Փաստ ինֆո

ԼՂՀ-ի զորամասերից մեկի ժամկետային զինծառայող, շարքային Վարուժան Գագիկի Ավետիսյանը 2010թ. սեպտեմբերի 23-ին թեև որպես օրապահ ստանձնել է օրվա վերակարգի պարտականությունները, սակայն հրաժարվել է զինվորական ծառայության առանձին պարտականությունների կատարումից: Իսկ նույն օրը երեկոյան, ժամը 19.30-ի սահմաններում, սվին դանակը թողնելով օրապահի պահարանի վրա, ինքնակամ թողել է զորամասը:

Ճանապարհին, ինչպես ասում են, ձեռքի հետ, դասալիքը մտել է Հադրութի շրջանի Նորաշեն գյուղի բնակիչ Վ. Կարապետյանի տուն և գողացել «Նոկիա» տեսակի բջջային հեռախոսը, 9.900 ՀՀ դրամը, տանը եղած 5 տուփ «Նոյ» տեսակի ծխախոտը, մոխրագույն անդրավարտիքը, երկու վերնաշապիկն ու մեկ զույգ կոշիկը:

Երեք ամիս անց՝ դեկտեմբերի 13-ին, իրեն կարգապահական տույժ նշանակած և 10-օրյա կալանք հայտարարած հրամանատարի «Նիսսան» մակնիշի մեքենայի վրա քար է նետում՝ նրան պատճառելով 56 հազար դրամի նյութական վնաս:

Գործը ընկնում է Սյունիքի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարան:

Վարուժան Գագիկի Ավետիսյանը մեղավոր է ճանաչվում մի քանի հոդվածներով և ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի կիրառմամբ, նշանակված պատիժները մասնակիորեն գումարելու միջոցով, նրա նկատմամբ վերջնական պատիժ է նշանակվում՝ ազատազրկում 2 տարի 5 ամիս 27 օր ժամկետով:

Սակայն ազատազրկման դատապարտվելուց որոշ ժամանակ անց Վարուժան Ավետիսյանը մի քանի անգամ բողոքով դիմում է վերաքննիչ դատարան և, ի վերջո, հասնում է նպատակին:

Հենց այդ օրերին, 2011 թվականի մայիսի 26-ին, ՀՀ Ազգային ժողովը կայացնում է որոշում՝ «Հայաստանի Հանրապետության անկախության հռչակման 20-րդ տարեդարձի կապակցությամբ համաներում հայտարարելու մասին»:

Վերաքննիչն առաջին ատյանի դատարանի դատավճիռը, համաձայն ՀՀ քրեական օրենսգրքի մի շարք հոդվածների և համաներման այս ակտի, բեկանում է և Վարուժան Ավետիսյանի նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցնում:

Սակայն Վերաքննիչ դատարանի որոշման հետ մեղադրող կողմը՝ Ս. Խաչատրյանը, չի համաձայնում: Նա իր անհամաձայնությունն արտահայտում է Վճռաբեկ դատարան ներկայացրած բողոքով:

Եվ քանի որ «բողոքում բարձրացված հարցի վերաբերյալ վճռաբեկ դատարանի որոշումը կարող է էական նշանակություն ունենալ օրենքի միատեսակ կիրառության համար, դատարանը որոշում է կայացնում գործն ընդունել վարույթ:

Վճռաբեկը, վերլուծելով գործը, նշել է, որ «Հանցագործությունների համակցությամբ յուրաքանչյուր հանցագործության համար առանձին պատիժ նշանակելով` նշանակված պատիժները լրիվ կամ մասնակի գումարելու միջոցով պետք է վերջնական պատիժ նշանակվեր, և եթե նշանակված պատիժը չի գերազանցում 3 տարի ժամկետով ազատազրկումը, կիրառվեր համաներման որոշումը, և ամբաստանյալն ազատվեր պատժից»:

Միաժամանակ դատարանը նշում է, որ համաձայն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 82-րդ հոդվածի՝ «Հանցանք կատարած անձն օրենսդիր մարմնի կողմից ընդունվող համաներման ակտով կարող է ազատվել քրեական պատասխանատվությունից, իսկ դատապարտյալը կարող է լրիվ կամ մասնակիորեն ազատվել ինչպես հիմնական, այնպես էլ լրացուցիչ պատժից, կամ պատժի չկրած մասը կարող է փոխարինվել ավելի մեղմ պատժատեսակով, կամ կարող է վերացվել դատվածությունը»:

Վճռաբեկը նաև ընդգծում է, որ «Համաներման ակտի կիրառումը հնարավոր է դատավարության ցանկացած փուլում: Ընդ որում, համաներման կիրառման սահմանափակումները նախատեսված են համաներման ակտով և պետք է պահպանվեն անվերապահորեն»:

Վերլուծության արդյունքում դատարանը նաև նշում է, որ «…հանցագործությունների համակցության դեպքում համաներման կիրառման սահմանափակումն օրենսդիրը նախատեսել է միայն մեկ դեպքում` համաներման չկիրառման հիմքում դնելով ոչ թե հանցանքների քանակական, այլ որակական կողմը` առկա է թեկուզ մեկ այնպիսի հանցագործություն, որի նկատմամբ համաներումը կիրառելի չէ»: Ընդ որում, այս կանոնը վերաբերում է միայն կոնկրետ հանցագործությունների համար համաներում չկիրառելու դեպքերին, այլ ոչ թե համաներման կիրառման ենթակա հոդվածներով սահմանված պատժաչափերին:

Վճռաբեկը, հղումներ անելով միջազգային իրավական պրակտիկայում համանման իրավիճակները բնութագրող դատաիրավական փորձին և համապատասխան փաստաթղթերին, նաև հենվելով ՀՀ Սահմանադրության և ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի համապատասխան հոդվածների վրա, այս գործով վերաքննիչ դատարանի որոշումը թողնում է օրինական ուժի մեջ, իսկ մեղադրող կողմի վճռաբեկ բողոքը՝ մերժում: