«Գործող սահմանադրությունը շատ հստակ է, հարցեր չի առաջանում, կարդում ես ու միանգամից ընկալում, իսկ նախագիծը կարդում ես ու անորոշություններ են». Տիգրան Սարգսյան - ՓԱՍՏԻՆՖՈ | Իրավական լուրեր, իրադարձություններ, վերլուծություններ, տեսանյութեր

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

01/19/2025 21:36 Թուրքիայի ՆԳՆ-ն շնորհակալություն է հայտնել Հայաստանի Արդարադատության փոխնախարարին 01/19/2025 21:21 ԱՄՆ-ում TikTok կայքն աշխատում է, սակայն հավելվածը ներբեռնելնհնարավոր չէ 01/19/2025 21:03 Իրանը կզարգացնի ռազմական համագործակցությունը Ռուսաստանի հետ. Մասուդ Փեզեշկիան 01/19/2025 20:41 Երևանում անչափահաս տղան «Mercedes»-ով բախվել է «07»-ին, ապա՝ երկաթե սյանը 01/19/2025 20:20 Մերկելը Եվրոպային կոչ է արել միավորվել Թրամփի պատճառով 01/19/2025 20:00 Բժիշկը նախազգուշացրել է արագ նիհարելու տխուր հետևանքների մասին 01/19/2025 19:46 Հունվարի 20-ին ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատունը փակ կլինի 01/19/2025 19:36 Ստամբուլում տեղի է ունեցել ոգեկոչման արարողություն` ի հիշատակ սպանության զոհ դարձած Հրանտ Դինքի (տեսանյութ) 01/19/2025 19:24 Հայաստանի իշխանություններն ակնհայտորեն բացարձակ անտարբեր են Արցախի ղեկավարների ճակատագրի վերաբերյալ․ ՀԱԿ 01/19/2025 19:07 Թուրքական հատուկ ստորաբաժանումների ծառայողները թուրքական ինքնաթիռով են ժամանել Հայաստան 01/19/2025 18:50 Ծաղկաձոր քաղաքում և Սպիտակի ոլորաններում ձյուն է տեղում 01/19/2025 18:36 Ռեժիսոր Տիգրան Քեոսայանը դեռ կոմայի մեջ է 01/19/2025 18:19 Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան» ՍՊԸ-ի պահեստամասերի և սպասարկման բաժնի ղեկավարի երկու «Lexus»-ները 01/19/2025 17:59 Հայաստանը Թուրքիային է արտահանձնել երկու անձի. ԱԳՆ 01/19/2025 17:48 Բժիշկը բացատրել է դաշտանադադարի տհաճ ախտանիշի առաջացման պատճառները 01/19/2025 17:35 Զովունիում բախվել են «ԳԱԶ 3110»-ն ու «Volkswagen»-ը․ վերջինը կիսակողաշրջված հայտնվել է բնակչի այգում 01/19/2025 17:17 Թրամփը կոչ է արել փրկել Tik Tok-ը 01/19/2025 17:07 Վաշինգտոնում ստորագրված փաստաթղթով ոչ միայն աղավաղվել են միջազգային կազմակերպությունների արձանագրած որակումները, այլև փորձ է արվել կանխորոշելու միազգային դատական ատյանների վճիռները. Գեւորգ Դանիելյան 01/19/2025 16:53 Միածնաէջ Մայր Տաճարում գերիների համար աղոթք է կատարվել 01/19/2025 16:35 Գերմանական խոշոր բանկը կկրճատի հազարավոր աշխատակիցների 01/19/2025 16:16 Պուտինի նվերը Իրանի նախագահին՝ ի հիշատակ Մոսկվա այցի 01/19/2025 16:05 Համաձայն եմ Դանա Ուայթի հետ․ հայտնի է Ծառուկյանի ապաքինման ժամկետը 01/19/2025 15:51 Արագածոտնում ընտանիքի 5 անդամ շմոլ գազից թունավորման հետևանքով տեղափոխվել է հիվանդանոց 01/19/2025 15:31 Հայտնի է ռուս դպրոցականների ճաղատանալու պատճառը 01/19/2025 15:15 Պուտինը Լուկաշենկոյին հաջողություն է մաղթել առաջիկա ընտրություններում 01/19/2025 15:00 Պետերբուրգում պարզել են տաճարի մոտ տաբատը հանած դեռահասների ինքնությունը 01/19/2025 14:41 Նիգերիայում բենզատարի պայթյունի հետեւանքով 70 մարդ Է զոհվել (տեսանյութ) 01/19/2025 14:36 Հանրապետության ողջ տարածքում սպասվում է ձյուն 01/19/2025 14:14 Իսրայելը բանտերից ազատ կարձակի 90 պաղեստինցի կանանց՝ ՀԱՄԱՍ-ի երեք պատանդների դիմաց 01/19/2025 14:03 Ռուսաստանում ևս Tiktok-ի աշխատանքում խափանում է տեղի ունեցել 01/19/2025 13:45 Արագածոտնի մարզի Թալին համայնքում գործարկվելու են էլեկտրական շչակներ 01/19/2025 13:31 Ֆրանսիայի հրապարակում բախվել են Jaguar-ը, Opel-ն ու Kia-ն․ կա վիրավոր 01/19/2025 13:13 Գազայի հատվածում հրադադարի մասին համաձայնագիրն ուժի մեջ է մտնում այսօր 01/19/2025 13:00 Հանրապետության մի շարք հասցեներում կդադարեցվի ջրամատակարարումը 01/19/2025 12:48 Ադրբեջանը ռուս-իրանական վերահսկողության տակ է անցնում. քաղաքագետ 01/19/2025 12:29 Բայդենը փորձում է բարդացնել Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները Թրամփի համար. Լավրով 01/19/2025 12:12 Կատարվելու են պայթեցման աշխատանքներ 01/19/2025 11:52 Ադրբեջանում պահվող հայ գերիների գործով երկու գանգատ է ներկայացվել ՄԻԵԴ 01/19/2025 11:36 Կրակոց՝ Կոտայքի մարզում․ կասկածյալը վիրավորի եղբայրն է 01/19/2025 11:11 Փրկարարներն արգելափակումից դուրս են բերել 7 ավտոմեքենա 01/19/2025 10:59 Ոստիկանական մեքենայի մասնակցությամբ ՃՏՊ՝ Ադրբեջանում․ երկու երեխա է մահացել 01/19/2025 10:44 Tik Tok-ն արգելափակվել է ԱՄՆ-ում 01/19/2025 10:27 Հանրապետությունում առանձին շրջաններում սպասվում է ձյուն 01/19/2025 10:10 Թրամփը ժամանել Է Վաշինգտոն երդմնակալության 01/19/2025 09:52 Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է բեռնատարների համար 01/19/2025 09:36 Կալիֆորնիայի բնակչուհին պատմել է, թե ինչպես են հարեւանները փրկել իր տունը կրակից 01/19/2025 09:21 ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ 01/18/2025 21:55 Հոսանքազրկումներ Երևանում ու գրեթե բոլոր մարզերում՝ երկուշաբթի 01/18/2025 21:38 Ֆրանսիան շարունակում է խորացնել պաշտպանական համագործակցությունը Հայաստանի հետ. ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան 01/18/2025 21:20 Ադելիա Պետրոսյանը կրկին լավագույնն է

01/19/2025 19:07 Թուրքական հատուկ ստորաբաժանումների ծառայողները թուրքական ինքնաթիռով են ժամանել Հայաստան 01/18/2025 13:31 Որևէ խորհրդի անդամ լինելու ոչ պատրաստակամություն եմ հայտնել, ոչ էլ՝ կլինեմ, ես որևէ մեկին չեմ միացել, իրենք են ինձ միացել․ Միքայել Սրբազան 01/18/2025 17:16 Բոլոր գերիները, պահվող անձինք, ազատազրկվածները, որոնք երբևէ եղել են Ադրբեջանի իրավազորության ներքո, ենթարկվել են անմարդկային վերաբերմունքի․ Զեյնալյան 01/17/2025 22:51 Արման Ծառուկյանը հրաժարվել է UFC 311-ում Մախաչովի դեմ պայքարից 01/17/2025 22:03 Ազատի զինվորական կացարանում հրդեհից հետո մարմինները եղել են «բռնցքամարտիկի» դիրքով, կարծես կծկված լինեին․ դասակի նախկին հրամանատարի հարցաքննությունը 01/18/2025 18:52 Վլադիմիր Պուտինի ավագ եղբոր մասին որոշ տեղեկություններ են պարզվել 01/18/2025 20:04 «Քեզ ասու՛մ եմ ներկա դիր, դու՛ չես որոշողը, դու՛ փոքր մարդ ես». Ավանի թիվ 57 մնակապարտեզի ղեկավարը բաց նամակ է հղել Ավինյանին 01/18/2025 13:35 Amnesty International-ն արձագանքել է Ռուբեն Վարդանյանի հայտարարությանը 01/18/2025 11:52 Թրամփը երդմնակալության հաջորդ օրն իսկ կսկսի միգրանտների արտաքսումը. WSJ 01/18/2025 08:07 Ինչու ՀՀ վարչապետը չի հրավիրվել ինաուգուրացիային․ «Հրապարակ» 01/18/2025 11:12 Արդար ժողովրդին Աստված ինքը կօժտի արդար լիդերներով, իսկ անարդար ժողովուրդն էլ կզրկվի արդար լիդերներ ունենալու շնորհից. Փաշինյան 01/19/2025 15:00 Պետերբուրգում պարզել են տաճարի մոտ տաբատը հանած դեռահասների ինքնությունը 01/18/2025 18:19 Վիտալի Բալասանյանը հրապարակել է իր նամակը նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կողմերի ղեկավարներին 01/18/2025 15:04 Իրանի իշխանությունները՝ Ռաիսիի ուղղաթիռի վթարի մասին 01/18/2025 08:15 10 տարում ԱԺ կրտսեր փորձագետից՝ ՀՀ Գլխավոր հարկադիր կատարող․ ով է Սիրո Ամիրխանյանը. «Ժողովուրդ» 01/18/2025 20:30 Ալիեւի պրովոկացիան ձախողվեց. Գրիգոր Բալասանյան (տեսանյութ) 01/18/2025 21:55 Հոսանքազրկումներ Երևանում ու գրեթե բոլոր մարզերում՝ երկուշաբթի 01/18/2025 15:37 Վահրամ Սահակյանի վերաբերյալ քրեական վարույթ է նախաձեռնվել 01/19/2025 16:05 Համաձայն եմ Դանա Ուայթի հետ․ հայտնի է Ծառուկյանի ապաքինման ժամկետը 01/18/2025 08:26 Ձվածեղ պատրաստող բռնապետը ստիպում է իրեն տեսնելիս ոտքի կանգնել. «Ժողովուրդ»

«Գործող սահմանադրությունը շատ հստակ է, հարցեր չի առաջանում, կարդում ես ու միանգամից ընկալում, իսկ նախագիծը կարդում ես ու անորոշություններ են». Տիգրան Սարգսյան 08/08/2015 15:04 | ՀՐԱՏԱՊ ԹԵՄԱ

Սահմանադրական բարեփոխումների նախագծի քննարկումների առանցքում նախագծի քաղաքական դրույթներն են: Մինչդեռ, դրա իրավական հատվածը դուրս է մնում հասարակության ուշադրությունից: Այս բացը լրացնելու համար «Սարգսյան իրավաբանական խումբ» իրավաբանական միավորման ղեկավար Տիգրան Սարգսյանի հետ զրույցում մենք որոշեցինք անդրադառնալ Սահմանադրական բարեփոխումների նախագծի հատկապես իրավական հատվածի` դատական համակարգին դատախազությանը, քննչական մարմիններին, մարդու իրավունքներին վերաբերող դրույթներին:

- Քննչական մարմինների մասին առանձին դրույթ Սահմանադրության մեջ առաջին անգամ է փորձ արվում ներկայացնել: Այդուհանդերձ, Սահմանադրական բարեփոխումների նախագծի 177-րդ հոդվածով սահմանվում է միայն, որ քննչական մարմինները մինչդատական վարույթի շրջանակներում կազմակերպում են նախաքննության իրականացումը: Իսկ դրանց լիազորություններն ու գործունեությունն արդն սահմանվելու են օրենքներով:

- Նախկինում, քանի որ քննչական ինստիտուտն առանձին չէր, ոստիկանության մեջ էր, ԱԱԾ մեջ էր, ՊՆ քննչական կոռույցում էր, դրա համար Սահմանադրությունը չէր անդրադարձել քննչական կառույցներին: Հիմա, քանի որ մենք ունենք առանձին Քննչական կոմիտե, նորմալ է: Բացի այդ, նախկինում նաև դատախազությունում քննիչներ են եղել: Երբ որ մենք սահմանադրությունը փոխեցինք, սահմանադրական մակարդակով դա չկարգավորվեց, այդ պատճառով իրենք դատախազությանն անդրադառնալով, նաև քննչական մարմինների խնդիրն են լուծած եղել: իսկ հիմա, երբ դատախազությունում քննիչներ չկան, առանձին կառույց է, սահմանադրության մեջ նշել են: Դրանից ոչ մի փոփոխություն պրակտիկայում չի լինի:

- Գործող սահմանադրությամբ, ԱԺ-ն է նշանակում գլխավոր դատախազին` նախագահի ներկայացմամբ: Նոր նախագծով ևս, թվում է, թե կարգը չի փոխվել, դարձյալ նշանակում է ԱԺ-ը, բայց այն տարբերությամբ, որ հստակեցված չէ` ում առաջարկով: Այս անորոշությունը չի՞ հանգեցնի կամայականությունների դրսևորման:

- Երբ որ նախագիծը հրապարակվեց, լրատվական միջոցներով, սա ներկայացվեց որպես մեծ ձեռքբերում, որ ԱԺ-ն է նշանակելու դատախազին: Բայց ես ահա թե ինչ եմ մտածում: Ինչո՞ւ իրենք չեն ներկայացրել նախագահի կողմից: Որովհետև այդ լիազորությունն ուզում են տալ վարչապետին, վարչապետը հնարավորություն ունենա ապագա դատախազին ներկայացնել ԱԺ-ին:

-Իսկ այս դեպքում շահերի բախում տեղի չի՞ ունենա: Չէ՞ որ դատախազությունն է նաև զբաղվում կառավարության գործունեության վերահսկմամբ, կոռուպցիոն հանցագործություններով, պետշահերի պաշտպանությամբ:

- Դատախազությունը գործադիր իշխանության կառուցվածքի մեջ չպիտի մտնի, դա առանձին իրավապահ մարմին է, ու նաև գործադիր իշխանության ինստիտուտներին վերահսկելու խնդիր ունի: Դրա համար իրենք այս նախագծում չեն գրել, որ գլխավոր դատախազը վարչապետի կողմից է ներկայացվելու, գրել են «օրենքով սահմանված կարգով»: Հետո դատախազության մասին օրենքում շատ հավանական է, որ գրեն, որ վարչապետն է ներկայացնելու: Ես այստեղ վտանգ տեսա:

- Գործող Սահմանադրությամբ գլխավոր դատախազի տեղակալներին նշանակում է ՀՀ նախագահը` ԳԴ-ի առաջարկությամբ: Այդ դրույթը Սահմանադրության նախագծից ընդհանրապես հանվել է : Այս մասին ընդհանրապես հիշատակում չկա, ու հայտնի չէ, թե ով ու ինչ կարգով է նշանակելու դատախազի տեղակալներին: Ի՞նչ է սա նշանակում:

- Դատախազությունը կարևորագույն ինստիտուտներից մեկն է ու, եթե սահմանադրական մակարդակով քննչական մարմնին անդրադառնում են, դատախազությանն առավել ևս պետք է անդրադառնային ուայդ բացերը վերացնեին:

- Մինչ նախագծի հրապարակումը սպասվում էր, որ դատական համակարգի կառուցվածքային փոփոխություններ կլինեն, բայց կարծես թե աէական փոփոխություններ չեղան:

- Երբ հրապարակվեց նախագծի առաջին հատվածը` առաջին 7 գլուխները, ես իմ մի հարցազրույցում նշեցի, որ ոչինչ չի փոխվել: Ի՞նչ էին արել իրենք` ուղղակի անուններն էին փոխել: Օրինակ` «Արդարադատության խորհուրդը» սահմանել էին «Դատական բարձրագույն խորհուրդ»: Բայց լիազորությունները, ձևավորման կարգը մնացել էր նույնը: Երկրորդ անգամ, երբ ամբողջական տեքստը հրապարակեցին, այդ տաբերակում փոփոխություններ եղան և բավական էական: «Արդարադատության խորհուրդը» երբ որ դառնում է «Դատական բարձրագույն խորհուրդ», արդեն ձևավորևվում է Աժ-ի կողմից: Մի մասը դատավորներն են իրենց կողմից ընտրում, մյուս մասը` պառլամենտն է ընտրում: Այստեղ դրական բան կա, որովհետև ուժերի հավասակշռվածություն է լինում` մի մասը դատական մարմինների, մի մասը` ԱԺ կողմից: Բայց այստեղ էլ մի ուրիշ վտանգ կա: Օրինակ` քաղաքական մարմինները չպիտի դատական մարմինների ձևավորմանը մասնակցեն, ու Վենետիկի հանձնաժողովը բազմիցս ասել է այս մասին: Պետք է այլ լուծում գտնեն:

- Եվ անդրադառնանք մարդու իրավունքներին վերաբերող դրույթներին: Նախագծով ամրագրված իրավունքները բավարար հիմք տալիս են ՀՀ շարքային քաղաքացուն վստահ լինելու իր պաշտպանված լինելու մեջ:

- Սահմանադրական նորմերը նաև նպատակներ են: Եթեմ ենք այսօր չենք կարողանում որևէ իրավունք, ասենք` աշխատանքի իրավունք, սոցիալական բազմաթիվ իրավունքներ պաշտպանել, բայց ամեն դեպքում Սահմանադրությամբ ամրագրում ենք: Այսինքն` մենք ձգտում ենք դրան, դա մեր նպատակն է: Բայց այստեղ մի քանի հոդվածներ կան, որոնցում ես մեծ ռիսկեր եմ տեսնում: Օրինակ կյանքի իրավունքի հետ կապված, գրված է. «բացարձակապես անհրաժեշտության դեպքում»:

Կյանքից զրկելու նման հիմք է նախատեսված: Նման ձևակերպում չի կարելի տալ, սա անլուրջ վերաբերմունք է: Եթե դու նշում ես կոնկրետ իրավունքի սահմանափակման դեպքեր, պետք է նաև սպառիչ ներկայացնես դրանք: Հատկապես` կյանքի իրավունքը շատ հիմնական իրավունք է, բարձրագույն արժեք է, և եթե դու տալիս ես այդ իրավունքից զրկելու հնարավորություն, պետք է նշես սահմանված դեպքերն ու կարգը: Այսինքն դա չպիտի լինի սուբյեկտիվ գնահատման վրա: Իսկ երբ որ ասվում է. «բացարձակապես անհրաժեշտության դեպքում», ո՞վ պետք է գնահատի այդ բացարձակապեսությունը: Դա պետք է օրենքով հստակ 3-4 հիմք նշվի, ասենք` անհրաժեշտ պաշտպանության դեպքում, հանցանք կատարած անձին բռնելիս, կամ պատերազմական իրավիճակում, ասենք` ՀՀ վրա հարձակում գործելու դեպքում, դու կարող ես մարդուն մահ պատճառել: Նույն ձևով նաև անձեռնմխելիության իրավունքի դեպքում է առանց թվարկման, առանց դեպքերը նշելու, սուբյեկտիվ ընկալման հիմքեր են նախատեսել:

Երբ որ համեմատում եմ գործող սահմանադրության իրավունքների բաժնի հետ, գործող սահմանադրությունը շատ հստակ է, հարցեր չի առաջանում, կարդում ես ու միանգամից ընկալում ես: Իսկ նախագծի այդ հատվածը կարդում ես ու անորոշություններ են: Դժվար է ընկալել ու տարբեր մեկնաբանությունների տեղիք կարող է տալ:

Հեղինակ՝ Նելլի Դանիելյան