Փաստ ինֆո

ՀՀ վարչական դատարանը՝ դատավոր Քրիստինե Մկոյանի նախագահությամբ, հունվարի 21-ին կհրապարակի 2013թ. փետրվարի 18-ի նախագահական ընտրություններում ՀՀ նախագահի թեկնածու ինքնաառաջադրված Նարինե Մկրտչյանն ընդդեմ ՀՀ կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի հայցադիմումի գործով որոշումը:

Այսօրվա նիստում հայցվոր Նարինե Մկրտչյանի ներկայացուցիչ Կարեն Վարդանյանն ընդգծեց, որ վիճարկվող, Ն.Մկրտչյանի գրանցումը մերժելու վերաբերյալ ՀՀ ԿԸՀ հունվարի 14-ի թիվ 22-Ա որոշման ընդունմամբ ՀՀ ԿԸՀ-ն զանց է առել ավելի գերակա իրավական փաստաթուղթը՝ ՀՀ Սահմանադրությունը: Մասնավորապես ՀՀ հիմնական օրենքի 6-րդ հոդվածն ամրագրում է, որ «Սահմանադրությունն ունի բարձրագույն իրավաբանական ուժ, և նրա նորմերը գործում են անմիջականորեն», իսկ Սահմանադրության 14.1 հոդվածն արգելում է խտրականությունն, այդ թվում՝ գույքային վիճակից կախված խտրականությունը:

Ըստ հայցվոր կողմի, ընտրական գրավի վճարման պահանջը նախատեսված չէ Սահմանադրությամբ (Ն.Մկրտչյանի թեկնածության գրանցումը մերժվել է 8 մլն ՀՀ դրամ կազմող ընտրական գրավը չվճարելու հիմքով): Բացի այդ, ընտրագրավի չափը համաչափ չէ երկրի սոցիալ-տնտեսական վիճակին: Ըստ հայցվորի ներկայացուցչի, Սահմանադրությունն ասում է, որ ՀՀ նախագահ կարող է ընտրվել յուրաքանչյուր ոք, այլ ոչ թե 8 մլն դրամ ունեցող յուրաքանչյուր ոք, ով վերջին 10 տարում հանդիսանում է ՀՀ քաղաքացի, նույնքան ժամանակ մշտապես բնակվում է ՀՀ-ում և ունի ընտրական իրավունք:

Պատասխանող կողմի ներկայացուցիչ, ԿԸՀ իրավաբանական վարչության պետ Նունե Հովհաննիսյանն առարկեց հայցի դեմ, ընդգծելով, որ այն անհիմն է և ենթակա է մերժման: Նա նկատեց, որ երկրների սահմանադրություններում ամրագրվում են սկզբունքներն, իսկ ընտրական գործընթացների կարգավորումը կատարվում է ներպետական օրենսդրությամբ: Պատասխանողի ներկայացուցիչը չհամաձայնեց հայցվորի դիրքորոշման հետ, թե «աշխարհը հրաժարվել է ընտրագրավից», ըստ Ն.Հովհաննիսյանի, բազմաթիվ երկրներում այն կիրառվում է և որոշ դեպքերում այն նախատեսում է ավելի բարձր չափի ընտրագրավ: Ավստրիայում, օրինակ, այն կազմում է 3600 եվրո, այդ երկրում թեկնածուից պահանջվում է ներկայացնել նաև 6000 ստորագրություն: Նա հավելեց, որ Հայաստանում ընտրագրավի ինստիտուտը նորություն չէ, այն կիրառվում է շուրջ 18 տարի: Ինստիտուտը տարածվում է նաև ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավորների, համայնքների ղեկավարների ու ավագանու անդամների թեկնածուների վրա: Ներկայացուցիչը չհամաձայնեց, թե ՀՀ նախագահի թեկնածու առաջադրվելու համար Հայաստանում գույքային ցենզ է սահմանվում՝ ընտրական գրավը ոչ մի դեպքում չի կարող նույնացվել անձի գույքային վիճակի հետ, քանի որ ոչ մի տեղ չի նշվում, որ գրավի գումարը թեկնածուն պետք է վճարի իր սեփական միջոցներից: