Փաստ ինֆո

ՀՀ վճռաբեկ դատարանը  վերադարձրել է  ԱԺ պատգամավոր Հ.Բագրատյանի ներկայացուցչի և Հարություն Կարապետյանի վճռաբեկ բողոքը` գիտնական  Մանյա Հակոբյանն ընդդեմ  ՀՀ նախկին վարչապես, ԱԺ պատգամավոր Հրանտ Բագրատյանի և  Հարություն Կարապետյանի` հեղինակային իրավունքների պաշտպանության վերաբերյալ հայցադիմումի գործով:

Հիշեցնենք, որ Հրանտ Բագրատյանի ներկայացուցիչը և Հարություն Կարապետյանն  պահանջում էին բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 04.12.2013 թվականի որոշումը և փոփոխել այն`  Մանյա Հակոբյանի հայցը մերժել, իսկ հակընդդեմ հայցը բավարարել, կամ բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 04.12.2013 թվականի որոշման` հայցը բավարարելու մասով բողոքը մերժելու մասը և փոփոխել այն` հայցը մերժել, կամ ամբողջությամբ բեկանել Վերաքննիչ դատարանի 04.12.2013 թվականի որոշումը և գործն ուղարկել ստորադաս դատարան` նոր քննության:

Վճռաբեկ դատարանը գտել է, որ բողոք բերած անձանց փաստարկները բավարար չեն  եզրահանգելու, որ բողոքում բարձրացված հարցի վերաբերյալ վճռաբեկ դատարանի որոշումը կարող է էական նշանակություն ունենալ օրենքի միատեսակ կիրառության համար:

Վճռաբեկ դատարանը գտել է նաև, որ բողոք բերած անձանց փաստարկները բավարար չեն եզրահանգելու, որ առկա է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 226-րդ հոդվածի 1-ին կետով նախատեսված` գործի ելքի վրա ազդած դատական սխալ` նյութական կամ դատավարական իրավունքի խախտում:

Հայցվոր, գիտնական  Մանյա (Մանե) Հակոբյանը  1990-ականներից 2011 թվականների ընթացքում  ստեղծել է մտավոր գործունեության արժեք՝   «ՀՀ գիտության և կրթության ոլորտների համակարգային վերափոխման և կայուն զարգացման ծրագիր»  ստեղծագործությունը: Հեղինակը որոշել է այն առաջարկել Հայաստանի քաղաքական ուժերին:

Ծրագիրը ներկայացվել է  նաև Հայ ազգային կոնգրեսին, սակայն զգալով, որ իր ծրագիրը յուրացվում է` Մանյա Հակոբյանը ձեռնարկել է իր իրավունքները պաշտպանելուն ուղղված քայլեր: Սակայն դրանք չեն ունեցել անհրաժեշտ արդյունքները: Մանյա Հակոբյանը 30.04.2010 թվականին գրանցել է իր ստեղծագործությունը   «Հայհեղինակ»  հեղինակային իրավունքների պաշտպանության ՀԿ-ում, ինչի համար ստացել է նաև հավաստագիր:

Պատասխանողներ Հրանտ Բագրատյանը և Հարություն Կարապետյանը, ըստ հայցվորի,  յուրացրել են իր  ծրագրի գիտության բաժինը՝ անբարեխիղճ արտատպել են ծրագիրը, իրական հեղինակին չեն հիշատակել, ստեղծագործությունը ներկայացրել են իրենց անվան ներքո, հրապարակել են զանգվածայնորեն, գործել են առանց հեղինակի թույլտվության և նրան վարձատրելու:

Պատասխանողների կողմից 2011 թվականի օգոստոսի 7-ին «Facebook»  սոցիալական ցանցի «Պահանջում ենք գիտության ֆինանսավորման ավելացում» էջում, որը հանրամատչելի էջ է և ընթերցվում է առնվազն 4.400 քաղաքացու կողմից, վերջիններս հրապարակել են «Նախագիծ ՀՀ գիտության ոլորտի համակարգային բարեփոխումների ծրագիր»  վերտառությամբ գրագողություն` Մանյա Հակոբյանի աղավաղած ծրագիրը` «հեղինակներ` Հրանտ Բագրատյան և Հարություն Կարապետյան»  ստորագրությամբ ծրագրի ներքևում: Պատասխանողների ծրագրի տեքստը, ըստ հայցվորի,  համարյա ամբողջությամբ կրկնում է իր  ծրագրի տեքստը: Կան որոշ  «փոփոխություններ», «ավելացումներ», կամ ուղղակիորեն նախադասությունները փոխված են տեղերով:

Պատասխանող Հրանտ Բագրատյանի ներկայացուցիչ Վահե Հովսեփյանը հայցի դեմ առարկել է, հակընդդեմ հայց ներկայացրել: Ըստ դրա` Հայ Ազգային Կոնգրեսը  2010 թվականի փետրվար ամսին հրապարակային քննարկման է ներկայացրել սոցիալ-տնտեսական քաղաքականության համակարգային վերափոխման «100 քայլ»  ծրագիրը, որի հիմնական նպատակն է Հայաստանում ստեղծված տնտեսական համակարգի արմատական վերափոխումը և ժողովրդի գործուն մասնակցությամբ կայուն զարգացման տնտեսության ստեղծումը: Սոցիալ-տնտեսական քաղաքականության համակարգային վերափոխման առաջարկվող ծրագիրը ներկայացվել է քննարկման` Հայ Ազգային Կոնգրեսի Քաղաքական խորհրդի որոշմամբ: Ծրագիրը պատրաստել է Կոնգրեսի տնտեսական հանձնաժողովը` Հրանտ Բագրատյանի գիտական ղեկավարությամբ: Նրա մեջ ներառվել են Կոնգրեսի անդամ կուսակցությունների առաջարկները և դիտողությունները: Այդ փաստաթուղթը եղել է ընդամենը ծրագրի մի մասը, որում ներկայացվել են սոցիալ-տնտեսական և կառուցվածքային քաղաքականության ընդհանուր մոտեցումները: Ծրագրի 81-84 կետերում ներկայացվել են Կոնգրեսի մոտեցումները կրթության և գիտության ոլորտներում:

«Ֆեյսբուք» սոցիալական կայքում տեղադրված «ՀՀ գիտության ոլորտի համակարգային բարեփոխումների ծրագրի» նախագիծը  բխել է Հայ Ազգային Կոնգրեսի կողմից հանրային քննարկման ներկայացված վերը նշված սոցիալ-տնտեսական քաղաքականության համակարգային վերափոխման   «100 քայլ»  ծրագրից: Ընդ որում, հայցվորն ընդամենը թարգմանել է Ծրագիրը: Մանյա Հակոբյանի ծրագրի տեքստը գրեթե ամբողջությամբ կրկնում է Հրանտ Բագրատյանի Ծրագրի տեքստը: Առկա են որոշ փոփոխություններ, ավելացումներ կամ նախադասություններն են փոխվել տեղերով: Ընդ որում, գրագողությունը կատարելիս Մանյա Հակոբյանը գրեթե նույնությամբ պահպանել է Հրանտ Բագրատյանի մտքի հերթականությունը, տրամաբանական կառուցվածքն ու գաղափարական միասնությունը:

Վահե Հովսեփյանը հիշեցրել  է, որ  Հրանտ Բագրատյանը ականավոր պետական և քաղաքական գործիչ է, տնտեսագիտության դոկտոր, 1995 թվականին Ամերիկայի կենսագրական ինստիտուտի կողմից ճանաչվել է տարվա,  իսկ  1998 թվականին ՄԱԿ-ի և Քեմբրիջի կենսագրական ինստիտուտի կողմից ՝ հազարամյակի մարդ: 16 գրքի և 60 գիտական հոդվածների հեղինակ է, նրա գրքերը լույս են տեսել հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն և ուկրաիներեն լեզուներով, համարվում է մեգաէկոնոմիկայի տեսության հիմնադիրը:

Երևանի Արաբկիր և Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանը՝ նախագահությամբ դատավոր  Ս.Հովսեփյանի,  սեպտեմբերի 2-ի վճռով   հաստատված է  համարել, որ հայցվոր Մանյա Հակոբյանի կողմից է ստեղծվել  «ՀՀ գիտության ոլորտի համակարգային վերափոխման և կայուն զարգացման ծրագիր»  ստեղծագործությունը:

Դատարանը բավարարել է Մանյա Հակոբյանի հայցը՝ պարտավորեցնելով  Հրանտ Բագրատյանին և Հարություն Կարապետյանին հրապարակումից հանել առանց հայցվոր Մանյա Հակոբյանի թույլտվության նրա ստեղծագործության ցանկացած եղանակով անբարեխիղճ օգտագործմամբ հրապարակումները: Վճռով պատասխանողներ Հրանտ Բագրատյանի և Հարություն Կարապետյանի միջոցների հաշվին «Հայաստանի Հանրապետություն»  օրաթերթում  պետք է հրապարակվի  դատական ակտի «վճռեց»  մասն ամբողջությամբ: Վճռով`պատասխանողներ Հրանտ Բագրատյանին և Հարություն Կարապետյանին արգելվում է հայցվոր Մանյա Հակոբյանի ստեղծագործության տարածումն, աղավաղումն ու փոփոխությունը: Համապարտության կարգով պատասխանողներ Հրանտ Բագրատյանից և Հարություն Կարապետյանից հօգուտ հայցվոր Մանյա Հակոբյանի պետք է բռնագանձվի 1 000 000 ՀՀ դրամ` որպես փաստաբանի խելամիտ վարձատրության գումար, ինչպես նաև  նաև  նախապես վճարված պետական տուրքի գումարը` 24 000  ՀՀ դրամի չափով:

Հրանտ Բագրատյանի հակընդդեմ հայցն ընդդեմ Մանյա Հակոբյանի, երրորդ անձ` Հարություն Կարապետյանի` հեղինակային իրավունքների պաշտպանության պահանջի վերաբերյալ` մերժվել է:

ՀՀ վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանի    04.12.2013 թվականի որոշմամբ Հրանտ Բագրատյանի և Հարություն Կարապետյանի վերաքննիչ բողոքը մերժվել էր, և Դատարանի 02.09.2013 թվականի վճիռը թողնվել էր օրինական ուժի մեջ: