Փաստ ինֆո

Հանրաճանաչ դերասան, երգիծաբան  Վարդան Պետրոսյանի գործով տուժողների իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Ռուբեն  Բալոյանը և նախագահող դատավոր Վաղինակ Մկրտչյանը խախտում են Քրեական դատավարության  օրենսգրքի նորմերը` խախտումները քողարկելով օրենսգրքի դրույթների սխալ մեկնաբանություններով: Այս մասին «Փաստինֆո»-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարեց Վարդան Պետրոսյանի պաշտպան Նիկոլայ Բաղդասարանը՝ հանրության ուշադրությունը հրավիրելով  երեք խումբ խախտումների  վրա:

Մասնավորապես, Ռուբեն Բալոյանն, ըստ մրցակից կողմի,  կարծիք է հնչեցրել, որ եթե անձը, տվյալ դեպքում՝Վարդան Պետրոսյանը, նախաքննության ժամանակ ցուցմունք չի տալիս, ուրեմն իր դատաքննության ժամանակ տված ցուցմունքը պետք է դիտվի անարժանահավատ: Ըստ Ն.Բաղդասարյանի, սա մարդու իրավունքների կոպիտ խախտում է, և հատկապես այն անընդունելի է,  քանի որ հնչում է ոչ թե քննիչի, դատախազի կամ դատավորի, այլ փաստաբանի շուրթերից: Պաշտպանը պարզաբանեց, որ  Հայաստանի  քրեական դատավարության օրենսգրքի 65-րդ հոդվածի առաջին մասի 6-րդ կետը  իրավունք է վերապահում մեղադրյալին հրաժարվել ցուցմունք տալուց, այսինքն՝  մեղադրյալն անվերապահորեն ունի լռելու իրավունք: Քրեական դատավարության օրենսգրքի հիշյալ  հոդվածը նաև ամրագրել է, որ լռելու  իրավունքից օգտվելը չի կարող մեկնաբանվել ի վնաս մեղադրյալի  և նրա համար առաջացնել որևէ անբարենպաստ հետևանք: «Օրենքի նման սխալ մեկնաբանությունը,  մենք գտնում ենք,  կոպտորեն խախտում է մարդու իրավունքները, մասնավորապես, մարդու լռելու իրավունքը»,- ասաց Ն.Բաղդասարյանը: Նա միաժամանակ նկատեց, որ  լռելու իրավունքը  մարդու  կարևորագույն իրավունքներից մեկն է, պատահական չէ, որ այն ամրագրված է ԱՄՆ սահմանադրության մեջ:

Հաջորդ ցայտուն սխալ մեկնաբանությունը, որ անում են դատավորն ու տուժողների իրավահաջորդի ներկայացուցիչը, առնչվում է չհետազոտված ապացույցների հրապարակման արգելքին:

Այն ամրագրված է ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 43-րդ  գլխի  353-րդ հոդվածով՝Դատաքննությունն ավարտելը: Մասնավորապես, դրանով սահմանվում է, որ նախագահող դատավորը «կողմերին բացատրում է, որ նրանք դատական վիճաբանությունների փուլում, իսկ դատարանը` դատավճիռ կայացնելիս, իրավունք ունեն հիմնվել միայն այն ապացույցների վրա, որոնք հետազոտվել են դատաքննության ժամանակ»: Իսկ եթե պաշտպանը կամ մեղադրողը կամ տուժողի ներկայացուցիչը միջնորդություն են հարուցում որևէ վկայի դատարան հրավիրելու  ու հարցաքննելու մասին՝  իրավունք ունեն միջնորդությունը հիմնավորելու համար վկայակոչել քրեական գործում առկա փաստաթղթերը: Խոսքը տվյալ դեպքում նախաքննության ժամանակ հարցաքննված, սակայն դատակոչի ցուցակում չընդգրկված վկային դատարան հրավիրելու մասին է: «Ես իրավունք ունեմ հղում կատարել, որ տվյալ անձը հարցաքննվել է նախաքննության ժամանակ, կոնկրետ ինչ փաստերի վերաբերյալ ցուցմունք է տվել և հրավիրում եմ այդ հարցերի վերաբերյալ ցուցմունք տալու»,- ասաց Ն.Բաղդասարյանն՝ ընդգծելով, որ օրենսգրքի նորմի սխալ մեկնաբանության պատճառով  առաջանում է  պաշտպանության իրավունքի լուրջ սահմանափակում:

Օրենսգրքի պահանջների կոպիտ խախտում է նաև, ըստ Ն.Բաղդասարյանի,  գրավոր ապացույցների հատվածական, թերի հրապարակումը: «Մարդու իրավունքների կոպիտ խախտում է՝ դատավարական փաստաթղթերը պետք է ամբողջական հրապարակվեն, միայն այդ դեպքում կարող են դրվել դատական ակտի հիմքում»,- ասաց պաշտպանը՝ նշելով, որ  սա  ոչ թե  միտում է, այլ չհասկանալու հետևանք, ինչից մարդիկ են տուժում՝ անմեղ մարդը դատապարտվում է, իսկ մեղավորի հանդեպ՝  գործը կարճվում: Ն.Բաղդասարյանը նշեց, որ դատավորն այնպես հրապարակեց  ապացույցը,  որ լրագրողի մոտ թյուր տպավորություն ստեղծվեց, որ Վարդան Պետրոսյանի մեքենան անսարք է եղել: Մինչդեռ խոսքն այն մասին է եղել, որ ավտոմեքենան գտնվում էր սարքին վիճակում, իսկ մեքենայի վնասվածքներն եղել են բացառապես վթարի հետևանք:

«Մենք Վարդան Պետրոսյանի գործով ունենք մի իրավիճակ, որտեղ  քրեական դատավարության օրենսգիրքն ուղղակի չի կատարվել, այսինքն՝ եթե մենք բացենք քրեական դատավարության օրենսգիրքը հոդված առ հոդված, կտեսնենք, որ որևէ դատավարական նորմ՝  նախաքննությունից սկսած,  չի պահպանվել: Եվ դրա համար որևէ մեկը պատասխանատվություն չի կրում»:

Նախաքննության «մեղքերի» շարքում Նիկոլայ Բաղդասարանը վկայակոչեց այն, որ  նախաքննական մարմինը  դեպքի  վայրի զննություն կատարելիս չի գծագրել դեպքի վայրում առկա հետքերը: «Եթե դրանք գծագրվեին, ապա բոլորի համար պարզ կդառնար, որ  վթարը տեղի է ունեցել բանուկ մասում, և կողնակ դուրս գալու վարկածն ուղղակի հնարածին է: Եվ դրա փոխարեն՝ խախտելով օրենքը, քննիչն  իր կարծիքն է արտացոլել դեպքի վայրի զննության արձանագրությունում, նշելով, որ վթարի տեղն եղել է կողնակում  այն դեպքում, որ քննիչն իրավասու չէ  դեպքի վայրի զննություն կատարելիս մատնացույց անել, թե  որտեղ է տեղի ունեցել վթարը: Դեպքի վայրի զննություն կատարելիս  քննիչը պետք է միայն արձանագրի այն հետքերը, որոնք հայտնաբերվում են դեպքի վայրի զննություն կատարելիս: Եվ կարծիք հայտնել, թե որտեղ է տեղի ունեցել վթարը և դրա հիման վրա  մարդուն կալանավորել, մեղադրանք առաջադրել, մարդու ճակատագիրը որոշել՝  քննիչն իրավասու չէ»,- նշեց Ն.Բաղդասարյանը: