Փաստ ինֆո

Ու՞մ պետք է դիմի անձը պարտադիր կուտակային կենսաթոշակ ստանալու համար, և ինչպե՞ս գրանցվել: «Pastinfo.am»-ի հարցերին պատասխանում է «Կենսաթոշակային համակարգի իրազեկման կենտրոն» հիմնադրամի տնօրեն Արտակ Ղազարյանը:

- Անձի 63 տարեկանը լրանալուց հետո նա պետք է նախ և առաջ ներկայանա սոցապ տարածքային բաժին` իր բազային կենսաթոշակը հաշվարկելու դիմումով, այնուհետև, պարտադիր կուտակային կենսաթոշակի համար պետք է դիմի մասնակիցների ռեեստր վարողին` ՀՀ կենտրոնական դեպոզիտարիա, որպեսզի պարզի իր անհատական կենսաթոշակային հաշվում առկա միջոցների չափը: Ըստ կուտակված գումարի չափի էլ մասնակիցը կատարում է ընտրություն, թե ինչպես ստանա իր պարտադիր կուտակային կենսաթոշակը: Մասնավորապես, հնարավոր է պարտադիր կուտակային միջոցները ստանալու 3 եղանակ` միանվագ վճար, ծրագրային վճարներ և անուիտետ:

- Ի՞նչ տեղի կունենա պարտադիր կուտակային խնայողությունների հետ,եթե անձը աշխատանքը կորցնի:

- Եթե անձը պարտադիր կուտակային բաղադրիչի մասնակից է և աշխատանքային տարիների ընթացքում կատարել է կուտակային վճարներ, ապա աշխատանքը կորցնելու դեպքում թե´ նրա խնայողությունները և թե´ նրա օգտին պետության կատարած վճարները շարունակում են մնալ անհատական կենսաթոշակային հաշվին և կառավարվել կենսաթոշակային ֆոնդի կառավարչի կողմից: Այնքան ժամանակ, քանի դեռ անձը նորից չի սկսի աշխատել որպես վարձու աշխատող, նրա կենսաթոշակային հաշվին գումար չի ավելանա: Եվ քանի որ հաշվի վրա արդեն առկա գումարը շարունակելու է մնալ տարբեր ֆինանսական գործիքներում, ապա այդ կառավարումից ստացված եկամուտը կլինի կենսաթոշակային հաշվի հաշվեկշռի ավելացման միակ աղբյուրը: Աշխատանք գտնելու դեպքում կուտակային վճարները կվերսկսվեն:

- Եթե անձը նախքան կենսաթոշակային տարիքը լրանալը կորցրել է աշխատանքը, նա իրավունք ունի՞ ստանալ իր պարտադիր կուտակային կենսաթոշակը:

-Անշուշտ ոչ: Եթե անձը նախքան կենսաթոշակային տարիքը լրանալը կորցնում է աշխատանքը, դա բավարար իրավական հիմք չի տալիս վաղաժամ ստանալու կուտակած գումարը:
Պետք է հստակ հասկանալ, որ տարիների ընթացքում կուտակվող այդ գումարը պետք է որոշակի եկամտով ապահովի անձին կենսաթոշակային տարիքում, երբ, ենթադրվում է, որ նա աշխատելու և եկամտի այլ աղբյուր ունենալու հնարավորությունից զրկված կլինի: Այնպես որ, անկախ այն հանգամանքից, թե երբ է ավարտվել անձի աշխատանքային կենսագրությունը, նա միայն 63 տարին լրանալուց հետո կարող է սահմանված կարգով դիմել իր կուտակած գումարը ստանալու համար:

-Կդադարեցվի՞ արդյոք պարտադիր կուտակային կենսաթոշակի վճարումը, եթե քաղաքացին ժամանակավորապես բացակայի կամ մշտապես բնակվի ՀՀ-ից դուրս:

- Իհարկե ոչ: Հայաստանից ժամանակավորապես բացակայելու կամ Հայաստանից ընդմիշտ մեկնելու հանգամանքը չի կարող հիմք դառնալ կուտակային կենսաթոշակի վճարումը դադարեցնելու համար: Անձն իր պարտադիր կուտակային կենսաթոշակը ստանալու է` անկախ երկրում ֆիզիկապես գտնվելու հանգամանքից: Նա կարող է ընտրել երկու տարբերակներից մեկը` կարող է ՀՀ-ում բնակվող որևէ անձի լիզորել ստանալ իր կուտակային կենսաթոշակը կամ մասնակիցների ռեեստրը վարողին, ապահավագրական ընկերությանը հայտնել արտերկրում գործող իր բանկային հաշիվը, որին ամսական կտրվածքով կփոխանցվի պարտադիր կուտակային կենսաթոշակը: