Փաստ ինֆո

Դեկտեմբերյան արհավիրքից նույնիսկ 24 տարի անց Աղետի գոտու շատ ընտանիքների համար բնակարանային խնդիրները մնում են չլուծված: Ճիշտ է, պետությունը հսկայական գումարներ ծախսելով, այնտեղ բազմաթիվ շենքեր է կառուցել ու շահագործման հանձնել, այդ թվում նաև` 2012 թ. ընթացքում, բայց բնակարաններ ստացած հարյուրավոր քաղաքացիների համար բնակարանամուտի ուրախությունը մթագնվել կամ հարամվել է ՀՀ կառավարության 1999 թ. հունիսի 10-ի թիվ 432 անհեթեթ որոշման պատճառով:

Պարզաբանում է ‹‹Շիրակ կենտրոն›› հասարակական կազմակերպության նախագահ Վահան Թումասյանը.

‹‹Ի տարբերություն բնակարանների հատկացման վերաբերյալ Հայաստանի կառավարության նախկինում գործող որոշման, կառավարության 1999 թ. թիվ 432 որոշմամբ բնակարանները տրվում են ոչ թե ընտանիքի անդամների, այլ երկրաշարժի հետևանքով կորցրած սենյակների թվով: Շատ ընտանիքների ներսում 24 տարվա ընթացքում նոր ընտանիքներ են ձևավորվել, ժամանակավոր կացարանում ապրողների ընդհանուր քանակն ավելացել է, բայց քանի որ թիվ 432 որոշման համաձայն` նոր հատկացվող բնակարանը պետք է ունենա առավելագույնն այնքան սենյակ, որքան անձը կամ ընտանիքը երկրաշարժի պատճառով կորցրել է, բազմանդամ ընտանիքների բնակարանային խնդիրները փաստորեն չեն լուծվում: Նրանք համարվում են պետության կողմից փոխհատուցված, բայց այդպիսի ընտանիքների մի մասը փաստացի մնում է անօթևան, քանի որ, ասենք, 10 հոգով հնարավոր չէ 2 սենյականոցում բնակվել կամ 6 հոգով` 1 սենյականոցում:

Ճիշտ է, խնդրին մասնակի լուծում տրվել է` այն բազմանդամ ընտանիքները, որոնց անդամների քանակը չի համապատասխանում նոր ստացած բնակարանի սենյակների քանակին, երկու ժամանակավոր կացարան ունենալու պարագայում կարող են դրանցից մեկը չքանդել (քանդելը պարտադիր պայման է համարվում տեղեկանք տալու համար, առանց որի հնարավոր չէ նոր ստացած բնակարանի սեփականաշնորհում կատարել): Բայց փակուղու առջև են հայտնվել ընդամենը մեկ ժամանակավոր կացարան ունեցող բազմանդամ ընտանիքները. Կամ պետք է մի քանի սենյակ ու մեծ մակերես ունեցող այդ կացարանը քանդեն ու գնան ապրելու մի բնակարանում, որտեղ հնարավոր չէ ապրել` տարիների ընթացքում աճած ընտանիքի անդամների քանակին սենյակների քանակի անհամապատասխան, անբավարար լինելու պատճառով, կամ էլ պետք է հրաժարվեն իրենց նոր ստացած բնակարանից, որն երազել են ավելի քան 20 տարի:

Մեկ այլ խնդիր էլ կա. ընտանիքը բազմանդամ չէ, ասենք, 4 հոգուց է բաղկացած, ունի երկու ժամանակավոր կացարան, ու 1 սենյականոց նոր բնակարան ստանալուց հետո այս օրերին քանդել կամ պատրաստ է քանդելու իր ժամանակավոր կացարաններից մեկը, քանի որ ընտանիքում միմյանց հետ ամուսնական հարաբերությունների մեջ չգտնվող երկսեռ չափահաս քաղաքացիների առկայության պատճառով չեն կարող բոլորով 1 սենյականոցում ապրել: Այսինքն` ընտանիքի մի մասը պետք է մնա չքանդված ժամանակավոր կացարանում: Սակայն իշխանությունը չի համաձայնում այս պայմանին, ու հրաժարվելով ժամանակավոր կացարանը քանդելու վերաբերյալ տեղեկանք տալ, պահանջում է ժամանակավոր երկու կացարանն էլ քանդել, քանի որ ընտանիքը բազմանդամ չէ` անտեսելով, որ երկսեռ չափահաս քաղաքացիների բնակվելը նույն սենյակում (եթե ամուսնական հարաբերությունների մեջ չեն) հակասում է մեր երկրի (և ոչ միայն) օրենսդրությանը, մարդու իրավունքներին: Այդ որոշումն ընդունողներն առկա խնդիրները չեն ուսումնասիրել››:

Ամփոփենք՝ իշխանությունները եթե փոքր-ինչ մտածում են 20 տարուց ավելի բյուր զրկանքներ կրած մարդկանց մասին կամ գոնե իրենց հեղինակության, պարտավոր են շուտափույթ փոփոխման ենթարկելով կառավարության վերոնշյալ որոշումը, լուծում տալ առաջացած հիմնախնդիրներին` այդ որոշման մեջ թեկուզ ամրագրելով, որ ժամանակավոր կացարաններում մնացողներին պետությունն այլևս բնակարանով ապահովելու պարտավորություն չունի, նրանք կարող են բնակարաններ ստանալ ոչ թե Աղետի գոտու բնակշինարարության առաջնահերթ ծրագրով, այլ հանրապետությունում դանդաղորեն իրականացվող ընդհանուր բնակշինարարության ծրագրով: Բնակարաններ ստացողներն ինչո՞ւ պետք է շնորհակալություն հայտնելու փոխարեն, հայհոյեն իշխանություններին:

Արթուր Հովհաննիսյան