Ցմահ անձեռնմխելիություն՝ Գլխավոր դատախազի համար

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

01/19/2025 14:14 Իսրայելը բանտերից ազատ կարձակի 90 պաղեստինցի կանանց՝ ՀԱՄԱՍ-ի երեք պատանդների դիմաց 01/19/2025 14:03 Ռուսաստանում ևս Tiktok-ի աշխատանքում խափանում է տեղի ունեցել 01/19/2025 13:45 Արագածոտնի մարզի Թալին համայնքում գործարկվելու են էլեկտրական շչակներ 01/19/2025 13:31 Ֆրանսիայի հրապարակում բախվել են Jaguar-ը, Opel-ն ու Kia-ն․ կա վիրավոր 01/19/2025 13:13 Գազայի հատվածում հրադադարի մասին համաձայնագիրն ուժի մեջ է մտնում այսօր 01/19/2025 13:00 Հանրապետության մի շարք հասցեներում կդադարեցվի ջրամատակարարումը 01/19/2025 12:48 Ադրբեջանը ռուս-իրանական վերահսկողության տակ է անցնում. քաղաքագետ 01/19/2025 12:29 Բայդենը փորձում է բարդացնել Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները Թրամփի համար. Լավրով 01/19/2025 12:12 Կատարվելու են պայթեցման աշխատանքներ 01/19/2025 11:52 Ադրբեջանում պահվող հայ գերիների գործով երկու գանգատ է ներկայացվել ՄԻԵԴ 01/19/2025 11:36 Կրակոց՝ Կոտայքի մարզում․ կասկածյալը վիրավորի եղբայրն է 01/19/2025 11:11 Փրկարարներն արգելափակումից դուրս են բերել 7 ավտոմեքենա 01/19/2025 10:59 Ոստիկանական մեքենայի մասնակցությամբ ՃՏՊ՝ Ադրբեջանում․ երկու երեխա է մահացել 01/19/2025 10:44 Tik Tok-ն արգելափակվել է ԱՄՆ-ում 01/19/2025 10:27 Հանրապետությունում առանձին շրջաններում սպասվում է ձյուն 01/19/2025 10:10 Թրամփը ժամանել Է Վաշինգտոն երդմնակալության 01/19/2025 09:52 Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է բեռնատարների համար 01/19/2025 09:36 Կալիֆորնիայի բնակչուհին պատմել է, թե ինչպես են հարեւանները փրկել իր տունը կրակից 01/19/2025 09:21 ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ 01/18/2025 21:55 Հոսանքազրկումներ Երևանում ու գրեթե բոլոր մարզերում՝ երկուշաբթի 01/18/2025 21:38 Ֆրանսիան շարունակում է խորացնել պաշտպանական համագործակցությունը Հայաստանի հետ. ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան 01/18/2025 21:20 Ադելիա Պետրոսյանը կրկին լավագույնն է 01/18/2025 21:11 «Որդիների կանչ» ՀԿ-ն իր անվերապահ աջակցությունն է հայտնում Բաքվում դատվող մեր պատանդառված հայրենակիցներին. հայտարարություն 01/18/2025 21:05 «Tesla» ավտոմեքենան ամբողջությամբ այրվել է 01/18/2025 21:02 Թբիլիսիի կենտրոնում՝ Ռուսթավելի պողոտայում խոշոր հրդեհ է 01/18/2025 20:55 Դաշտադեմում խոտածածկ տարածք է այրվել 01/18/2025 20:30 Ալիեւի պրովոկացիան ձախողվեց. Գրիգոր Բալասանյան (տեսանյութ) 01/18/2025 20:19 Ներկայացված խնդիրները մտացածին են. արձագանք` Ավինյանին ուղղված բաց նամակին 01/18/2025 20:10 Խորհրդակցություն` Ռազմական ոստիկանությունում 01/18/2025 20:04 «Քեզ ասու՛մ եմ ներկա դիր, դու՛ չես որոշողը, դու՛ փոքր մարդ ես». Ավանի թիվ 57 մնակապարտեզի ղեկավարը բաց նամակ է հղել Ավինյանին 01/18/2025 19:54 Երևանյան լճից փրկարարները տղամարդու մարմին են դուրս բերել. shamshyan.com 01/18/2025 19:50 Տաջիկստանում ածխահանք է փլուզվել. կա 3 զոհ 01/18/2025 19:10 Վերին Լարսը բացվել է բեռնատարների համար. Հակոբյան 01/18/2025 19:00 Սամվել Բալասանյանի որդու բանտային կալանքը փոխվեց տնային կալանքով 01/18/2025 18:52 Վլադիմիր Պուտինի ավագ եղբոր մասին որոշ տեղեկություններ են պարզվել 01/18/2025 18:28 Գևորգ Պապոյանը Բեռլինում մասնակցել է Պարենի և գյուղատնտեսության միջազգային ֆորումին 01/18/2025 18:19 Վիտալի Բալասանյանը հրապարակել է իր նամակը նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կողմերի ղեկավարներին 01/18/2025 17:59 Կոշում «BYD» ավտոմեքենան բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, ապա քարերին. shamshyan.com 01/18/2025 17:33 Մահացել է նկարիչ Վարդան Սիմոնյանը 01/18/2025 17:16 Բոլոր գերիները, պահվող անձինք, ազատազրկվածները, որոնք երբևէ եղել են Ադրբեջանի իրավազորության ներքո, ենթարկվել են անմարդկային վերաբերմունքի․ Զեյնալյան 01/18/2025 17:03 Դատապարտում եմ այս կեղծ դատավարություններն ու Պետքարտուղարությանը կոչ եմ անում պատժամիջոցներ կիրառել Ալիևի վարչակարգի դեմ. Դինա Տիտուս 01/18/2025 15:58 Մարզվելու համար պայմաններ են անհրաժեշտ. Հովհաննես Ծառուկյանի աջակցությամբ տրամադրվել է նոր գույք (տեսանյութ) 01/18/2025 15:40 Բաքվում, այո, չեն դատում Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը, դատում են մեզ․ Առաքելյան 01/18/2025 15:37 Վահրամ Սահակյանի վերաբերյալ քրեական վարույթ է նախաձեռնվել 01/18/2025 15:28 Թուրքիան հասկանում է Ադրբեջանի մտահոգությունները Հայաստանի վերաբերյալ. Ֆիդան 01/18/2025 15:18 Ջեյհուն Բայրամովը Հաքան Ֆիդանի հետ քննարկել է Հայաստանի հետ խաղաղության գործընթացում առկա խնդիրները 01/18/2025 15:04 Իրանի իշխանությունները՝ Ռաիսիի ուղղաթիռի վթարի մասին 01/18/2025 14:40 Այս քավարանից ելքը մեկն է՝ վերականգնում և վրեժ․ Ոսկանյան 01/18/2025 14:35 Այն, ինչին բախվում է Ռուբեն Վարդանյանն Ադրբեջանում, ծաղր է արդարության նկատմամբ․ Լևոն Արոնյան 01/18/2025 14:31 Առանձին շրջաններում սպասվում է ձյուն

01/17/2025 15:59 Ալիևը ներողություն կխնդրի՞ Պուտինից. հրապարակվել է կործանված ադրբեջանական ինքնաթիռի անձնակազմի խոսակցությունների սղագրությունը 01/18/2025 13:31 Որևէ խորհրդի անդամ լինելու ոչ պատրաստակամություն եմ հայտնել, ոչ էլ՝ կլինեմ, ես որևէ մեկին չեմ միացել, իրենք են ինձ միացել․ Միքայել Սրբազան 01/18/2025 17:16 Բոլոր գերիները, պահվող անձինք, ազատազրկվածները, որոնք երբևէ եղել են Ադրբեջանի իրավազորության ներքո, ենթարկվել են անմարդկային վերաբերմունքի․ Զեյնալյան 01/17/2025 18:00 Բաքվի բանտում Ռուբեն Վարդանյանին զրկել են ջրից և զուգարանի թղթից. BBC 01/17/2025 22:51 Արման Ծառուկյանը հրաժարվել է UFC 311-ում Մախաչովի դեմ պայքարից 01/17/2025 22:03 Ազատի զինվորական կացարանում հրդեհից հետո մարմինները եղել են «բռնցքամարտիկի» դիրքով, կարծես կծկված լինեին․ դասակի նախկին հրամանատարի հարցաքննությունը 01/17/2025 16:03 Գարիկ Գալեյանը դատապարտվեց ազատազրկման 01/18/2025 18:52 Վլադիմիր Պուտինի ավագ եղբոր մասին որոշ տեղեկություններ են պարզվել 01/17/2025 17:41 Գնամ Եռաբլուր, ասեմ՝ հորդ դատեցին․ Աստղ Գալեյան 01/18/2025 20:04 «Քեզ ասու՛մ եմ ներկա դիր, դու՛ չես որոշողը, դու՛ փոքր մարդ ես». Ավանի թիվ 57 մնակապարտեզի ղեկավարը բաց նամակ է հղել Ավինյանին 01/18/2025 13:35 Amnesty International-ն արձագանքել է Ռուբեն Վարդանյանի հայտարարությանը 01/17/2025 21:09 Բաքվից հայտարարում են, որ դատավարությունն ուղղված է Հայաստանի դեմ՝ ապացուցելու, թե Հայաստանն ագրեսոր է, իսկ Երեւանը լռում է 01/18/2025 11:52 Թրամփը երդմնակալության հաջորդ օրն իսկ կսկսի միգրանտների արտաքսումը. WSJ 01/17/2025 17:01 Ովքեր 2025 թվականին պետք է ներկայացնեն հայտարարագիր 01/18/2025 08:07 Ինչու ՀՀ վարչապետը չի հրավիրվել ինաուգուրացիային․ «Հրապարակ» 01/18/2025 11:12 Արդար ժողովրդին Աստված ինքը կօժտի արդար լիդերներով, իսկ անարդար ժողովուրդն էլ կզրկվի արդար լիդերներ ունենալու շնորհից. Փաշինյան 01/18/2025 18:19 Վիտալի Բալասանյանը հրապարակել է իր նամակը նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կողմերի ղեկավարներին 01/17/2025 14:29 Նիկոլ Փաշինյանն է զանգել Վլադիմիր Պուտինին ու պարզաբանել ԵՄ-ի հետ ստեղծված վիճակը. Պուտինը տվել է իր գնահատականները 01/18/2025 15:04 Իրանի իշխանությունները՝ Ռաիսիի ուղղաթիռի վթարի մասին 01/18/2025 08:15 10 տարում ԱԺ կրտսեր փորձագետից՝ ՀՀ Գլխավոր հարկադիր կատարող․ ով է Սիրո Ամիրխանյանը. «Ժողովուրդ»

Ցմահ անձեռնմխելիություն՝ Գլխավոր դատախազի համար 07/11/2015 14:22 | Սահմանադրական բարեփոխումներ

Սահմանադրական բարեփոխումների շրջանակում առաջարկվում է անձեռնմխելիության բարձր շեմով օժտել ՀՀ գլխավոր դատախազին: Ընդ որում, առաջարկվում է նրան օժտել անձեռնմխելիությամբ ոչ միայն իր լիազորությունների ժամկետում, այլև՝ իր լիազորությունների ժամկետը լրանալուց հետո՝ նրա կարգավիճակից բխող գործողությունների համար:

Ըստ այդմ՝ Գլխավոր դատախազը չի կարող բերման ենթարկվել, որպես մեղադրյալ ներգրավվել, կալանավորվել կամ ենթարկվել անձնական ազատության որևէ այլ սահմանափակման` առանց Ազգային ժողովի համաձայնության:

Ըստ առաջարկության` բացառություն են կազմելու դեպքերը, երբ ձերբակալությունն իրականացվում է հանցագործության կատարման պահին կամ անմիջապես դրանից հետո, այդ դեպքում անհապաղ տեղեկացվում են Հայաստանի Հանրապետության Վարչապետն ու Ազգային ժողովի նախագահը:

Գործող Սահմանադրությամբ՝ անձեռնմխելիությամբ օժտված են ՀՀ Նախագահը, դատավորները, սահմանադրական դատարանի անդամները, պատգամավորի համար սահմանված անձեռնխելիությամբ օժտված է Մարդու իրավունքների պաշտպանը:

Դժվար չէ նկատել, որ սահմանադրական բարեփոխումների նախագծով փորձ է արվում Գլխավոր դատախազի անձեռնմխելիությունը համահավասարեցնել ՀՀ նախագահի անձեռնմխելիության մակարդակի հետ: Առաջարկությունը մշակվել է ՀՀ գլխավոր դատախազության կողմից, որը քննարկման է ներկայացրել ՀՀ գլխավոր դատախազ Գեւորգ Կոստանյանը:

Այսպես, գործող Սահմանադրության 56.1 հոդվածի համաձայն՝ Հանրապետության Նախագահն իր լիազորությունների ժամկետում և դրանից հետո չի կարող հետապնդվել և պատասխանատվության ենթարկվել իր կարգավիճակից բխող գործողությունների համար, իսկ իր կարգավիճակի հետ չկապված գործողությունների համար Հանրապետության Նախագահը կարող է պատասխանատվության ենթարկվել իր լիազորությունների ավարտից հետո:

Համեմատության համար նշենք, որ, մասնավորապես, դատավորի ու Սահմանադրական դատարանի անդամի համար անձեռնմխելիության մակարդակը ավելի ցածր է. այն նախատեսված է միայն լիազորությունների իրականացման ընթացքի համար:

Այս կամ այն մակարդակի պաշտոնյային անձեռնմխելիությամբ օժտելու հարցը մշտապես միջազգային կառույցների բացասական դիտարկումների տեղիք է տվել: Մասնավորապես՝ Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (ՏՀԶԿ) կողմից ներկայացված կոռուպցիայի դեմ պայքարի բնագավառում առաջընթացի արձանագրման ձևանմուշի 2.6.2 հանձնարարականի 3-րդ մասով առաջարկվել է «քննարկել օրենսդրության այն դրույթների վերացման հնարավորությունը, որոնց համապատասխան Խորհրդարանի անդամի կամ դատավորի ձերբակալման և պատասխանատվության ենթարկելու համար անհրաժեշտ է Ազգային ժողովի համաձայնությունը և Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի համաձայնությունը»: Ւսկ նույն հանձնարարականի 4-րդ մասով առաջարկվում է «քննարկել օրենսդրության մեջ փոփոխություններ մտցնելու հարցը, որպեսզի հնարավոր լինի դատավորի կալանավորումը ցանկացած իրավիճակում, այլ ոչ թե միայն նրա ձերբակալումը հանցանքի կատարման վայրում»:

Ընդ որում, Մոնիթորինգի խմբի կողմից արձանագրվել է, որ Հայաստանը չի կատարել 2.6.2 հանձնարարականը, և այս հարցի կապակցությամբ տրվել է նոր հանձնարարական (թիվ 6), որը սահմանում է. «Ապահովել, որպեսզի իմունիտետի ընթացակարգերը չխոչընդոտեն կոռուպցիոն հանցագործություններ կատարելու համար հաջող քննությանը և քրեական հետապնդմանը»:

«Դատական համակարգի անկախության վերաբերյալ եվրոպական ստանդարտներ» 2011 թվականի հունվարի 3-ի Վենետիկի հանձնաժողովի զեկույցում ուղղակիորեն ամրագրված է դատախազների անձեռնմխելիությանն առնչվող դրույթ: Ըստ դրա՝ «Դատախազները չպետք է օժտված լինեն ընդհանուր անձեռնմխելիության արտոնությամբ, ինչը իր մեջ կոռուպցիոն ռիսկեր է պարունակում, այլ պետք է օժտված լինեն գործառութային անձեռնմխելիությամբ՝ իրենց լիազորությունների շրջանակներում»:

Եվրոպայի դատախազների խորհրդատվական խորհրդի (ԵԴԽԽ/ CCPE) Եվրոպայի խորհրդի Նախարարների կոմիտեի՝ «Դատախազների վերաբերյալ եվրոպական նորմերը և սկզբունքները» 2014 թվականի թիվ 9 կարծիքի համաձայն էլ, «Դատախազները չպետք է օժտված լինեն ընդհանուր անձեռնմխելիության արտոնությամբ, որը կպաշտպանի նրանց, իրենց կողմից կատարված հանցագործությունների կապակցությամբ քրեական հետապնդումից, որոնք նրանք կատարել են և որոնց համար պետք է պատասխանատվություն կրեն դատարանի առջև, քանի որ այդ իրավիճակը կարող է հանգեցնել հասարակական վստահության բացակայությանը, կամ նույնիսկ կոռուպցիայի: Պետությունները կարող են սահմանել դատախազներին պատասխանատվության կանչելու հատուկ ընթացակարգեր՝ որպես նրանց անկախության և անաչառության երաշխիք»:

Նշենք, որ ՀՀ դատախազության համար Սահմանադրության բարեփոխումների նախագծում մի ամբողջ առանձին գլուխ է հատկացված՝ գործող Սահմանադրությամբ Դատախազությունը Դատական իշխանության գլխի մաս էր կազմում: