Փաստ ինֆո

ՀՀ ՄԻՊ Կարեն Անդրեասյանն այսօր ներկայացրել է Հայաստանում մարդու իրավունքների վիճակի մասին 2014թ-ի տարեկան զեկույցը:

Դրա առաջին հատվածը նվիրված է Դատախազության գործունեությանը: Զեկույցում ՄԻՊ-ը դժգոհում է, որ դատախազությունը պատշաճ տեղեկատվություն չի տրամադրել, ընդ որում՝ ոչ միայն իրենց: Զեկույցում նշվում է, որ Դատախազությունը չի ապահովել իր գործունեության թափանցիկությունը, բազմաթիվ դեպքերում խախտել է քաղաքացիների տեղեկատվության ազատության իրավունքը` չպատասխանելով ներկայացված հաղորդումներին, դիմումներին, չտրամադրելով օրենքով սահմանված այլ տեղեկություններ:

ՄԻՊ-ը ևս բացառություն չէ: 2014թ-ի իր գործունեության մասին սպառիչ տեղեկատվություն չտրամադրելու հետևանքով, ինչպես նշվում է, զեկույցում ներկայացված խնդիրները սպառիչ չեն:

«Դատախազությունը չի ձեռնարկել բավարար միջոցներ՝ ազատազրկման վայրերում խոշտանգման դեպքերը վեր հանելու և կանխելու ուղղությամբ»,- ասված է ՄԻՊ-ի 2014թ-ի զեկույցի՝ Դատախազությանը վերաբերող հատվածում: Փաստաթղթում նշված է, որ Դատախազությունը ձերբակալված և կալանավորված անձանց պահման վայրերից ու քրեակատարողական հիմնարկներից բազմաթիվ դիմումներ է ստացել անձանց մոտ մարմնական վնասվածքների առկայության մասին, բայց վնասվածքների առկայության փաստով բազմաթիվ դեպքերում կայացվել են քրեական գործի հարուցումը մերժելու կամ քրեական հետապնդումը դադարեցնելու որոշումներ:

ՄԻՊ զեկույցում վկայակոչված վիճակագրության համաձայն, ոստիկանությունը անցած տարվա ընթացքում ՁՊՎ-ներ ընդունված 186 անձանց մոտ հայտնաբերել է մարմնական վնասվածքներ, իսկ ՀՀ արդարադատության նախարարության տվյալներով՝ ՔԿՀ-ներ մարմնական վնասվածքներով ընդունվել է 321 անձ:

Չնայած նրան, որ Դատախազությունն իրականացնում է հսկողություն հետաքննության և նախաքննության օրինականության նկատմամբ, շատ դեպքերում հենց ինքն էլ խախտել է օրենքը: Ինչպես նշում է ՄԻՊ-ը, «Դատախազությունը մի շարք դեպքերում չի ապահովել հետաքննության և նախաքննության մարմինների, այդ թվում` Ոստիկանության, Քննչական կոմիտեի կողմից հաղորդումների քննարկման ժամկետի պահպանումը»:

Պաշտպանն անդրադարձել է նաև բանակում տեղի ունեցած դեպքերին՝ հիշեցնելով, որ արդեն մի քանի տարի ինքը բարձրաձայնում է ոչ հակառակորդի գնդակից մահացած զինծառայողների քրեական գործերը բացահայտելու ուղղությամբ Դատախազության կողմից բավարար միջոցներ չձեռնարկելու, մահացածների հարազատների մատնանշած հանգամանքները մանրակրկիտ չուսումնասիրելու, ինչպես նաև քննությունը անհիմն ձգձգելու խնդիրները, բայց իրավիճակը չի փոխվում:

Այս տարի ՄԻՊ-ը դարձյալ դիմումներ է ստացել ոչ հակառակորդի գնդակից զոհված զինծառայողների ծնողներից, որտեղ նշվում է, որ «Դատախազության կողմից չի ապահովվել գործի հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ հետազոտում, չեն պահպանվել գործերի քննության ողջամիտ ժամկետները, չեն իրականացվել անհրաժեշտ քննչական գործողություններ, ինչի արդյունքում այդ դեպքերը տարիներ շարունակ մնացել են չբացահայտված»:

 «Օրինակ՝ թերի դատավարական և քննչական գործողությունների իրականացման հետևանքով գործերից մեկի քննությունը ձգձգվել է շուրջ 8 տարի՝ արդյունքում հանգեցնելով գործի քննության ողջամիտ ժամկետի խախտման»,- նշված է զեկույցում՝ հավելելով, որ այս տարի գրանցված նմանօրինակ դեպքերում ևս դատախազության գործելաոճը նույնն է եղել: