Փաստ ինֆո

Նոր կառավարությունը ձեւավորվելուց անմիջապես հետո վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը հայտարարեց խոշոր գործարարներին ստվերից հանելու մտադրության մասին` նրանց հարկային դաշտ գալու համար մինչեւ հուլիսի 1-ը ժամանակ տալով:

Այս ժամկետից շուրջ 2 ամիս անց, սակայն, արդյունքները դեռ չեն երևում:

Ավելին, մինչ կառավարությունը պայքարում է մասնավոր հատվածի ստվերի դեմ, հասարակության աչքի առաջ բացվում են հենց պետական համակարգում առկա ստվերի մասին խոսուն վկայությունները:

Օրեր առաջ, օրինակ, հայտնի դարձավ, որ Երևանի քաղաքապետարանին պատկանող «Կենտրոն Մաքրություն» ՓԲԸ-ում գրանցված 115 հավաքարարների անվան տակ հատկացվել և յուրացվել է 300 մլն դրամ։ Այսինքն` պետական այս կառույցում «մեռյալ հոգիներ» են գրանցել, որպեսզի գրպանեն պետության գումարները:

Հետաքրքրական է, որ պետական մակարդակով մասնավոր հատվածին ուղղված մեղադրանքներից թերևս ամենաշատ հնչողը աշխատողներին չգրանցելը, նրանց իրական թիվն ու պետությանը վճարվող հարկերը թաքցնելն է:

Թե որքանով է այս մեղադրանքն իրականությանը համապատասխանում, սա առանձին հարց է, բայց տարօրինակն այն է, որ մասնավորին մեղադրելով՝ պետական համակարգի տարբեր միավորներ էլ պետությանը խաբելու ու թալանելու սեփական մեթոդն են գտել. աշխատողներ գրանցելով են պետության միջոցները յուրացնում։ Ընդ որում, մեթոդը նոր չէ, վերոհիշյալ հավաքարարների գործը 2008-13 թվականների եղելություն է:

Առնվազն 2 տարվա վաղեմություն ունի նաև նույն տարբերակով Դատական դեպարտամենտում կատարված հափշտակությունը:

Համաձայն գործի ընթացքում բացահայտված փաստերի՝ դատական դեպարտամենտի տարբեր ստորաբաժանումներում 84 կեղծ կարգադրիչներ են գրանցված եղել, որոնց անունով դուրս գրված աշխատավարձն իրականում ստացել են նրանց պետերը, իսկ գումարը կազմում է ավելի քան 100 մլն դրամ:

Ավելին` նույն գործի շրջանակներում պարզվել է, որ այս համակարգի հաշվապահները, թերևս իմանալով իրենց ղեկավարների այդ ապօրինությունները, իրենց իրավունք են վերապահել օգտվել առիթից և ինքնակամ ավելացրել են իրենց աշխատավարձերը: Այսինքն`պետությունից ավել աշխատավարձ են դուրս գրել ու յուրացրել:

Իսկ գուցե այս բացահայտումները ոչ թե պատահականությունների, այլ օրինաչափությա՞ն ոլորտից են: Եթե մի պետական մարմնում «մեռյալ հոգիների» միջոցով գրպանում են շարքային հարկատուներիս միջոցներով կազմվող պետական բյուջեն, ինչո՞ւ դա չեն կարող անել մյուս պետական մարմիններում ևս:

Գուցե ստվերի դեմ հայտարարված պայքարը կառավարությունը ճիշտ կանի հենց իրենի՞ց էլ սկսի, և առաջին հերթին ազատվի իր տանիքի տակ ծվարած կեղծ աշխատողների ցուցակիների՞ց ու դրանցով սնվող պաշտոնյաների՞ց:

Այս դեպքում չի բացառվում, որ միանգամից կլուծվի նաև պետական համակարգի ուռճացված լինելու խնդիրը: Պետական ամբիոններից անընդհատ հայտարարվում է այդ համակարգը կրճատելու մասին, նույնիսկ կրճատումներ են լինում, բայց էական փոփոխություն չի նկատվում: Գուցե նաև այն պատճառով, որ կրճատվող իրական աշխատողներին շատ շուտով փոխարինելու են գալիս կեղծերը` ապահովելով պետությանը թալանելու հերթական հնարավորությունը:

Հեղինակ՝ Նելլի Դանիելյան