Փաստ ինֆո

«Արփի լիճ» ազգային պարկը պարզվում է կարող է շատ կարճ կյանք ունենալ: 2009թ-ին ստեղծված հատուկ պահպանվող տարածքի գլխին արդեն ոչնչացման վտանգ է կախվել :

Բանն այն է, որ, ինչպես մասնագետներն են պնդում, սնուցող գետերի վրա կառուցված Փոքր ՀԷԿ-երի պատճառով, լճի ջուրը գնալով նվազում է:

Վայրի Բնության Հիմնարդամի (WWF) հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար Կարեն Մանվելյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նշեց, որ այս ամառ լճի երկու կղզիներն արդեն թերակղզիների են վերածվել. «Մենք արդեն 7 տարի է, ինչ այդ տարածքում աշխատում ենք, այն ժամանակ ՀԷԿ չկար և Արփի լիճն այդքան չէր դատարկվում, հիմա շատ է դատարկվում, ակնհայտ է, որովհետև աչքով էլ տեսանելի է, անգամ ջրի մեջ եղած կղզիները դարձել են հասանելի նույնիսկ ոտքով»:

Մասնագետներն ահազանգում են, որ այս տարի Արփի լճից բաց է թողնվել բավական մեծ ծավալի ջուր, և գտնում են, որ դա կապված է Ախուրյան գետի վրա փոքր հիդրոէլեկտրակայանների գործունեության հետ:

«Անցյալ տարի դիմեցինք բնապահպանության նախարարությունը, դիմեցինք ջրային կոմիտեին, հայտնեցին, որ թողնվել է այդքան քանակությունը, քանի որ չոր տարի էր, ոռոգման նպատակներով»,- ասաց Կարեն Մանվելյանը:

Ի դեպ, տարօրինակ զուգադիպությամբ, հայաստանյան բնաշխարհի այս եզակի պահպանված ալպիական բնությունը միաժամանակ թե’ պահպանվում և թե’ ոչնչացվում է միևնույն կազմակերպության կողմից: Բանն այն է, որ «Արփի լիճ» ազգային պարկի ստեղծումը ֆինանսավորել է KfW գերմանական զարգազման բանկը: Եվ հենց այս նույն բանկն էլ ֆինանսավորել է Ամասիայի տարածքում ՓՀԷԿ-ի կառուցումը: 

«Խնդիրը կա հենց ամենասկզբից, գիտեք Գերմանիայի կառավարությունն է ֆինանսավորում KFW-ի միջոցով այդ ծրագիրը, մի կողմից այդ ծրագիրն է բնապահպանական, մյուս կողմից, ՀԷԿ-երը»,- մեր հարցին ի պատասխան նշեց Կարեն Մանվելյանը: 

«Մենք տեղեկացրել ենք KFW-ին, 2-3 անգամ բարձր մակարդակով ենք ասել, իրենք էլ գիտեն արդեն և հասկանում մեն, որ մեծ խնդիր կա»,- հայտնեց WWF-ի հայաստանյան ներկայացուցիչը, հույս հայտնելով, որ այս ահազանգերը լճի փրկության հիմք կդառնան:

Այդուհանդերձ, մեր զրուցակիցը նաև նշեց որ «Ֆինանասավորման դադարեցումը բարդ կլինի, քանի որ կան միջպետական պայմանագրեր», բայց և հավելեց, որ կարելի է փոխել մոտեցումը, պահանջել լրացուցիչ փաստաթղթեր:

Նշենք, որ զոհասեղանին դրված բնության այս նոր պատառիկը, որ իր աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ դեռև պահպանել էր  իր նախաստեղծ մաքրությունը, ներառում է լեռնային տափաստաններ, գետեր, ինչպես նաև նախաալպիական և բարձրլեռնային ալպիական մարգագետիններ: Արփի լճի երկու երկու կղզիները, որտեղ ձվադրում են Կարմիր գրքում գրանցված  գանգրափետուր հավալուսնը և հայկական որորը, Ախուրյան գետի վրա կառուցված փոքր ՀԷԿ-երի գործունեության և Արփի գետի մակարդակի իջեցման հետևանքով, արդեն վերածվել են թերակղզու:

Հեղինակ` Նելլի Դանիելյան