Փաստ ինֆո

Օմբուդսմենի տարեկան զեկույցից ՄԻՊ-ի գրասենյակն այս շաբաթ ներկայացրել է դեռևս միայն 4 ոլորտներին առնչվող սեղմագրերը: Այդ և այլ ոլորտներին վերաբերող խնդիրներն ամբողջական տեսքով շուտով ուղարկվելու են Ազգային ժողով, որտեղ, ըստ օրենքի, լիագումար նիստում պետք է ներկայացվի և քննարկվի զեկույցը: Այդ մասին «Pastinfo.am»-ին հայտնեցին ՄԻՊ-ի աշխատակազմից:

Զեկույցի նույնիսկ սեղմագրի հրապարակայնացումն արդեն իսկ առաջացրել է որոշ պետական պաշտոնյաների ոչ ողջամիտ անհանգստությունը: Սա ցավալի է, բայց նաև մարդկայնորեն հասկանալի: Ցավոք, դեռ կան անփորձ ղեկավարներ, ում մոլորեցնում են սեփական երիտասարդ կադրերը, իսկ իրենք էլ իրենց հերթին ունենում են ոչ ամբողջական պատկեր սեփական ոլորտի մասին: Սա անհանգստացնող է մանավանդ, երբ ղեկավարը փորձում է ինքն իրեն, հանրությանը, իր ղեկավարին ներկայանալ որպես ոլորտի կատարյալ բարեփոխիչ: Բարեփոխումներ կան, բայց հեռու են կատարյալ լինելուց: Պետք չէ լինել Օմբուդսմեն, որպեսզի հասկանալ, թե ինչ խայտառակ վիճակում է դատական ոլորտը, որպեսզի ակնհայտ լինի, որ դեռ կա կոռուպցիա և ապօրինություն ԴԱՀԿ ծառայությունում, նոտարիատում և կալանավայրերում:

ՄԻՊ-ի գրասենյակը ներկայացնում է նաև մի քանի փաստական հակադարձումներ Արդարադատության նախարարության մոլորեցնող և անհիմն արդարացումներին:

1. Առնվազն տարօրինակ է ԴԱՀԿ-ի այն պնդումը, որ իրենց գործունեության վերաբերյալ մեր կողմից ներկայացված խնդիրները չեն համապատասխանում իրականությանը, մինչդեռ 2012 թվականին միայն Արդարադատության նախարարության տվյալներով գրանցվել է ԴԱՀԿ աշխատակիցների կողմից իրենց վերապահված լիազորությունների ոչ պատշաճ կատարման 9 դեպք: Մինչդեռ ԴԱՀԿ-ն պնդում է առհասարակ նման դեպքերի բացակայության մասին:

2. Անդրադառնալով ՔԿԱԳ մարմինների գործունեության կազմակերպչական հարցերին` նախարարությունը պնդում է, որ վերջինիս գործունեության կազմակերպումն անմիջականորեն ներառված է համայնքի ղեկավարի պարտականությունների մեջ, իսկ ինքը` նախարարությունն, իրականացնում է միայն մասնագիտական հսկողություն: Այնինչ, ՔԿԱԳ գործակալություններում անընդմեջ գոյացող հերթերի և կուտակումների, ինչպես նաև մի շարք դեպքերում ՔԿԱԳ մարմինների կողմից քաղաքացիներից ապօրինաբար պարտադիր նոտարական վավերացմամբ լիազորագրեր պահանջելը ինքնին վկայում են այդ մարմինների աշխատակիցների մասնագիտական ցածր պատրաստվածության մասին: Միևնույն ժամանակ հատկանշական է, որ ՀՀ արդարադատության նախարարության կանոնադրության 7-րդ կետի համաձայն` նախարարության գործառույթները չեն սահմանափակվում միայն ՔԿԱԳ մարմինների գործունեության մասնագիտական հսկողությամբ այլ նաև ներառում են`

ա) Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական կացության ակտերի պետական գրանցման գործունեության ապահովումը.
բ) քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցման մարմինների գործունեության oրինականության նկատմամբ վերահսկողության ապահովումը,
գ) քաղաքացիական կացության ակտերի պետական գրանցման քաղաքականության, մեթոդոլոգիայի, հրահանգների մշակում և հաuտատում:

3. 2011թվականի մայիսի 26-ի ՀՀ կառավարության թիվ 733 որոշմամբ չեն սահմանվում նոտարների կողմից մատուցվող վճարովի ծառայությունների հստակ և կոնկրետ սակագներ: Այսպես, օրինակ նշված որոշման Հավելվածի 1-ին մասին 2-րդ կետի համաձայն` այլ անշարժ գույքի դեպքում անշարժ գույքի յուրաքանչյուր միավորի օտարման (փոխանակման, առուվաճառքի, հանձնման և այլն) պայմանագրերը վավերացնելու համար գանձվում է վճար 10-15-ապատիկի չափով: Մեր արագ արձագանքման աշխատակիցների կողմից իրականացված շրջայցերի արդյունքում կրկին անգամ հաստատվել է այս խնդրի առկայությունը, նույնիսկ գրանցվել են դեպքեր, երբ ծառայությունների համար սահմանված գնացուցակը փակցված է եղել նոտարի առանձնասենյակում: Ավելին, նույն այդ գնացուցակների վրա փակցված սակագները կրկին անգամ նախատեսում են նոտարների համար հայեցողության հնարավորություն: Շրջայցերի արդյունքում գրանցվել են նաև կուտակումների դեպքեր: Ուստի, ցավով պետք է արձանագրել, որ դեռևս նոտարների կողմից մատուցվող ծառայությունների դիմաց գանձվող վճարի չափի որոշումը շարունակում է մնալ նոտարների հայեցողությանը:

4. Արդարադատության նախարարը բազմիցս հրապարակային գնահատականներով անդրադարձել է դատական իշխանությանը: ՀՀ Արդարադատության նախարարության Կանոնադրության համաձայն վերջինիս խնդիրներից է դատավորների նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու oրենքով նախատեuված լիազորության իրականացման ապահովումը, ինչը ուղղակիորեն ամրագրված է ՀՀ Դատական օրենսգրքի 155-րդ հոդվածում, համաձայն որի արդարադատության նախարարը իրավունք ունի հարուցելու կարգապահական վարույթ առաջին ատյանի և վերաքննիչ դատարանների դատավորի և դատարանի նախագահի նկատմամբ: Հարկ ենք համարում նշել, որ պատահական չէ, որ ՀՀ Նախագահի « ՀՀ իրավական և դատական բարեփոխումների 2012-2016 թվականների ռազմավարական ծրագիրը, ծրագրից բխող միջոցառումների ցանկը և ծրագրի աշխատանքային խմբի կազմը հաստատելու մասին» կարգադրությամբ, որի նպատակն է դատական իշխանության առջև ծառացած խնդիրների լուծումը, հիմնական պատասխանատու է նախատեսվել հենց ՀՀ Արդարադատության նախարարությունը: Միաժամանակ նախարարությունը հանդես է գալիս օրենսդրական նախաձեռնությամբ` ոլորտում օրենսդրական նորամուծություններ կատարելու և վերհանված խնդիրները շտկելու նպատակով: Ուստի վերջինս պետք է ցուցաբերի նախաձեռնողականություն ոլորտում նոր մեխանիզմներ ներդնելու և չլուծված խնդիրներ վերհանելու նպատակով, ինչը վկայում է ՀՀ արդարադատության նախարարության և ՄԻՊ-ի կողմից արձանագրված դատական իշխանության խնդիրների անմիջական կապի մասին: