Հայաստանի դատական համակարգն անկախ չէ, դատավորներն էլ չունեն արդյունավետ իրավական միջոցներ. Պետքարտուղարությունն արձանագրում է

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

11/22/2024 23:56 Կարող ենք գնալ նման գործարքի․ Փաշինյանը՝ Ադրբեջանի դեմ միջազգային հայցերից հրաժարվելու մասին 11/22/2024 23:53 Պետերբուրգում վնասազերծել են սրճարանում նռնակ պայթեցնել սպառնացող տղամարդուն 11/22/2024 23:46 Խաղաղության պայմանագրով համաձայնեցված է, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, իրար նկատմամբ չունեն տարածքային պահանջներ․ Փաշինյան 11/22/2024 23:43 Բայդենը հեռազանգել է Մակրոնի ռուսական «Орешник» հրթիռի փորձարկումից հետո 11/22/2024 23:39 Փաշինյանը զուգահեռներ է անցկացրել Արեւմտյան Հայաստանի ու Բաքվի կողից շրջանառվող «Արեւմտյան Ադրբեջան» եզրույթի միջեւ 11/22/2024 23:29 ՀՀ իշխանությունները Բաքվին առաջարկել են` ԵՄ դիտորդների ներկայությունը սահմանափակել` սահմանազատված հատվածներում 11/22/2024 23:27 Երևանում. հողային աշխատանքներ կատարելիս Կոմիտասի պողոտայում տրակտորը բախվել է գազատար խողովակին 11/22/2024 23:23 Էլեկտրաէներգիայի անջատման հասցեները 11/22/2024 23:07 Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում. բախվել են «Toyota»-ն ու «Mercedes GLE»-ն, վերջինս կոտրել է խաչմերուկը կարգավորող լուսակիրը ու հայտնվել հետիոտնի անցման վայրում. կան վիրավորներ 11/22/2024 23:01 Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին, հուսով եմ Աղազարյանը ևս անարձագանք չի թողնի․ Փաշինյան 11/22/2024 22:57 Փաշինյանն առաջարկեց, որ հանրաքվե կազմակերպվի արագաչափերի հարցով 11/22/2024 22:54 Գերմանիայի ԱԳ նախարարը հայտարարել է ամուսնուց բաժանվելու մասին 11/22/2024 22:46 Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունը կառաջարկվի ՔԿ նախագահի պաշտոնում. Փաշինյանը հաստատեց 11/22/2024 22:45 Նիկոլ Փաշինյանը հաստատեց` ԲԴԽ նախագահը հրաժարական է տվել իր խնդրանքով 11/22/2024 22:39 Նիկոլ Փաշինյանը հաստատել է` հրաժարականներ ներկայացնելու առաջարկը եղել կիրակի օրով` sms-ով 11/22/2024 22:31 Մեր բոլոր պաշտոնանկ արված գործընկերները համակարգային լուրջ փոփոխություններ են իրականացրել ու այդ առումով լավ էին աշխատում․ Փաշինյան 11/22/2024 22:19 Նիկոլ Փաշինյանի հարցազրույցը՝ Հանրային հեռուստաընկերությանը․ ուղիղ միացում 11/22/2024 22:11 Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել 11/22/2024 22:01 Ռիչարդ Գիրը խոսել է Ջուլիա Ռոբերթսի հետ հանդիպման մասին «Գեղեցկուհին» ֆիլմում նկարահանումներից առաջ 11/22/2024 21:39 Մասկը խոստացել է բարձրացնել ԱՄՆ-ի ռազմական ծախսերի արդյունավետությունը 11/22/2024 21:24 Արցախից բռնի տեղահանված 115.000 արցախցուց միայն 30-ի դիմումն է հաստատվել՝ բնակարանային ապահովման ծրագրի համար 11/22/2024 21:12 «Орешник» համակարգը կմատակարարվի հրթիռային զորքերին. Պուտին 11/22/2024 21:01 Ներքին Սասնաշեն գյուղում մեծ քանակությամբ անասնակեր է այրվել 11/22/2024 20:49 Աֆղանստանում մզկիթի 12 ծխականների են սպանել 11/22/2024 20:35 «Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան 11/22/2024 20:20 Երևանում. «Zil» մակնիշի բեռնատարը Խարբերդում բախվել է ծառին, ապա բետոնե էլեկտրասյանը. վերջինը կոտրվել է 11/22/2024 20:19 Մեծ տոկոսը կտրելու եմ կացնային ձեւով. Փաշինյան 11/22/2024 20:14 Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր 11/22/2024 20:02 10 տարի առաջ այս օրը ՊԲ-ն հատուկ գործողություն իրականացրեց. չեզոք գոտուց դուրս բերվեցին հայ օդաչուների դին ու մասունքները 11/22/2024 19:49 Եթե ձայնագրությունները չկորեն՝ կերևա, որ ձեռքս էլ մնացել է ավտոբուսի դռների արանքում. Քաղաքապետարանը հերքում է, որ 100 դրամ չունեցող քաղաքացու նկատմամբ բռնություն է եղել 11/22/2024 19:38 Իսպանիան պաշտպանության պլան է պատրաստում՝ ռազմական ռիսկերի դեպքում 11/22/2024 19:27 Դատախազությունը պահանջում է բռնագանձել Ատեփանավանի նախկին քաղաքապետի գույքը․ Դարաքեշիշյանը դատարանի առաջ է կանգնել՝ թե՛ քաղաքացիական, թե՛ քրեական գործերով 11/22/2024 19:20 Կիևի մարզում Օդային տագնապ Է հայտարարվել 11/22/2024 19:07 Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման 11/22/2024 18:59 Նախարարը ներկայացրել է «Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության» համաձայնագրի ոլորտային բարեփոխումները 11/22/2024 18:51 Մարդու իրավունքների պաշտպանն ընդունել է Նիդերլանդների Թագավորության արտակարգ և լիազոր դեսպանին 11/22/2024 18:46 Ադրբեջանական SOCAR-ը վաճառում է իր բիզնեսի մի մասը Թուրքիայում 11/22/2024 18:40 Արայիկ Հարությունյանը ՀԾԿՀ աշխատակազմին է ներկայացրել Մեսրոպ Մեսրոպյանին 11/22/2024 18:36 Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը 11/22/2024 18:25 Ամեն բան անելու ենք, որ դեկտեմբերի 24-ի Երևանի ավագանու նիստում կրկին քննարկվի տրասպորտի ուղեվարձի հարցը. Մանուկ Սուքիասյան 11/22/2024 18:19 Պետդումայի նախկին պատգամավորը ճանաչվել է օտարերկրյա գործակալ 11/22/2024 18:13 Կեղծիքը, ներքաղաքական և ներխմբային շահերը, հասարակությունը մոլորեցնելու և դրանից մերկանտիլ դիվիդենտներ շահելու ցանկությունը խլացրել էր շատերին. Զաքարյան 11/22/2024 18:07 Զենք-զինամթերքի կամավոր հանձնումներ. բացատրական աշխատանքն արդյունավետ էր 11/22/2024 18:02 Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում 11/22/2024 17:59 «Ֆազ»-ը սպանվել է գլխի շրջանում ստացած հրազենային վնասվածքներից. Մեղադրյալներն են՝ «Չաղ Ռուստամը» և Աշոտ Կուրեղյանը. Հայտնի է ով կքննի 11/22/2024 17:58 Պարզվում է՝ քայլելն օգտակար է ուղեղի առողջության համար 11/22/2024 17:51 Արտաշատի ԲԿ-ն սարքավորումներով հագեցնելու հարցը գտնվում է առողջապահության նախարարի օրակարգում 11/22/2024 17:42 «Արմավիր» ՔԿՀ-ի դատապարտյալի համար բերված աղցաններում հայտնաբերվել են թմրամիջոցներ․ հանձնուք բերած կինը ձերբակալվել է 11/22/2024 17:39 Գարո Փայլանը երազում է, որ ադրբեջանցիները հանգիստն անցկացնեն Սևանա լճում 11/22/2024 17:35 Հեռահար զենք օգտագործելու թույլտվությունը ցույց է տալիս, որ Ռուսաստանի դեմպայքարում է ՆԱՏՕ-ն. Վոլոդին

11/22/2024 18:36 Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը 11/21/2024 21:29 Վարորդը մահացել է, ուղևորները տեղափոխվել են հիվանդանոց 11/22/2024 17:59 «Ֆազ»-ը սպանվել է գլխի շրջանում ստացած հրազենային վնասվածքներից. Մեղադրյալներն են՝ «Չաղ Ռուստամը» և Աշոտ Կուրեղյանը. Հայտնի է ով կքննի 11/22/2024 15:19 Հաջիևն ասել է՝ ինչ պայմանով հայերը կարող են վերադառնալ Արցախ 11/21/2024 13:58 ԲԴԽ բոլոր նախագահների լիազորություններն են դադարեցվել՝ նախատեսված ժամկետից շուտ. Սա խոսում է իշխանությունների թևերի բաժանման սկզբունքի ի սպառ բացակայության մասին. Վարդազարյան 11/21/2024 08:30 Ո՞վ է Դիմել Քյարամյանին՝ Աղազարյանի որդու քրգործով. հայտնի են անուններ. բացահայտում. «Ժողովուրդ» 11/21/2024 21:51 Արմավիրի մարզում տեսախցիկն արձանագրել է «BMW»-ի և ջերմաքարշ գնացքի բախումը. քննչական բաժինն ու ոստիկանությունն էլ պարզել են մահացածի ինքնությունը 11/21/2024 08:17 Փաշինյանը թիմակիցներից մի քանիսին էլ է ուղարկել արյան անալիզ հանձնելու․ «Հրապարակ» 11/21/2024 14:49 Երեք օրվա ընթացքում Ֆրանցիսկոս Պապին երկու անգամ ողջունելու հնարավորությամբ ինձ իսկապես օրհնված եմ զգում. Աննա Հակոբյան 11/21/2024 08:23 Անդրանիկ Քոչարյանն ու Սիսակ Գաբրիելյանը թեժ վեճ են ունեցել. ներթիմային գզվռտոցը շարունակվում է. «Ժողովուրդ» 11/21/2024 18:45 Շատ ճիշտ գնահատական է, կամավորականությունը պետություն չունենալու մասին է. Մովսես Հակոբյան 11/21/2024 16:37 Ռոմանոս Պետրոսյանը կփոխարինի՞ Ռուտամ Բադասյանին 11/21/2024 20:20 Պետական դավաճանության մեջ մեղադրվող տղամարդն ինքնախոստովական ցուցմունքը տվել է ԱԱԾ-ում ծեծի ենթարկվելուց հետո․ նրան դիմակավորված անձինք ձերբակալել են 7 տարեկան երեխայի աչքի առաջ. պնդում է կինը 11/22/2024 08:09 Հովիկ Աղազարյանը անհարմար դրության մեջ է դրել Նիկոլ Փաշինյանին. «Ժողովուրդ» 11/22/2024 15:04 Քաղաքապետարանի աշխատակիցները բռնի ուժով իջեցրին ավտոբուսից. TelCell-ի ապարատը կտրոն չի տալիս, ես էլ 100 դրամանոց չունեի.Ահազանգ բնակչից 11/21/2024 20:35 Ինչ ժառանգություն թողեց Վահե Ղազարյանը 11/21/2024 12:29 Մարտից հետո արցախցիներին 50 հազար դրամի աջակցությունը կնվազեցվի 40 հազարի ու կտրվի միայն թիրախային խմբերին 11/22/2024 10:50 Ողբերգական վթար Երևանում.մահացածը մոտոցիկլի վարորդ պարեկն է. shamshyan.com 11/21/2024 20:36 Հեղափոխությունը մտնում է «յակոբինյան» փուլ. Փաշինյանն էլ չգիտեր, որ պետք է հեռացնի այդ մարդկանց․ Շարմազանով (Տեսանյութ) 11/22/2024 08:19 3 միլիոն դրամը փող չԷ՞․ «Հրապարակ»

Հայաստանի դատական համակարգն անկախ չէ, դատավորներն էլ չունեն արդյունավետ իրավական միջոցներ. Պետքարտուղարությունն արձանագրում է 06/27/2015 17:55 | ԼՐԱՀՈՍ

Դատական համակարգն անկախ չէր, իսկ դատավորները չունեին արդյունավետ իրավական միջոցներ, եթե գործադիր, օրենսդիր կամ վերադաս դատական մարմինները որոշում էին պատժել իրենց: Այս մասին նշվում է ԱՄՆ պետքարտուղարության Ժողովրդավարության, մարդու իրավունքների և աշխատանքի բյուրոյի Հայաստանին վերաբերող 2014թ. Մարդու իրավունքների զեկույցում, որը հրապարակվել է 2015թ. հունիսի 25-ին:

Դատավորների պաշտոնանկ արվելու վտանգը՝ այդ կարգի վերաբերմունքին արձագանքելու է արդյունավետ իրավական միջոցների բացակայության ու կենսաթոշակ ստանալու հետ կապված անորոշության հետ մեկտեղ, ուժեղ սթափեցնող ազդեցություն ունեին դատական համակարգի ու դրա անկախության վրա:

Զեկույցն արձանագրում է, որ Արդարադատության խորհուրդը, որտեղ նախագահում է Վճռաբեկ դատարանի նախագահը, նշանակում և ազատում է դատավորներին և կարող է դատավորին մեղադրել դատական սխալի մեջ, նույնիսկ այնպիսի վճռի համար, որը կողմերը վերադաս դատարանում չեն բողոքարկել կամ վերադաս դատարանների կողմից վճռի մեջ որևէ սխալներ չեն հայտնաբերվել: Արդարադատության խորհրդի որոշումները վերանայման ենթակա չեն:

Ըստ Պետքարտուղարության զեկույցի, եղել են հաղորդումներ, որ Վճռաբեկ դատարանը ստորին ատյանի դատավորներին թելադրել է բոլոր նշանակալի գործերի ելքերը: Ըստ դիտորդների, Վճռաբեկ դատարանի վերահսկողությունը դատավճիռների նկատմամբ շարունակում էր մնալ որպես դատական անկախության վրա ազդող համապարփակ խնդիր:

Հուլիսի 16-ին երկրի վերաբերյալ երկրորդ և երրորդ պարբերական զեկույցներից հետո ներկայացրած եզրափակիչ դիտարկումներում ՄԱԿ-ի տնտեսական, սոցիալական և մշակութային իրավունքների կոմիտեն մտահոգություն է հայտնել արձանագրված անկախ դատական համակարգի բացակայության վերաբերյալ:

Իսկ 2013թ. դեկտեմբերի օմբուդսմենի գրասենյակը հրապարակել էր արդար դատաքննության իրավունքի վերաբերյալ զեկույց՝ հիմնվելով ոլորտի 120 մասնագետների հետ ունեցած հարցազրույցների և Արդարադատության խորհրդի որոշումների, դատական գործերի ու բողոքարկումների ուսումնասիրության վրա:

Այդ զեկույցի բացահայտումներից ելնելով՝ օմբուդսմենը նկարագրում է Վճռաբեկ դատարանը որպես դատավորներին ճնշելու և ստորին ատյանների դատավորների մեծամասնության որոշումները վերահսկելու ձևավորված մեխանիզմներով գործուն հանցավոր համակարգ: Այդ իրավիճակի համար օմբուդսմենը մեղադրում է Վճռաբեկ դատարանի նախագահ Արման Մկրտումյանին և երկու պալատների նախագահներ Դավիթ Ավետիսյանին և Երվանդ Խունդկարյանին:

Օմբուդսմենը նշում է, որ Արդարադատության խորհրդի կողմից դատավորների նկատմամբ կարգապահական պատասխանատվությունը կիրառվել է կամայականորեն և օրենքի խախտումներով և շարունակում է մնալ ամենաարդյունավետ լծակը՝ դատավորներին կախյալ և ճնշված վիճակում պահելու համար:

Օրինակ՝ զեկույցում որպես դատական օրենսգրքի խախտման օրինակ մատնանշվում է նախկին դատավոր Սուրիկ Ղազարյանի նկատմամբ կարգապահական վարույթը: Արժանահավատ հաղորդումների համաձայն, Վճռաբեկ դատարանի նախագահ Արման Մկրտումյանը ստիպել է դատավոր Սուրիկ Ղազարյանին աշխատանքից դուրս գալ և մերժել է նրան դատավորի ամբողջական կենսաթոշակի նշանակումը` որպես հաշվեհարդար այն բանի համար, որ նա 2010թ. կարևոր նշանակություն ունեցող մի գործով, որում ընդգրկված էին Յուկոս Օյլ ընկերությունն ու Ռոսնեֆտ ընկերությունը (Ռուսաստանի պետական նավթային ընկերություն), վճիռ կայացնելիս չէր խորհրդակցել Վճռաբեկ դատարանի հետ:

Սահմանադրական դատարանի անդամների ձայները կիսվել էին Ղազարյանի թոշակի վերականգնման դիմումի վերաբերյալ, որի արդյունքում գործնականում Ղազարյանի դիմումը մերժվել է: Գործին առնչություն ունեցող արժանահավատ աղբյուրների պնդումների համաձայն, ժամանակին Ռոսնեֆտը հայ բարձրաստիճան պաշտոնյաների համագործակցությամբ տեղական դատարանների փոխարեն նախապատրաստել էր մի շարք վճիռների տեքստերը՝ դրանցում ներառելու այնպիսի ձևակերպումներ, որոնք կհաստատեին Նիդերլանդներում ընթացող Յուկոսին առնչվող քաղաքացիական վարույթում արված Ռոսնեֆտի հայտարարությունները:

Օմբուդսմենի զեկույցում նաև մանրամասն նկարագրվում էր դատական համակարգում տիրող կոռուպցիան ու մոտավոր թվեր էին ներկայացվում դատավորների վերցրած կաշառքների չափի վերաբերյալ, որոնք կազմում էին 500-10 000 ԱՄՆ դոլար առաջին ատյանի դատարաններում, 2000-15 000 վերաքննիչ դատարանում և 10 000-50 000 վճռաբեկ դատարանում: Զեկույցը զգալի հանրային բանավեճի թեմա է դարձել, որտեղ դատական համակարգը հերքում էր այդ պնդումները, իսկ փաստաբանները պնդում էին, որ զեկույցը ճշգրիտ է և արտացոլում է իրավիճակը դատական համակարգում:

Հնչեցված մեղադրանքներով քննություն չէր սկսվել, իսկ գլխավոր դատախազ Կոստանյանը քրեական գործ բացելու համար պահանջել էր գրավոր ներկայացնել կոռուպցիայի կոնկրետ օրինակներ:

Պետքարտուղարության զեկույցի համաձայն, դատաքննությունները սովորաբար բավարարել են արդարության ընթացակարգային ստանդարտներից շատերին, սակայն դրանք հաճախ անարդարացի են եղել էությամբ, քանի որ շատ դատավորներ իրենց հարկադրված են զգում աշխատել դատախազների հետ՝ հասնելու դատապարտման: Դատավորները չեն կամեցել կասկածի տակ դնել ոստիկանության փորձագետների եզրակացությունները կամ պահանջել մեղադրող կողմից ներկայացնել մեղքի համարժեքորեն բարձր մակարդակի ապացույցներ՝ դրանով իսկ խոչընդոտելով մեղադրյալի պատշաճ պաշտպանության հնարավորությունը:

Զեկույցում հիշատակվել է անմեղության հայկական ծրագրի մասին, որը մեկնարկել է «Հետք» առցանց լրատվականի, Հայաստանի Հելսինկյան կոմիտե ՀԿ-ի և ցմահ բանտարկության դատապարտվածների խնդիրները դիտարկող քաղաքացիական նախաձեռնության կողմից և որը շարունակում էր ուշադրություն հրավիրել ցմահ բանտարկության դատապարտվածների նկատմա մբ թույլ տված մարդու իրավունքների խախտումների վրա:

«Ըստ այս խմբերի, ցմահ բանտարկության դատապարտվածներին հնարավորություն չի տրվել, որպեսզի իրենց գործերը դատական կարգով էականորեն վերանայվեն, այն դեպքերում, երբ քրեական օրենսդրության մեջ եղել են փոփոխություններ, որոնք հնարավոր է փոխեին նրանց ցմահ բանտարկությունն ավելի մեղմ պատժով:

Ըստ իրավապաշտպան խմբերի, ցմահ դատապարտվածների մասով արդարադատության ապահովման հարցում ամենամեծ խոչընդոտներից էր այն, որ դատարանի կարգադրությամբ գործի նյութերն ու իրեղեն ապացույցները ոչնչացվում էին: Սա դատապարտյալներին զրկել է նոր ժամանակակից տեխնոլոգիաների միջոցով իրականացվող քրեափորձաքննությունների, օրինակ՝ ԴՆԹ փորձաքննության հիման վրա իրենց գործը վերանայելու հնարավորությունից»,- նշվում է Պետքարտուղարության զեկույցում:

Թեև օրենքով սահմանվում է անմեղության կանխավարկածի սկզբունքը, սակայն իրավասու մարմինները չեն հարգել այս իրավունքը:

Նշվում է, որ դատավարությունների ժամանակ չկան երդվյալ ատենակալներ, առաջին ատյանի դատարաններում դատավճիռ կայացվում է մեկ դատավորի կողմից (ըստ Պետքարտուղարության, բացի այն դեպքերից, երբ հանցանքի համար կարող է սահմանվել ցմահ բանտարկություն), իսկ ավելի բարձր ատյանի դատարաններում՝ դատավորների խորհրդի կողմից: Մեղադրյալներն ունեն իրենց ընտրությամբ պաշտպան ունենալու իրավունք, իսկ պետությունը պարտավոր է մեղադրյալներին փաստաբան առաջարկել, եթե նրանք դա պահանջում են, սակայն ըստ Պետքարտուղարության զեկույցի, փաստաբանների թվի սղության պատճառով հաճախ այս պարտավորությունը Երևանից դուրս չի ապահովվել:

Դատարանները՝ հանցանքի ոստիկանության պաշտոնական հաշվետվությունները որպես կանոն ընդունել են որպես ապացույց՝ առանց դատարանում դրանց վերաբերյալ ոստիկանական ցուցմունքների և առանց պաշտպանությունը ներկայացնող փաստաբաններին այս պաշտոնական հաշվետվությունները վիճարկելու հնարավորության, հիմնականում համարելով դրանք անառարկելի: Ըստ զեկույցի, պաշտպանության առումով մեկ այլ խոչընդոտ է այն, որ դատավորները վերահսկում էին վկաների ցանկը, որով որոշվում էր, թե որ վկաներն են գործից բխող ապացույցների տիրապետում: Պաշտպանությունը ներկայացնող փաստաբանները բողոքում էին, որ երբեմն դատավորներն իրենց թույլ չեն տվել կանչել կամ դատավարությանն ապահովել այնպիսի վկաների ներկայությունը, ովքեր իրենց գնահատմամբ ունեին ապացույցներ, որ կարող էին օգտակար լինել իրենց պաշտպանյալի համար:

Զեկույցում անդրադարձ կա «Ցեղակրոն» կուսակցության առաջնորդ Շանթ Հարությունյանի, նրա անչափահաս որդու՝ Շահեն Հարությունյանի, ևս 12 կողմնակիցների՝ 2013թ. նոյեմբերին Երևանի կենտրոնում տեղի ունեցած հակակառավարական երթի գործին:

Նշվում է, որ Շանթ Հարությունյանը դատապարտվեց 6 տարվա ազատազրկման, 11 հոգի ազատազրկվեցին 1-7 տարի ժամկետով, Շահեն Հարությունյանին դատապարտեց 4 տարվա պայմանական ազատազրկման, իսկ մեղադրյալներից մեկը տուգանվեց: «Բազմաթիվ տեղական դիտորդներ գտնում էին, որ պատժի չափը համարժեք չէր և օրենքի ընտրովի կիրառման հարց կար»,- նշվում է զեկույցում:

Այս գործի առնչությամբ Պետքարտուղարության զեկույցում նշվում է, որ ձերբակալությունից հետո և դատավարության ընթացքում Շանթ Հարությունյանը և Վարդան Վարդանյանը պնդել են, որ Երևանի Կենտրոն համայնքի ոստիկանությունում իրենց բոլորին ոստիկանները ծեծել են, ընդ որում ծեծին մասնակցել են բարձրաստիճան ոստիկանական պաշտոնյաներ: Իրավապաշտպաները մեղադրանքներ էին հնչեցնում, որ քննության ու դատավարության ընթացքում եղել են մի շարք խախտումներ, մասնավորապես՝ փաստաբանների միջնորդություններն ընդունելուց դատարանի հրաժարվելը, դատախազի ու դատավորի ակնհայտորեն կողմնակալ վերաբերմունքը դատավարության ընթացքում և կալանքի տակ գտնվելու ժամանակահատվածում ոստիկանների թույլ տված ոտնձգությունների մասին մեղադրյալների հաղորդումներին դատարանի կողմից ընթացք չտալը: Ըստ պաշտոնական տեղեկատվության, Հատուկ քննչական ծառայությունը չի կարողացել ձեռք բերել ոստիկանների ոտնձգությունները հաստատող ապացույցներ:

Պետքարտուղարության Հայաստանին վերաբերող զեկույցում նշվում է, որ դատարան ուղարկված քրեական գործերի ճնշող մեծամասնությունն ավարտվել են դատապարտումներով: Չնայած բազմաթիվ թույլ գործեր ավարտվում են դատապարտմամբ, այնուամենայնիվ դատապարտումների բարձր ցուցանիշը նաև կարող է վերագրվել ոստիկանության այն պրակտիկային, որ քննիչները թույլ գործերը չեն ուղարկել դատարան:

Ըստ դատական վիճակագրության տարվա առաջին կիսամյակում դատարանները կայացրել են արդարացման 52 դատավճիռ (թե մասնակի, թե ամբողջական արդարացման դատավճիռներ 63 հոգու նկատմամբ), ընդ որում նույն ժամանակահատվածում կայացված դատավճիռների ընդհանուր թիվը կազմել է 1203:

Զեկույցում հիշատակվել է նաև Ալեքսանդր Ցվերիանովի վերաբերյալ դատավճիռը, որը Պետքարտուղարության կողմից բնորոշվել է որպես եզակի՝ առաջին ատյանի դատավոր Վարդան Գրիգորյանը արդարացրել ու ազատ է արձակել բնակարանային գողության 16 դրվագների մեջ մեղադրվող Ալեքսանդր Ցվերիանովին: Ըստ Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի, որն իրավական աջակցություն էր ցուցաբերում Ցվերիանովին, չկար որևէ ապացույց առ այն, որ նա առնչվում էր գողության դեպքերից որևէ մեկին:

Ըստ Ցվերիանովի, 2012թ. նոյեմբերին ձերբակալվելուց հետո, նա խոստովանել է այդ հանցանքների կատարումը, քանի որ Էրեբունու ոստիկանական բաժնում նրա նկատմամբ ոստիկանները ֆիզիկական բռնություն են գործադրել և սպառնացել են նրան բռնաբարել ու բռնաբարության տեսանյութն ուղարկել բանտ: Դատավոր Գրիգորյանը մեջբերել էր բազմաթիվ փաստեր, որոնք հաստատում էին Ցվերիանովի անմեղությունը և մատնանշում գործի կողմնակալ քննությունն ու բազմաթիվ ընթացակարգային խախտումներ, այդ թվում նաև պաշտոնեական կեղծիք քննության մարմնի կողմից: Ցվերիանովի պնդումների հիման վրա Հատուկ քննչական ծառայությունը քննություն էր սկսել:

Պետքարտուղարության զեկույցում նշվում է, որ իրավապաշտպանները շարունակում էին պնդել, որ իշխանություններն օրենքները կիրառում են ընտրովի և մարդիկ իրենց քաղաքական հայացքների համար դառնում են դատական կարգով հետապնդման թիրախ: Որպես այդպիսին հիշատակվում է ազատամարտիկ և պահեստազորի գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանին խարդախության մեղադրանքով 6 տարվա ազատազրկման դատապարտելու դատավճիռը՝ մինչ ձերբակալությունն Ավետիսյանն ակտիվորեն մասնակցում էր ազատամարտիկների սոցիալական պաշտպանության բարելավում պահանջող բողոքի ակցիաներին: Նա պնդում էր, որ անմեղ է և նշում էր, որ իշխանությունների թիրախում է հայտնվել այն բանից հետո, երբ մերժել է քաղաքացիական ակտիվություն չցուցաբերելու համար իրեն առաջարկված կաշառքները:

Զեկույցում նշվում է, որ տարվա առաջին 11 ամիսների ընթացքում ՄԻԵԴ-ը 4 գործերով կայացրել է որոշումներ, որոնցով արձանագրել է կոնվենցիայով սահմանված իրավունքների խախտում պետության կողմից:

Պետությունն ընդհանուր առմամբ կատարում է ՄԻԵԴ-ի վճիռները դրամական փոխհատուցումների մասով, սակայն սովորաբար չի վերաբացում այն գործերը, որոնցով ՄԻԵԴ-ը վճիռներ է կայացրել, իսկ դատարանները հաճախ չեն հետևում կիրառելի ՄԻԵԴ նախադեպերին: Այնուհանդերձ, մայիսի 22-ին, ՄԻԵԴ-ի որոշմանն ի պատասխան, իշխանությունները վերաբացել են Գրիշա Վիրաբյանի նկատմամբ խոշտանգումների գործն ու ուղարկել քննության:

Զեկույցում նշվում է, որ թեև Սահմանադրությամբ արգելվում են չարտոնված խուզարկությունները և ամրագրվում է քաղաքացիների անձնական կյանքի և հաղորդակցության գաղտնիությունը, սակայն եղել են հաղորդումներ այն մասին, որ իրավապահ մարմինները միշտ չէ, որ հետևել են այս արգելքներին: Դեկտեմբերի 10-ին ՀՀ ոստիկանության պետ Վլադիմիր Գասպարյանն ասել էր, որ ոստիկանական քողարկված, ծպտյալ ծառայությունների աշխատանքի շնորհիվ ինքը գիտի՝ «ով ինչ է մտածում, ինչ է շնչում»: Այս հայտարարությունը նա արել էր երկրում քաղաքական անհնազանդության հնարավորության մասին լրագրողների հարցին ի պատասխան:

Իրավապահ մարմինները չեն կարող օրինականորեն հեռախոսային խոսակցությունները լսել, նամակագրությանը հետևել կամ խուզարկություն կատարել, եթե դատավորից չեն ստացել նման թույլտվություն, որը պետք է հիմնված լինի հանցավոր գործողությունների մասին համոզիչ ապացույցների վրա: Չնայած իրավապահ մարմիններն ընդհանուր առմամբ հետևել են այս իրավական ընթացակարգին, սակայն փաստաբանները պնդում են, որ դատավորները հաճախ գաղտնալսման, նամակագրությանը հետևելու ու խուզարկության թույլտվությունները շնորհելիս չեն պահանջում ներկայացնել հանցավոր գործունեության հիմնավոր ապացույցներ, ինչը պահանջվում է օրենքով՝ ընդհանուր առմամբ սահմանված իրավական ընթացակարգը դարձնելով սոսկ ձևականություն:

Ըստ հաղորդումների իրականացվել է իշխանությունների ուշադրության կենտրոնում հայտնված անձանց (այդ թվում` մարդու իրավունքների ակտիվիստներ և քաղաքական ընդդիմության ներկայացուցիչներ) հեռախոսային խոսակցությունների գաղտնալսում և էլեկտրոնային փոստի ու մյուս թվային հաղորդակցության միջոցների հսկողություն: Իրավապաշտպան դիտորդները նշում էին դեպքեր, երբ ոստիկանությունը հետախուզման մեջ գտնվող մարդկանց հայտնաբերելու պատրվակով տներում խուզարկություն է անցկացրել՝ առանց խուզարկության կարգադրագրի:

Ըստ տարվա ընթացքում Հելսինկյան քաղաքացիական ասոցիացիայի Վանաձորի գրասենյակի կողմից ներկայացրած տվյալների 2010թ. դեկտեմբերից մինչև 2013թ. մայիս ընկած ժամանակահատվածում դատարանները բավարարել են իրավապահների կողմից ներկայացված խուզարկության հայտերի 99.3 տոկոսը: Ըստ Հելսինկյան քաղաքացիական ասոցիացիայի Վանաձորի գրասենյակի հաղորդման, նույնիսկ խուզարկության կարգադրագրի առկայության պայմաններում խուզարկություն իրականացնելիս ոստիկանությունը թույլ է տվել ընթացակարգային բազմաթիվ խախտումներ: