Փաստ ինֆո

Ապրիլի 17-ին ՀՀ ԱԺ պաշտպանության, ազգային անվտանգության և ներքին գործերի մշտական հանձնաժողովի նախաձեռնությամբ Ազգային ժողովում տեղի ունեցան «Ոստիկանության հանդեպ ավելի բարձր հանրային վստահություն» թեմայով խորհրդարանական լսումներ, որին մասնակցում էին ԱԺ պատգամավորներ, հայ և օտարերկրյա փորձագետներ, ոստիկանության, հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ:

Ողջույնի խոսքով հանդես եկավ ԱԺ պաշտպանության, ազգային անվտանգության եւ ներքին գործերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Կորյուն Նահապետյանը՝ տեղեկացնելով, որ խորհրդարանական այս լսումների հիմնական նպատակն է նախանշել այն ուղիները, որոնք միտված են քաղաքացի - ոստիկան քաղաքակիրթ հարաբերությունների եւ ոստիկանության հանդեպ ավելի բարձր հանրային վստահության ձևավորմանը: Նրա գնահատմամբ՝ ոստիկանությունը հասարակությանը ծառայություններ մատուցող, բնակչության անդորրն ու անվտանգությունը, հասարակական կարգը պահպանող անվտանգության այն մարմինն է, որն ամենաշատն է շփվում քաղաքացիների հետ, եւ նրա նկատմամբ հասարակական վերաբերմունքը որոշ առումով պայմանավորում է նաև հասարակություն-պետություն փոխհարաբերությունը: ԱԺ լրատվական ծառայության փոխանցմամբ, հանձնաժողովի նախագահը արձանագրեց, որ վերջին տարիներին լայնածավալ բարեփոխումներ են իրականացվել ոլորտում, որոնք տեսանելի արդյունք են տվել, բայց անելիքները դեռ շատ են հատկապես ոստիկանության հանդեպ հանրային վստահությունը բարձրացնելու առումով:

ՀՀ ոստիկանության պետի տեղակալ Արթուր Օսիկյանը, ներկայացնելով վերջին տարիներին կատարված բարեփոխումներն ու դրանց արդյունքները, աջակցության համար շնորհակալություն հայտնեց միջազգային կառույցներին, մասնավորապես ԵԱՀԿ երևանյան գրասենյակին ու հավաստիացրեց, որ պետությունը վճռական ու հաստատակամ է՝ շարունակելու և ավարտին հասցնելու սկսած բարեփոխումները: Ա.Օսիկյանն առանձնացրեց «Ոստիկանության մասին» ՀՀ օրենքում կատարված փոփոխությունները՝ այդ համատեքստում անդրադառնալով ուժի գործադրման հիմքերի հստակեցմանը, ոստիկանության սպառազինման գաղտնազերծմանն ու հատուկ միջոցների ներառմանը, ծառայողի տարբերանշաններ կրելու պարտավորությունների ամրագրմանը: Կառուցվածքային բարեփոխություններից ոստիկանապետի տեղակալն առանձնացրեց գործառույթների հստակեցումը, քաղաքացիական ծառայության համակարգի ներդրումը, Երևանում համայնքային ոստիկանության 11 հենակետերի ստեղծումը, Երևանում և Գյումրիում հասարակական կարգի ապահովմանն ուղղված նոր գումարտակի հիմնադրումը եւ օպերատիվ կառավարման կենտրոնի ձևավորումը: Արթուր Օսիկյանի գնահատմամբ՝ ոստիկանության հանդեպ հասարակության վստահության բարձրացմանն են ուղղված ոստիկանության նոր կայք-էջի ներդրումն ու կարգապահական հանձնաժողովի ստեղծումը:

ԱԺ պատգամավոր Խաչատուր Քոքոբելյանը նկատեց, որ ոստիկանության նկատմամբ հանրային կարծիքը որոշ դեպքերում համարժեք է դառնում պետության եւ իշխանության հանդեպ վստահությանը, որը պատշաճ մակարդակի բարձրացնելու համար անհրաժեշտ է օրենքի գերակայություն, կոռուպցիայի, անպատժելիության բացառում, օրինապաշտության, թափանցիկության և քաղաքացու նկատմամբ ոստիկանի հարգալից վերաբերմունքի խրախուսում: Այս խնդիրների կարգավորման գործում նա կարևորեց կարծիք ձևավորող ինստիտուտների հետ համագործակցությունը: ԱԺ պատգամավորի կարծիքով՝ պետք է գտնել ոստիկանության հանդեպ անվստահության ամենախորքային պատճառները և կատարել անհրաժեշտ բարեփոխումներ: Նա առաջարկեց հանրության վստահության բարձրացմանն ուղղված կոնկրետ միջոցառումներ ձեռնարկել, հասարակական վերահսկողության հստակ մեխանիզմներ մշակել, բարելավել օրենսդրական դաշտն ու իրավակիրառական վիճակը:

ԵԱՀԿ երևանյան գրասենյակի ղեկավարի տեղակալ Վիլյամ Հենլոն տեղեկացրեց, որ քննարկվող խնդիրն իրենց գրասենյակի գերակա խնդիրներից մեկն է, և իրենք պետական մարմինների ու հասարակական կազմակերպությունների հետ համապատասխան ծրագրեր են իրականացնում, որոնք բավական արդյունավետ են, քանի որ Հայաստանում այս հարցը ոլորտի բարեփոխման կիզակետն է դարձել. խնդրի լուծումը կարևորում են և պետությունը, և հասարակությունը:

Խորհրդարանական լսումների ընթացքում քննարկվող հարցի վերաբերյալ իրենց մոտեցումները ներկայացրին նաև ՀԿ-ների ներկայացուցիչներն ու փորձագետները:

«Հայաստանի Հելսինկյան կոմիտե» ՀԿ նախագահ Ավետիք Իշխանյանը մտահոգիչ համարեց խոստովանական ցուցմունքներ կորզելու նպատակով քրեական գործերով կասկածյալի նկատմամբ կիրառվող բռնությունները, պաշտպաններից պարտադրաբար հրաժարվելու դեպքերը, անօրինական հրամանները, ընտրությունների ժամանակ ոստիկանների պահվածքը: Նա նկատեց, որ վերջին տարիներին դրական տեղաշարժ է նկատվում ոստիկանության աշխատանքներում, նրանց հետ հանդիպումները փոխըմբռնման առումով դարձել են առավել արդյունավետ, իսկ Մաշտոցի պուրակում վրանի տեղադրման հետ կապված ոստիկանական խորհրդակցությունն ու վերջերս խաղաղ հավաքների ընթացքում ոստիկանության պահվածքը նա գնահատեց «համաչափ»:

«Քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտ» ՀԿ նախագահ Արման Դանիելյանը նկատեց, որ ոստիկանությունն առանց հասարակական վստահության դառնում է «ռեպրեսիվ» մարմին: Նա հասարակական վստահության բարձրացման կարևոր պայման համարեց քաղաքացու նկատմամբ ոստիկանի բարյացակամ վերաբերմունքը, արհեստավարժությունը, հասարակությանը ծառայելու պատրաստակամությունը, իրավապաշտությունը: Խորհրդարանական լսումներին ներկա ոստիկանության պաշտոնյաներին նա առաջարկեց հետևողական քայլեր ձեռնարկել խոշտանգումների բացահայտման ուղղությամբ:

ԵՊՀ քրեական իրավունքի ամբիոնի դոցենտ, կրիմինոլոգների հայկական ասոցիացիայի համանախագահ Աննա Մարգարյանը ներկայացրեց 2009-2011 թթ. Երևանում ու Հայաստանի մարզերում 14 հազար քաղաքացու հետ անցկացված սոցիոլոգիական հարցման արդյունքները, ըստ որի՝ հասարակության մի զգալի մասը դեռևս իրեն անվտանգ չի զգում եւ իր անվտանգությունը չի վստահում ոստիկանին: Քրեական իրավունքի մասնագետի գնահատմամբ՝ որքան պաշտպանված է զգում քաղաքացին, և որքան պատշաճ է կատարում ոստիկանն իր պարտականությունները, այնքան բարձր է ոստիկանի հանդեպ քաղաքացու վստահությունը: