Քրդատօրենսգրքի նախագծով դատարանին վերապահվել է ձերբակալման օրինականությունն ստուգելու լիազորություն. ՄԻԵԴ-ի սահմանած պահանջների հետքերով (տեսանյութ)

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

07/06/2024 18:25 Փաշինյանին ցույց են տվել Կիրանցի փշալարերը 07/06/2024 18:09 Ողբերգական դեպք՝ Սյունիքում. ընտանիքի 7 անդամներ տեղափոխվել են հիվանդանոց, 4 ամյա աղջնակը մահացել է 07/06/2024 17:43 Փաշինյանը հետեւել է բանակային խաղերի շրջանակում անցկացված մարտական փոխանցումավազքի մրցումներին 07/06/2024 17:36 Բագրատ Սրբազանը Բյուրականում հանդիպում է բնակիչների հետ 07/06/2024 17:15 Փաշինյանը հրապարակել է Կիրանցի սահմանագծում տեղադրված փշալարերի կադրերը (տեսանյութ) 07/06/2024 17:01 Ստրուկի պես կատարել եք այն, ինչ թելադրել է մեր կենսագրության թշնամին, երեւի Լուլուն ամենահզոր պաշտպանիչ ուժն է. Բագրատ Սրբազան 07/06/2024 16:36 Թշնամուն հանձնված ճանապարհի փոխարեն նորն է կառուցվում. Փաշինյանը կադրեր է հրապարակել Աճարկուտից 07/06/2024 16:04 Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցը մի ամբողջ կյանք է հեղափոխել. Սրբազան 07/06/2024 16:00 Նիկոլ Փաշինյանը կադրեր է հրապարակել Կիրանցից (տեսանյութ) 07/06/2024 15:55 Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Իրանի նորընտիր նախագահին 07/06/2024 15:37 Բագրատ Սրբազանն այս պահին Օշականում է (տեսանյութ) 07/06/2024 15:34 Իրանի նորընտիր նախագահին շնորհավորական ուղերձներ են հղել մի շարք երկրների ղեկավարներ 07/06/2024 15:30 Բագրատ Սրբազանն այս պահին Արագածոտնի մարզում է .ուղիղ 07/06/2024 15:24 Վարչապետը շնորհավորել է Քիր Սթարմերին՝ Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորության վարչապետի պաշտոնն ստանձնելու առիթով 07/06/2024 14:45 Օկուպացված Շուշիում ստորագրվել է «Ղարաբաղյան հռչակագիրը» 07/06/2024 14:27 Սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ 07/06/2024 14:22 Մասուդ Փեզեշքիանի ընտրությամբ Իրանի արտաքին քաղաքական վեկտորը չի փոխվի. Անգամ ցանկության դեպքում չի կարող հակառակվել հոգեւոր առաջնորդին 07/06/2024 14:17 Վարչապետը շնորհավորել է Իրանի նորընտիր նախագահին 07/06/2024 13:49 Դիլիջանում դանակով զինված ավազակային հարձակում է տեղի ունեցել. հափշտակել են մոտ 600 հազար դրամ 07/06/2024 13:12 Սլովակիայի վարչապետը մահափորձից հետո առաջին անգամ հայտնվել է հանրության առաջ 07/06/2024 12:58 Թուրքիային չի գոհացնում Բաքվի և Երևանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հարցում արևմտյան մի շարք երկրների դիրքորոշումը 07/06/2024 12:50 Դանակահարություն՝ Նոր Հաճնում. բժիշկները պայքարում են վիրավորի կյանքի համար 07/06/2024 12:37 Տարադրամի փոխարժեքը հուլիսի 6-ին՝ ըստ հայաստանյան բանկերի 07/06/2024 12:26 Զբոսաշրջիկների մի խմբի Օձուն է հասցնում հենց աղետը 07/06/2024 12:20 Լոռիում բախվել են «ՊԱԶ» ավտոբուսն ու «Opel»-ը. կա 1 զոհ, 3 վիրավոր 07/06/2024 12:13 ԱՄՆ-ին մտահոգել է Հունգարիայի վարչապետի այցը Մոսկվա 07/06/2024 11:22 ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ 07/06/2024 11:18 Եղվարդ քաղաքի սկզբնամասում «Opel»-ը բախվել է էլեկտրասյանը. ուղևորը տեղում մահացել է 07/06/2024 11:10 Պլանային ջրանջատում Արմավիրի մարզում հուլիսի 8/9-ին 07/06/2024 10:59 Եկեղեցին նշում է հին տապանակի և նոր Ս. Եկեղեցու հիշատակի տոնը 07/06/2024 10:41 Իրանի նոր նախագահը բնականաբար իրանցի է, որը սերում է Ատրպատականից. Վարդան Ոսկանյան 07/06/2024 10:32 Հրդեհ Տեղ գյուղում 07/06/2024 10:25 Հայաստանում կանցկացվի հայ-ամերիկյան համատեղ զորավարժություն 07/06/2024 08:17 Ինչն է խանգարում կանոնակարգի ընդունմանը․ «Հրապարակ» 07/06/2024 08:13 Ինչու են կարմիր բերետները հսկում ՔՊ գրասենյակը․ «Հրապարակ» 07/06/2024 08:10 Իշխանական էլիտան հարսանիքի է պատրաստվում․ «Հրապարակ» 07/06/2024 08:06 Սկսվել է ՀՀ տնտեսական հսկաների փլուզումը․ «Ժողովուրդ» 07/06/2024 08:03 Արեւմուտքի քավորությամբ՝ Փաշինյանը կկատարի Ադրբեջանի պահանջը ատոմակայանը կփակի․«Հրապարակ» 07/06/2024 07:58 Վճռաբեկ դատարանի նախագահի և ամուսնու` Առողջապահական եւ աշխատանքի տեսչական մարմնի ղեկավարի տեղակալի հայտարարագրերը չեն համապատասխանում իրար․ «Ժողովուրդ» 07/06/2024 07:55 Կառավարություն հո չէ, «ցնցող նվաճումների» էպիկենտրոն է. «Փաստ» 07/06/2024 07:52 Զինանշանն անարժեք համարող ՔՊ պատգամավորների «պատվիրակությունը» Կիրանց է այցելել, նկարվել` ադրբեջանական ագրեսիայից պաշտպանելու նպատակով դրված սյուների մոտ․ «Ժողովուրդ» 07/06/2024 07:49 Կամուկացի մեջ են. «Փաստ» 07/06/2024 07:46 Նվե՞ր, կեղծիքի տարրե՞ր, թե՞. ում միջոցներով եւ ինչ գործընթացի շրջանակում է Առուշ Առուշանյանի հորը պատկանող «Առանցք» ՍՊԸ-ն ձեռք բերել 156 մլն դրամ արժողությամբ «գոլդ» համարանիշը․ «Ժողովուրդ» 07/05/2024 23:49 Մոսկվայի օդանավակայանում 50 հազար եվրոյով ուղևորուհու են ձերբակալել 07/05/2024 23:35 Բայդենը ստուգվել է բժշկի մոտ 07/05/2024 23:25 Ֆիցոն մայիսի մահափորձից հետո առաջին անգամ կանգնել է հանրության առաջ 07/05/2024 23:07 Էլեկտրաէներգիայի անջատման հասցեները 07/05/2024 22:53 Իսրայելում Հայաստանի հետ մոտենալու զգացողություն կա՝ չնայած Բաքվի հետ ռազմական հարաբերություններին. Jerusalem Post 07/05/2024 22:51 Այս պահի դրությամբ Իրանր նախագահական ընտրությունների մասնակիցների քանակն արդեն հասել է մոտ 45 տոկոսի 07/05/2024 22:39 Կոլումբիայի նախագահին կասկածում են տրանսգենդեր կնոջ հետ սիրավեպի մեջ

07/06/2024 08:13 Ինչու են կարմիր բերետները հսկում ՔՊ գրասենյակը․ «Հրապարակ» 07/06/2024 18:09 Ողբերգական դեպք՝ Սյունիքում. ընտանիքի 7 անդամներ տեղափոխվել են հիվանդանոց, 4 ամյա աղջնակը մահացել է 07/05/2024 18:41 Կոմայից դուրս եկած աղջիկը պատմել է դրախտի ու Աստծո հետ զրույցի մասին 07/06/2024 07:46 Նվե՞ր, կեղծիքի տարրե՞ր, թե՞. ում միջոցներով եւ ինչ գործընթացի շրջանակում է Առուշ Առուշանյանի հորը պատկանող «Առանցք» ՍՊԸ-ն ձեռք բերել 156 մլն դրամ արժողությամբ «գոլդ» համարանիշը․ «Ժողովուրդ» 07/06/2024 10:41 Իրանի նոր նախագահը բնականաբար իրանցի է, որը սերում է Ատրպատականից. Վարդան Ոսկանյան 07/05/2024 14:36 Հորդառատ անձրև է սպասվում 07/05/2024 21:11 Արյունոտ վենդետաների շարք Գավառում. Փոխմարզպետի որդու սպանության մեջ մեղադրվողը դատապարտվեց, վրեժի զոհի պատվիրատուները մնում են չբացահայտված 07/04/2024 21:03 Անսպասելի զարգացումներ ՀՀ իշխանությունների համար. Ալիեւը մասնակից է աշխարհաքաղաքական ծրագրի. Արցախի դիմաց ռազմական գործողություններ պետք է սկսի Իրանի հյուսիսային հատվածում․ Աղաջանյան (Տեսանյութ) 07/05/2024 19:58 Խնդալու բաներ մի ասեք. Սրբազան 07/06/2024 12:37 Տարադրամի փոխարժեքը հուլիսի 6-ին՝ ըստ հայաստանյան բանկերի 07/05/2024 17:59 Հնդիկ 3 խեղճ ու կրակ տիկնոջ և մեկ տղամարդու ստիպված եմ լինելու տանել Հնդկաստանի դեսպանատուն, որպեսզի հետ ուղարեն. Գործատու 07/04/2024 23:56 Երկու ուսուցչուհիների ձերբակալել են՝ երեք դեռահասների հետ սեքսի համար 07/05/2024 14:03 Flyone-ը խստացրել է Ռուսաստանից Հայաստան ժամանած ուղևորների հանդեպ պահանջները 07/05/2024 20:16 Այդ ի՞նչ եք տեսել Կիրանցում որ անսահման հպարտություն եք ապրել․ կիրանցեցին՝ ՔՊ-ական Լուսինե Բադալյանին 07/06/2024 12:26 Զբոսաշրջիկների մի խմբի Օձուն է հասցնում հենց աղետը 07/05/2024 15:23 Բաթումիի ափին պարաշյուտով թռչելիս զբոսաշրջիկ է մահացել 07/06/2024 08:10 Իշխանական էլիտան հարսանիքի է պատրաստվում․ «Հրապարակ» 07/05/2024 08:11 Որդեկորույս ծնողներն արտաշիրիմում են պահանջում․ «Հրապարակ» 07/05/2024 17:43 Վերին Լարսում կրկին հերթեր են. մաքսային կցորդը բացատրել է պատճառը 07/05/2024 11:08 Կողբացի փողոցում ավտոմեքենայից կրակոցներ արձակողները հայտնաբերվել են. shamshyan.com

Քրդատօրենսգրքի նախագծով դատարանին վերապահվել է ձերբակալման օրինականությունն ստուգելու լիազորություն. ՄԻԵԴ-ի սահմանած պահանջների հետքերով (տեսանյութ) 07/09/2014 13:13 | ՔՐԴԱՏՆԱԽԱԳԻԾ

Մարդու իրավունքների Եվրոպական դատարան ընդդեմ ՀՀ-ի ներկայացված բողոքների մեծ մասը վերաբերում է հատկապես բերման եթարկված կամ ձերբակալված անձանց իրավունքների խախտման դեպքերին:

Եվրոպական իրավունքը, սակայն, սահմանում է հանցանք կատարելու կասկածի հիման վրա ազատությունից զրկված անձանց իրավունքների նվազագույն շրջանակ, որոնք նաև տեղ են գտել Քրեական դատավարության նոր օրենսգրքի նախագծում:

Ի՞նչ նոր իրավունքներ են ամրագրել և ի՞նչ նոր երաշխիքներ են սահմանել օրենսգրքի հեղինակները՝ դրանց պահպանման համար, «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ներկայացնում է ՀՀ Արդարադատության փոխնախարար, Եվրոպական դատարանում ՀՀ կառավարության լիազոր ներկայացուցչի տեղակալ Արման Թաթոյանը:

- Քրեական դատավարության ոլորտը հասարակական, քաղաքական և իրավական կյանքի այն ոլորտներից է, որտեղ շոշափվում են անձի կարևորագույն իրավունքներն ու ազատությունները: Դրանից անմասն չի մնում նաև անձի ազատության իրավունքը, որը շատ կարևոր նշանակություն ունի հատկապես, քրեական վարույթի սկզբնական փուլերում: Եվ մասնավորապես ուզում եմ խոսքս տանել դեպի ձերբակալում, որտեղ առավել մեծ է վտանգը անձի իրավունքների ոտնահարման համար: Այստեղ, առավել քան քրեական դատավարության որևէ այլ փուլում, անհրաժեշտ են հստակ երաշխիքներ, որպեսզի անձի իրավունքներն ու ազատություններն ապահովված լինեն:

Գործող Քրեական դատարվարության օրենսգիրքն այս առումով համակարգային լուծումներ չի առաջարկում, և դրանով պայմանավորված, բավականին խնդրահարույց դեպքեր կան պրակտիկայում անձի իրավունքների ոտնահարման իրավիճակներում: Նաև մենք ունենք այնպիսի դրույթներ, որոնք Վճռաբեկ դատարանի գնահատմամբ չեն համապատասխանում ՄԻԵԴ-ի իրավական չափանիշներին, և այս առումով Քրեական դատավարության նոր օրենսգրքի նախագիծը խնդիր ուներ համակարգային առումով լուծելու այն հարցերը, որոնք մինչ այժմ կուտակվել էին, և անհրաժեշտ էր, որպեսզի հստակ համակարգային լուծում ստանային:

- ԵԴ տեսակետն ինչպիսի՞ն է այս հարցի վերաբերյալ:

- ՄԻԵԴ-ն ունի ձևավորված կայուն նախադեպային պրակտիկա անձին ազատությունից զրկելու մեխանիզմների վերաբերյալ: Եվ այստեղ առանձնակի կարևորություն ունեն հենց քրեական վարույթի սկզբնական փուլում անձի իրավունքների ապահովման հարցերը։ Մասնավորապես, երբ անձը ներգրավվում է քրեական դատավարության ընթացքում որոշակի կարգավիճակով, կամ առանց կարգավիճակի, բայց արդեն նրա ազատությունը սահմանափակվում է, ԵԴ-ն սահմանում է, որ անձը պետք է արդեն օգտվի որոշակի երաշխիքներից:

Մեր գործող ՔԴՕ-ն սկզբնական փուլերի համար համակարգային երաշխիքներ չի նախատեսում: Այսօր գործող օրենսգրքը ունի մի շարք դրույթներ, որոնք շատ խնդրահարույց են:

Օրինակ` քրեական գործի հարուցման փուլ ունենք, որը, գիտեք, նոր օրենսգրքով վերանալու է: Գործող օրենսգիրքը հնարավորություն է տալիս քրեական գործի հարուցման փուլում, այսինք` հանցագործության մասին հաղորդումը տալու պահից, բայց մինչ գործ հարուցելու կամ մերժելու պահը բերման ենթարկել այն անձանց, ում նկատմամբ հանցանքի կատարման մեջ կասկածելու բավարար հիմքեր կան:

Այդ անձինք կոնկրետ որևէ կարգավիճակ չունեն: Քրեական հետապնդման մարմինը հնարավորություն ունի բերման ենթարկելու այդ անձին, բայց չունենալով համապատասխան դատավարական կարգավիճակ, ըստ էության, ՔԴՕ դրույթներն այդ անձի համար մեծ հաշվով լուրջ նշանակություն չեն ունենում: Այս հարցին, իհարկե, անդրադարձել է Վճռաբեկ դատարանը` Գագիկ Միքայելյանի գործով որոշմամբ, որով Վճռաբեկ դատարանը նախանշեց այն իրավական չափանիշները, որոնք պետք է կիրառելի լինեն այս անձի նկատմամբ և նշեց անձի նվազագույն իրավունքների ծավալը, բայց ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ չնայած այս նախադեպին, միևնույն է պրակտիկայում հանդիպում են բերման եթարկված անձանց իրավունքների ոտնահարման դեպքեր:

Այս մեխանիզմը կարգավորելու և թերությունները շտկելուն էր ուղղված նաև ՔԴՕ նախագծում կատարված փոփոխությունները: Դա պայմանավորված է նախ և առաջ հենց եվրոպական չափանիշներով, որովհետև ԵԴ նախադեպային պրակտիկայով, այս հիմքով, այս փուլում բերման ենթարկված անձն արդեն համարվում է անձ, ում նկատմամբ փաստացի իրականացվում է քրեական հետապնդում: Եվ եթե իրականացվում է այդ անձի նկատմամբ քրեական հետապնդում, արդեն նա պետք է իրավունք ունենա օգտվելու որոշակի երաշխիքներից, ապահովված լինի որոշակի իրավունքներով:

Ավելին ասեմ` սա ինքնին արդեն համարում է ազատությունից զրկել, որովհետև հենց ԵԴ չափանիշների համաձայն, այս անձն արդեն զրկված է սեփական կամքով ազատ տեղաշարժվելու հնարավորությունից, և ստիպված է, ինչպես ԵԴ-ն ու այլ միջազգային կառույցներ են կոչում` ենթարկվել քրեական հետապնդման մարմնի կամքին: Եվ Քրեական դատավարության նոր օրենսգրքի նախագիծը հստակ սահմանել է, որ 6 ժամ հետո անձը ձեռք է բերում մեղադրյալին վերաբերելի բոլոր իրավունքները, բայց մինչ այդ 6 ժամը, երբ մենք արդեն անձին ազատությունից զրկել ենք, ինքն ունի իրավունքների նվազագույն շրջանակ, որը պարտադիր է:

Այդ իրավունքներից է փաստացի ազատությունից զրկվելու պահին` բանավոր, իսկ հետաքննության մարմնի, կամ վարույթն իրականացնելու իրավասություն ունեցող մարմի վարչական շենք մուտք գործելու պահից` նաև գրավոր տեղեկացվել օրենքով նախատեսված նվազագույն իրավունքների և պարտականությունների մասին, հստակ իմանալ իրեն ազատությունից զրկելու պատճառները: Պահպանել լռություն` սա նույնպես Վճռաբեկ դատարանը նախադեպով սահմանել է, բայց հիմա արդեն օրենսդրական մակարդակով է լուծվում հարցը: Նվազագույն և կարևոր իրավունք է փաստաբան հրավիրելը:

Սա հստակորեն ուրվագծվում է նաև ամբողջ դատավարական օրենսգրքով, և այս փուլերում փաստաբան չտրամադրելը կարող նաև դատավարական հետևանքներ ունենալ: Կարևոր է նաև բժշկական զննման ենթարկվելու իրավունքը: Իհարկե, նախագիծը նախատեսում է, որ անձի պահանջի դեպքում է դա իրականացվում, բայց, ամեն դեպքում, ունենք հստակ ամրագրված այս իրավունքը, որն այսօր խնդրահարույց իրավիճակների է բերում:

Ավելին` նախագիծը նաև նախատեսում է, որ անձը նույնիսկ սեփական բժշկի կողմից իրավունք ունի զննվելու, բայց արդեն, իհարկե, իր ծախսերի հաշվին: Եվ կարևոր իրավունք է նաև, այսպես կոչված` զանգի իրավունքը, կամ անձի իրավունքը տեղեկացնելու իր գտնվելու վայրի մասին: Սա այն նվազագույն սահմանն է, որ վարույթ իրականացնող մարմինը պարտավոր է ապահովել, և սրանցից որևէ մեկի չտրամադրելը արդեն հանգեցնում է դատավարական նորմերի պահանջների խախտումների:

- Մինչ նոր օրենսգրքի ընդունումը բերման ենթարկված անձինք այսօր էլ ունեն, ասենք` փաստաբանի ունենալու իրավունք, զանգի իրավունք, այնուամենայնիվ շատ հաճախ լսում ենք բողոքներ, և մարդը հաճախ չի էլ կարողանում ապացուցել, որ զրկված է եղել այս իրավունքներից: Նոր օրենսգիրքը որքանով է ապահովագրում նման չարաշահումների հնարավորությունից:

- Գործող ՔԴՕ-ն այս փուլում ` ազատությունից զրկման ամենասկզբնական փուլում, առավել ևս երբ դեռ չունենք դե յուրե ձերբակալված անձ, այլ պարզպես ունենք բերման ենթարկված անձ, ով գտնվում է փաստացի քրեական հետապնդման ներքո, այդ անձանց համար բավարար երաշխիքներ չի ընձեռում:

Դրանք մի քանի տարի առաջ լրացրեց Վճռաբեկ դատարանն իր նախադեպային պրակտիկայով, բայց, միևնույն է, խախտումներ դեռ լինում են, և մենք հիմա ԵԴ-ում նաև գործեր ունենք, որոնք առնչվում են նմանատիպ իրավիճակներին, և ինքներս հստակ պատկերացնում ենք այն լուծման ուղիները և միջոցները, որոնք անհրաժեշտ են ձեռնարկել բացառելու համար նման իրավիճակները:

Գործող օրենսգիրքը երաշխավորում է դատավարական կարգավիճակ ունեցող անձանց համար որոշակի իրավունքների ծավալ, բայց այս կոնկրետ իրավիճակում, երբ ունենք բերման ենթարկված, բայց չունենք հստակ կարգավիճակ ունեցող անձ, ըստ էության, ՔԴՕ նորմերը չեն տարածվում նրա նկատմամբ: Ճիշտ է` Սահմանադրության ուժով, Եվրոպական կոնվենցիայի և այլ միջազգային չափանիշների ուժով անձն օգտվում է այդ իրավունքներից, բայց, քանի որ որոշակի կարգավորումներ մենք չունենք քրեադատավարական օրենսդրությամբ, այդ իսկ պատճառով, խնդիրներ են լինում:

Հիմա բացի այն, որ մենք ամրագրում ենք, որ այս իրավունքների ծավալն անձը պետք է պարտադիր ունենա, մենք նաև նախատեսում ենք այն հետևանքները, որոնք կարող են վրա հասնել, եթե այդ իրավունքը չապահովվի: Ամենավառ օրինակներից է այն, որ երբ կալանքի հարցը լուծում է դատարանը, պարտադիր անդրադառնում է ձերբակալման օրինականությանը: Եվ եթե ձերբակալման ժամանակ թույլ են տրվել օրենքի կոպիտ խախտումներ, ապա դատարանի համար դա հիմք է կալանքի միջնորդությունը մերժելու համար, իսկ օրենքի կոպիտ խախտումները սպառիչ թվարկված են ՔԴՕ նախագծում, և դրանցից մեկն էլ հենց փաստաբանի իրավունքը չապահովելն է:

Կամ եթե անձի մարմնի վրա, օրինակ, կան որոշակի վնասվածքներ, և դատարան չի ներկայացվում դրանց առաջացման ողջամիտ բացատրություն, կամ եթե մարմնի վրա եղել են մարմնական վնասվածքներ, բայց չի ապահովվել բժշկական զննության նրա իրավունքը, դա նույնպես օրենքի կոպիտ խախտում է համարվում, և ձերբակալման ժամանակ թույլ տրված իրավունքի խախտումը միանգամից անդրադառնում է կալանքի որոշման վրա:

Ինչո՞ւ ենք սա արել, որովհետև եվրոպական չափանիշների համաձայն, ձերբակալումն ու կալանքը ազատությունից զրկելու միասնական մեխանիզմի տարրեր են: Այսօր այս առումով հստակություն չկա, ամեն դեպքում` չի բխում դա օրենսգրքի պահանջներից, որ սրանք ազատությունից զրկելու մեկ միասնական մեխանիզմի տարրեր են, որովհետև դատարանն այսօր, երբ կալանքի հարցը քննարկում է, ինքը խնդիր չունի անդրադառնալու ձերբակալման օրինականությանը, բայց եվրոպական չափանիշները դնում են այդ խնդիրը:

ՔԴՕ նոր նախագիծը հստակ ունի այդ կարգավորումները, և ավելին` նախատեսում է նաև արդյունավետ հնարավորություններ դատախազական հսկողության համար: Այս իմաստով, կարծում եմ, պրակտիկայում առաջ եկող թերությունները կփակվեն: Մեկ կարգավորում ունենք, որն այս իրավունքների առումով որոշակի առանձնահատկություն է սահմանում. մասնավորապես` զանգի իրավունքը, վարույթն իրականացնող մարմնի գրավոր որոշմամբ, համապատասխան անձին տեղյակ պահելով, կարող է առավելագույնը ոչ ավել, քան 6 ժամով հետաձգվել:

- Նաև ժամկետներին կուզեի անդրադառնալ: Նոր օրենսգիրքը, փաստորեն, նաև բավական հստակ ժամկետներ է սահմանում անձի ձերբակալման, կալանավորման համար:

- Հիմա եթե անձին ձերբակալում են, 72 ժամվա ընթացքում նրան, այսպես ասեմ` երբ էլ ուզեն կարող են դատարան ներկայացնել ` կալանքի, ապա նախագիծը նախատեսում է, որ քրեական հետապնդման մարմինն ունի ընդամենը 60 ժամ: Անձին ազատությունից զրկելու պահից 60 ժամվա ընթացքում պետք է ներկայացնել դատարան: Նախագիծը 12 ժամը վերապահում է արդեն դատարանին` և՜ կալանքի հարցին անդրադառնալու, և՜ ձերբակալման օրինականությունը ստուգելու համար:

Սա նաև այն կանխադրույթով ենք արել, որ անհրաժեշտ է կանխարգելել այն խախտումները, որ պրակտիկայում երբեմն պատահում են, երբ որ, ասենք` դատարանը ողջամիտ ժամանակ չի ունենում կալանքի հարցը լուծելու համար, երբ մեղադրյալին դատարան կարող են տանել, երբ ընդամենը 1-2 ժամ է մնացել ձերբակալման ժամկետի ավարտին, և դատարանը կարճ ժամանակ ունի այդ խնդիրը լուծելու:

Այստեղ կարևոր կարգավորում ունենք, որ եթե անձը ներկայացվել է դատարան ժամկետի այնպիսի խախտմամբ, որը դատարանին ողջամտորեն հնարավորություն չի տալիս քննելու և լուծելու կալանքի հարցը, ապա դա նույնպես համարվում է օրենքի կոպիտ խախտում, և հիմք՝ ձերբակալված անձի կալանավորումը մերժելու համար:

- Քանի որ անդրադարձանք կալանքի հարցին, ուզում եմ մի հարցի վերաբերյալ ձեր կարծիքն իմանալ, որի շուրջ այսօր բավական բուռն քննարկումներ կան մասնագետների շրջանում: Խոսքը` մեղադրյալի շահերից ելնելով` նրան կալանավորելու մասին է: Իհարկե, նոր ՔԴՕ նախագիծը նման հիմք չի նախատեսում, բայց աշխատանքային խմբի շրջանակներում քննարկվե՞լ է երբևէ նման դրույթ ունենալու հնարավորությունը:

- Իհարկե նախագծում այդ դրույթը չկա, և չենք էլ քննարկել երբևէ դրա հնարավորությունը: Եվ ես համաձայն չեմ այդ պնդման հետ, թե` մեղադրյալի շահերից ելնելով նրան պետք է կալանավորել: Նախ նման հիմք մենք չունենք, չենք էլ ունենա` միջազգային իրավունքի չափանիշների տեսանկլյունից, և մենք այդ առումով խնդիրներ կունենանք, եթե հանկարծ որոշման մեջ գրենք, որ մեղադրյալի շահերից ելնելով, նրան կալանավորում ենք և ուղարկում ենք քրեակատարողական հիմնարկ:

Պատասխանատու ձևով հայտարարում եմ, որ նախագիծը չունի նման կարգավորումներ և որևէ տարբերակով չի էլ ունեցել այս 3-4 տարիների ընթացքում:

Հարցազրույցը՝ Նելլի Դանիելյանի