայամետ թեկնածուներին 10/05/2024 13:21 Թուրքիայի խորհրդարանը փակ նիստ կանցկացնի Իսրայելի հարցով 10/05/2024 13:13 Ինչու՞ է անհրաժեշտ մասնակցել Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանի վաղվա հանրահավաքին. Անանյան 10/05/2024 13:02 Աննա Վարդապետյանն ընդունել է Ղրղզստանի գլխավոր դատախազի տեղակալին 10/05/2024 12:13 Եթե ԱՄՆ-ն վերսկսի միջուկային փորձարկումները, ՌԴ-ն անմիջապես հայելային պատասխան կտա․ Ռյաբկով 10/05/2024 12:03 Աննա Հակոբյանը հիմա էլ տղամարդ գործարարներին է իր հետ ընթրիքի հրավիրում. այս անգամ ևս մասնակցությունը 1 մլն դրամ կարժենա 10/05/2024 11:55 Գլխավոր դատախազի տեղակալն ընդունել է Ղազախստանի գլխավոր դատախազի տեղակալին 10/05/2024 11:50 Ալեն Սիմոնյանը շնորհավորել է ուսուցիչներին 10/05/2024 11:44 Հոր ընկերը իր կամքին հակառակ սեռական հարաբերություն էր ունեցել հետը. մանրամասներ իրանցի աղջկա ինքնասպանությունից 10/05/2024 11:26 Հրդեհ նկուղում 10/05/2024 11:16 Հայաստանի և Ռուսաստանի գլխավոր դատախազներն այցելել են Մատենադարան 10/05/2024 10:47 Դպրոցն այն չէ, ինչ 30 տարի առաջ. Ժաննա Անդրեասյան 10/05/2024 10:38 Կանայք շատ հաճախ թիրախավորվում են այնպիսի հիմքերով, որոնցով տղամարդիկ երբեք չեն թիրախավորվի. Անահիտ Մանասյան 10/05/2024 10:20 Հայաստանի և Ռուսաստանի գլխավոր դատախազները քննարկել են փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող հարցեր 10/05/2024 10:13 Տերյան փողոցում միմյանց է բախվել 5 ավտոմեքենա.կան տուժածներ 10/05/2024 08:33 Հ1-ի տնօրենի թեկնածուներին են քննարկում․ «Հրապարակ» 10/05/2024 08:30 Ավինյանին փողը քչություն է անում․ «Հրապարակ» 10/05/2024 08:28 Փաշինյանը ոչ մի վճռորոշ փաստաթուղթ չի ստորագրում. խուսափում է պատասխանատվությունից․ «Ժողովուրդ» 10/05/2024 08:26 Ալեն Սիմոնյանը պատրաստվում է հերթական վոյաժի․ «Հրապարակ» 10/05/2024 08:22 Համացանցում խոսքի ազատությունը սահմանափակելու օրենք է մշակում էդմոն Մարուքյանի կինը․ «Ժողովուրդ» 10/05/2024 08:19 «Դաբրո»՝ արդարադատության համար․ «Հրապարակ» 10/05/2024 08:16 Ով է կտրել 45 բարդին․ «Հրապարակ» 10/05/2024 08:13 Գավառի պոլիկլինիկայի աշխատակիցներին տեղից տեղ են տանում. նախարարն ու մարզպետը կոմպետենտ չեն․ «Ժողովուրդ»

10/04/2024 16:15 Կնոջը խեղդամահ անելու մեջ մեղադրվող Նարեկ Սարգսյանն ազատ կարձակվի 10/04/2024 17:33 278 ուղևորներով նավը շուռ է եկել. 78 մարդ մահացել է. տեսանյութում երևում է ողբերգական պահը 10/04/2024 20:50 Կովերի նախիրը ոտնատակ է տվել կնոջը 10/04/2024 13:18 «Կյաժ Աշոտի» սպանության գործով կալանավոր Կոկոյի նկատմամբ կրկին հետախուզում է հայտարարվել. Ով է նրան օգնել փախուստի հարցում 10/05/2024 11:44 Հոր ընկերը իր կամքին հակառակ սեռական հարաբերություն էր ունեցել հետը. մանրամասներ իրանցի աղջկա ինքնասպանությունից 10/04/2024 15:25 Ալիևն ասել է, թե Հայաստանը օրը տաս անգամ ամենաբարձր մակարդակով դիմում էր Ռուսաստանին՝ խնդրելով դադարեցնել պատերազմը 10/04/2024 21:16 Ալիև կոչվածը պետք է հիշի, որ մենք իրեն պետք է պատժենք որպես ռազմական հանցագործի. Կոռնիձորի Արո 10/05/2024 15:54 Մելիքսեթ Պողոսյանի՝ սպանության փորձի մեջ մեղադրվող որդին ազատության մեջ է՝ շնորհիվ «Լիսկայի» որդու 10/05/2024 20:33 Գևորգ Պապոյանն ընտանիքի հետ Արենիում մասնակցել է գինու փառատոնին 10/05/2024 15:39 Բաքվից արձագանքել են ՀՀ ԱԳՆ-ին 10/05/2024 20:10 Անծանոթը բացակայության ժամանակ մտել է բրիտանուհու տուն, մաքրություն արել ու ընթրիք պատրաստել 10/05/2024 12:03 Աննա Հակոբյանը հիմա էլ տղամարդ գործարարներին է իր հետ ընթրիքի հրավիրում. այս անգամ ևս մասնակցությունը 1 մլն դրամ կարժենա 10/05/2024 21:57 Հոսանքազրկումներ Երևանում ու գրեթե բոլոր մարզերում՝ երկուշաբթի 10/04/2024 23:04 Էլեկտրաէներգիայի անջատման հասցեները 10/04/2024 18:20 Ադրբեջանի հարձակողական զինատեսակներով սպառազինման ծավալներն անգամներով ավելին են․ ՀՀ ԱԳՆ արձագանքը՝ Ալիևին 10/05/2024 17:56 Հերթական միջադեպը՝ Հարթագյուղի հայտնի մատուռի ճանապարհին 10/04/2024 18:47 Պետք է պատրաստ լինել հակառակ տեսակետ լսելուն 10/04/2024 11:20 ԲԴԽ-ն դադարեցրեց Վահե Միսակյանի լիազորությունները 10/04/2024 18:33 «Վանաձոր» ՔԿՀ-ում հացադուլ հայտարարած և ածելի կուլ տված կալանավորը մեղադրվում է կնոջ բռնաբարության և նրա ոսկյա իրերը հափշտակելու մեջ 10/05/2024 19:30 «Երկրապահի» վերնախավը Նիկոլի հետ է. Բազեյան

Ցմահ դատապարտյալների հացադուլը շարունակվում է. նրանց դիմումը երկրի Նախագահին 10/14/2015 13:31 | ՀՐԱՏԱՊ ԹԵՄԱ

Հոկտեմբերի 12-ից 45 ցմահ ազատազրկման դատապարտված անձանց կողմից հայտարարված անժամկետ հացադուլը շարունակվում է Այդ մասին «Փաստինֆո»-ն տեղեկացավ ՀՀ ԱՆ ՔԿՎ հանրային կապերի բաժնի պետ Գոռ Ղլեչյանից:

Ցմահ ազատազրկվածները անժամկետ հացադուլ են սկսել իրենց քրեական գործերի վերանայման պահանջով և դիմում են գրել ինչպես երկրի Նախագահին, այնպես էլ ՀՀ գլխավոր դատախազին, Արդարադատության նախարարին:

Ստորև ներկայացնում ենք Նախագահին գրված դիմումն ամբողջությամբ.

«Մեծարգո պարոն նախագահ՝ մեր իրավունքների պաշտպանության, մեր նկատմամբ արդարադատության վերականգնման ուղղությամբ պայքարի արդյունքում օրինականության հաստատմանը չհասնելով և այլևս չունելնալով այլ ելք՝ հայտարարում ենք անժամկետ հացադուլ և պատրաստ ենք դիմել մեր արդարացի բողոքի բարձրաձայնման այլ միջոցների: Խնդրում ենք կազմել համապատասխան գերատեսչությունների ղեկավարներից խումբ մեր կողմից բարձրացված խնդիրները քննարկելու և մեր քրեական գործերը վերանայելու համար: Հայաստանում ցմահ բանտարկյալների խնդիրների վերաբերյալ Ձեզ բազմիցս դիմումներ են ուղղվել և մեր,և հայտնի արվեստագետների, գիտնականների, հոգևորականների, հասարակական կազմակերպությունների ղեկավարների կողմից, ինչպես նաև դեռ 2009 թվականին 13.000 ՀՀ քաղաքացիների կողմից ստորագրված դիմում է ուղարկվել Ձեզ, սակայն մինչ օրս բարձրացված խնդիրներից ոչ մեկը չի ստացել իր լուծումը: Ստորև շատ հակիրճ ներկայացնում ենք խնդիրները,նրանց հետ կապված բողոքի հիմնավորումները և լուծման ուղղիները:

1. Հայաստանի անկախության հռչակումից ի վեր մահապատժի դատապարտատված վճիռներն ի կատար չեն ածվել և չեն էլ իրականացվելու քանի որ՝

ա) 1992 թ. Հայաստանը դարձել է ՄԱԿ-ի անդամ և մորատորիում է հայտարարել մահապատժի վերաբերյալ:

բ) 2001 թ. Հայաստանը դարձել է Եվրախորհրդի անդամ և 2002 թ. վավերացրել է մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին կոնվենցիան՝ կից վեցերորդ արձանագրությամբ,համաձայն որի ոչ մեկի չի կարելի մահապատժի դատապարտել կամ մահապատժի ենթարկել:

գ) 01/08/2003 թ. ուժի մեջ մտած ՀՀ նոր քրեական օրենսգրքով մահապատիժն որպես պատժատեսակ բացառված էր:Մահապատժի դատապարտվածներին ներում շնորհելու վերաբերյալ իրավահարաբերությունները կարգավորող միակ օրենքը՝ 1961 թվ. ընդունված և ընդհուպ մինչև ՀՀ նախկին Նախագահ Ռ.Քոչարյանի ներում շնորհելու օրը գործող ՀՀ քրեական օրենսգրքի 23-րդ հոդվածն էր, համաձայն որի մահապատիժը ներման կարգով ազատազրկման փոխարինելու դեպքում պատիժ չէր կարող նշանակվել ավել քան 20 տարվա ազատազրկման չափով: Ավելին՝ցմահ ազատազրկում պատժի նշանակումը հակասում էր քրեական իրավունքի և օրենսդրության հիմնարար սկզբունքներից մեկին, համաձայն որի արարքի հանցավորությունը և պատժելիությունը որոշվում են դա կատարելու ժամանակ գործող քրեական օրենքով:

ՀՀ սահմանադրության 91-րդ հոդվածի համաձայն ՀՀ-ում արդարադատությունն իրականացնում են միայն դատարանները՝ սահմանադրությանը և օրենքներին համապատասխան: Համաձայն ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի հոդված 24-ի ՀՀ-ում քրեական գործերով արդարադատությունն իրականացնում են միայն դատարաններն և ոչ ոք չի կարող ենթարկվել քրեական պատժի այլ կերպ,քան դատարանի դատավճռով և օրենքին համապատասխան: ՀՀ նախկին Նախագահը չի ունեցել ոչ սահմանադրական և ոչ էլ օրենսդրական որևէ լիազորություն և իրավասություն պատիժ սահմանելու, որը միանշանակ արդարադատության իրականացնող մարմնի կամ համակարգի գործառույթ է: ՀՀ նախկին Նախագահ Ռ.Քոչարյանն իր 01/08/2003 թվ. թիվ ՆՀ 103-Ա հրամանով խախտել է ՀՀ սահմանադրության 5-րդ հոդվածի, 91-րդ հոդվածի, 18, 19-րդ հոդվածների, մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի հոդված 5-ի մաս 1-ի ա) ենթակետի, ինչպես նաև 6-րդ և 7-րդ հոդվածներով ամրագրված իրավունքները:

Մինչև «ներումը» մահապատժի դատապարտվածներն ինչպես փաստացի գտնվել են ցմահ բանտարկյալների կարգավիճակում, այդպես էլ շարունակում են մնալ «ներում»-ից հետո: Ներման ինստիտուտը կիրառվում է փաստացի իրականցվող պատժի մեղմացման նպատակով, իսկ 103-Ա հրամանագրով ՀՀ նախկին Նախագահի կողմից նշանակվել է հանցագործության պահին գոյություն չունեցող պատժատեսակ՝ զրկելով դատական կարգով վիճարկելու հնարավորությունից:

Ստեղծված իրավիճակում վիճարկվող 103-Ա հրամանագրի սահմանադրության 2-րդ գլխի դրույթներին համապատասխանության հարցը համաձայն ՀՀ սահմանադրության 101 հոդվածի կարող է վիճարկել մարդու իրավունքների պաշտպանը:

2. 2011 թվականի մայիսի 25-ին ուժի մեջ մտավ «ՀՀ քրեական օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքը: Հիշյալ օրենքի 4-րդ հոդվածի 1-ին կետով ՀՀ քրեական օրենսգրքի 55-րդ հոդվածի մեջ կատարվեց փոփոխություն՝ ըստ որի որոշակի ժամկետով ազատազրկման առավելագույն պատժաչափը սահմանվեց 20 տարի նախկինում 15 տարվա փոխարեն: Թե ՀՀ ԱԺ-ի, թե ՀՀ նախկին գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի կողմից բերված հիմնավորումներն այս փոփոխության հետ կապված հետևյալն էին. «Մեր քրեական պատժողական քաղաքականության մեջ անհամաչափություն էր հասցված ազատազրկման առավելագույն չափի և ցմահ ազատազրկման միջև տարբերությունը: Եթե ոչ 15 տարի՝ ուրեմն ցմահ ազատազրկում: Այսօր մենք ահռելի մեծ թվով ցմահ ազատազրկվածներ ունենք: Շատ դեպքերում պատիժը որոշելիս դատարանները չէին կարողանում անհատականացնել պատժաչափը՝ հանցագործի անձին և հանրության համար վտանգավորության աստիճանին համարժեք կիրառել համապատասխան պատժամիջոց: Այս նախագիծը համապատասխանեցված է միջազգային փորձին և իր մոտեցմամբ՝ նաև մեղադրյալների շահերին: Այս փոփոխությամբ ցմահ ազատազրկումը իրոք կդառնա խստագույն պատժամիջոց՝ նախատեսված այն հանցագործների համար, որոնց ուղղումն այլ կերպ հնարավոր չի համարվի»:

Այս փոփոխությունը ցմահ դատապարտյալների մասով միանշանակ մեղմացում է: Եթե ցմահ դատապարտյալները, որոնցից 38-ը նախկին մահապարտներ են, դատապարտվեին մեր օրերում ամենայն հավանականությամբ շատերի արարքին համարժեք կլիներ ոչ թե ցմահ ազատազրկումը այլ 16, 17... այսինքն՝ մինչև 20 տարի պատժաչափը: Հետևաբար այս օրենքը մեղմացում է ցմահ դատապարտյալների պարագայում: Համաձայն ՀՀ սահմանադրության 22 հոդվածի 5-րդ պարբերության, 42 հոդվածի 4-րդ պարբերության, ինչպես նաև ՀՀ քրեական օրենսգրքի 13-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ պատիժը մեղմացնող կամ հանցանք կատարած անձի վիճակն այլ կերպ բարելավող օրենքը հետադարձ ուժ ունի, այսինքն՝ տարածվում է մինչև այդ օրենքն ուժի մեջ մտնելը համապատասխան արարք կատարած անձանց, այդ թվում՝ այն անձանց վրա ովքեր կրում են պատիժը:

Հակառակ վերը նշված օրենքների պահանջների և 2011 թվ. մայիսի 25-ին կատարված օրենսդրական փոփոխության հիմնավորմանը և տրամաբանությանը՝ ներկայիս ցմահ դատապարտվածների ոչ մի գործ չվերանայվեց:

Այս հարցի հետ կապված գտնում ենք որ լուծումը պետք է տա ՀՀ Ազգային Ժողովը՝ վերը նշված օրենքների լույսի ներքո հստակ սահմանելով, որ ՀՀ ԱԺ- ի կողմից ընդունված փոփոխությունը ՀՀ քրեական օրենսգրքի 59-րդ հոդվածում մինչ այդ ազատազրկման դատապարտվածների մասով միանշանակ մեղմացում է:

3. Նկատի ունենալով բազմաթիվ երկրների փորձը, նրանց օրենսդրական փոփոխությունները և հիմնավորումները, ինչպես նաև այն անհամաչափությունը, որը առկա է ներկայիս ՀՀ քրեական օրենսգրքում ցմահ ազատազրկմանը վերաբերվող տարիքային շեմին, այն է՝ մինչև 18 տարեկանն առավելագույնը սահմանված է 10 տարի ազատազրկման չափը և դրանից հետո՝ միանգամից կարող է նշանակվել ցմահ ազատազրկում՝ գտնում ենք, որ Հայաստանում, ինչպես բազմաթիվ քաղաքակիրթ երկրներում, պետք է սկսի աշխատել երիտասարդների արդարադատության ինստիտուտը և ՀՀ քրեական օրենսգրքում կատարվեն փոփոխություններ, որոնց համաձայն, ցմահ ազատազրկում պատժատեսակը չկիրառվի երիտասարդների նկատմամբ: Կարծում ենք` այս հարցը շատ կարևոր է Հայաստանի համար, այն առումով, որ անչափահասության և հասունության բավական սուբյեկտիվ և տատանվող շեմին գտնվող երիտասարդ հայ տղաներին ցմահ ազատազրկման դատապարտելով՝ ըստ էության հնարավորություն չի տրվում սերունդը շարունակելու:

4. Բանակում պարտադիր զինվորական ծառայության ժամանակ զինվորների կողմից կատարված հանցագործությունների պատասխանատվության զգալի մասը ընկած է հրամանատարական կազմի ուսերին և խղճին: Ուստի՝ պարտադիր զինվորական ծառայության ընթացքում հանցաքործություն կատարելու համար ցմահ ազատազրկման դատապարտված զինվորների պատժատեսակը հարկավոր է փոխարինել առավելագույն ժամկետային պատժաչափով:

5. Քաղաքացիները, որոնք նախկինում դատապարտված չեն եղել և մեղադրվել են մեկ անձի սպանության կամ սպանության մասնակցության մեջ, գտնում ենք, որ նրանց նկատմամբ առավելագույն պատիժ՝ ցմահ ազատազրկում նշանակելն արդարացի չէ և օրենսդրական փոփոխության կամ ներման միջոցով պետք է վերացնել՝ փոխարինելով որոշակի ժամկետով ազատազրկմամբ:

6.1 ՀՀ քրեակատարողական օրենսգրքի 102 հոդվածի մաս 3-ի բ) կետը փոխել՝ ցմահ դատապարտյալին կիսափակ ուղղիչ հիմնարկ տեղափոխելու ժամկետը սահմանելով 15 տարի ազատազրկումը:

6.2 ՀՀ քրեակատարողական օրենսգրքի 102 հոդվածի մաս 2-ի դ) կետը՝ կիսաբաց ուղղիչ հիմնարկ տեղափոխելու ժամկետ սահմանելով 18 տարի պատիժ կրելը:

Այս փոփոխությունը հիմնավորված է նրանով, որ ներկայումս 20 տարին լրանալուց հետո նոր ցմահ բանտարկյալը կարող է տեղափոխվել կիսաչափակ ուղղիչ հիմնարկ և նույն՝ 20 տարվա շեմն է սահմանված պայմանական վաղաժամկետ ազատելու համար, ինչը փաստացի չի իրականացվում արդեն մեկ տասնյակից ավել ցմահ ազատազրկվածների նկատմամբ, ովքեր հատել են 20 տարվա շեմը:

7. Գտնում ենք, որ անհրաժեշտ է մշակել մեխանիզմներ, որով ցմահ դատապարտյալը հնարավորություն կունենա պայմանական վաղաժամկետ ազատվել՝ ունենալով տուժողին պատճառած վնասի հատուցման պարտավորություն: Սա անհրաժեշտ է այն պատճառով, որ ցմահ բանտարկյալներն աշխատանքով չեն ապահովվում և հետևաբար չեն կարող վճարել պատճառված վնասի դիմաց:

8. Անհրաժեշտ է սահմանել պայմանական վաղաժամկետ ազատման հստակ և արդարացված չափորոշիչներ ու մեխանիզմ: Այս առումով հարկ ենք համարում անդրադառնալ 2 կարևոր հարցերի.

ա) Մի շարք եվրոպական երկրներում փախուստը, կամ փախուստի փորձը կալանավայրից չի դիտարկվում որպես հանցագործություն, եթե բանտի աշխատակիցների նկատմամբ բռնություն չի կիրառվել: Այս երկրների սահամանադրություններում ամրագրված է, որ ազատության ձգտումը, ազատ լինելու պահանջը՝ բնական պահանջ է և չի կարելի դրա համար պատժել մարդուն: Գտնում ենք, որ օրենսդրորեն պետք է վերացնել ազատության ձգտման համար, այսինքն՝ փախուստի կամ փախուստի փորձի համար, եթե առանց բռնության է դա տեղի ունեցել՝ դատապարտյալի պայմանական վաղաժամկետ ազատման հարցի հետաձգելու հարցը: Չի կարելի մարդուն զրկել ազատության վերադառնալու հնարավորությունից՝ միայն նրա համար, որ նա ձգտում է դեպի ազատություն:

բ) Գտնում ենք, որ ցմահ դատապարտյալների մոտ բջջային հեռախոսների հայտնաբերումը, որոնք նրանք օգտագործում են հարազատների հետ կապը պահելու համար՝ չպետք է պատճառ հանդիսանա պայմանական վաղաժամկետ ազատման հարցի հետաձգման համար: Նախևառաջ, անարդարացի է 20 տարի շարունակ տեսակցությունների քանակը տարվա կտրվածքով սահմանափակելը՝ 1 երկարատև և 3 կարճատև տեսակցություններով, իսկ ամսվա մեջ ընդամենը 2-3 անգամ 10-15 րոպե հեռախոսազանգով: Հարազատների հետ շփումը հենց օրենսդրորեն համարվում է խրախուսելի և այս պարագայում անարդարացի է խրախուսելու փոխարեն՝ պատժել, այն էլ շարունակելով հարազատներից հեռու պահել՝ հետաձգելով պայմանական վաղաժամկետ ազատումը:

9. Մինչ օրս քրեական գործերով իրեղեն ապացույցները Հայաստանում դատավճռից հետո վերացվում են, ինչը թույլ չի տալիս գիտության զագացմանը համընթաց՝ ԴՆԹ անալիզ իրականացնել և հնարավոր անմեղ դատապարտվածների քրեական գործերը վերաբացել նոր երևան եկած հանգամանքների հետևանքով: Գտնում ենք, որ ցմահ ազատազրկվածների պարագայում դատավճիռը փոքր-ինչ կասկածի տակ դնող հանգամանքների ի հայտ գալու դեպքում՝ անհրաժեշտ է վերաբացել նման քրեական գործերը:

10. Մինչ օրս Հայաստանի անկախացումից ի վեր ոչ նախկինում մահապատժի, ոչ էլ ներկայումս ցմահ ազատարզրկման դատապարտվածների նկատմամբ չի կիրառվել ոչ լրիվ կամ մասնակի ներման, ոչ էլ համաներման ինստիտուտը: Գտնում ենք, որ ներման և համաներման միջոցով նույնպես պետք է անդրադառնալ ցմահ ազատազրկված դատապարտյալների տարբեր խմբերին:

Պարոն Նախագահ, խնդրում ենք, պահանջում ենք, հուսով ենք, որ վերջապես Դուք կարձագանքեք և համապատասխան պետական մարմինները, պաշտոնատար անձինք արդարացի լուծումներ կտան սույն դիմումի 10 կետերով բարձրացված խնդիրներին: Հարգելի պարոն Նախագահ, հավատացնում ենք Ձեզ, որ Հայաստանում ցմահ բանտարկության հարցի շուրջ իրականում ստեղծվել է անելանելի իրավիճակ: Ուստի, մեր այս խնդիրներով լի դիմումի պատասխանը ակնկալում ենք ստանալ հեռուստատեսությամբ որևէ լիազորված պաշտոնյայի հայտարարությամբ, որտեղ հստակ նշված կլինի խնդրի լուծման քայլերի հաջորդականությունը և ժամանակացույցը: