Փաստ ինֆո

Նարեկ Սարգսյանը «Առլեկինո» կարաոկե ակումբի դիմաց վիճաբանել էր Ազատ Մկրտչյանի և Արամ Մնացականյանի հետ; Վեճը փոխվել էր ձեռնամարտի: Ու… Նարեկը գործի էր դրել իր մոտ պահվող սուր ծակող-կտրող գործիքը: Նա առողջությանը ծանր վնաս պատճառելու դիտավորությամբ, հինգ հարված էր հասցրել Ազատ Մկրտչյանին, իսկ Արամ Մնացականյանին՝ մեկ:

Հարուցվել էր քրեական գործ: Նարեկ Սարգսյանը ձերբակալվեց։ Նրան մեղադրանք առաջադրվեց ՀՀ քրեական օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետով։

Երևանի Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի վճռով Նարեկ Սարգսյանը դատապարտվեց 6 տարվա ազատազրկման։ Սակայն այդ վճռի հետ Նարեկն ու նրա փաստաբանը չհամաձայնվեցին: Նրանք Առաջին ատյանի դատարանի դատավճռի դեմ վերաքննիչ բողոք ներկայացրին:

Վերաքննիչը քննության արդյունքում վերանայեց Առաջին ատյանի դատարանի որոշումը և Նարեկ Սարգսյանի դատավճիռը պատժի մասով փոփոխեց՝ ազատազրկման ժամկետ նշանակելով մեկ տարով պակաս՝ 5 տարի:

Սակայն վերաքննիչի այս որոշման հետ չհամաձայնվեց պետական մեղադրողը և համապատասխան բողոք ներկայացրեց Վճռաբեկ դատարանին:

Ն. Սարգսյանի պաշտպանը այդ բողոքին ի պատասխան պաշտպանեց վերաքննիչ դատարանի որոշումը և խնդրեց վճռաբեկ բողոքն ամբողջությամբ մերժել։

Սակայն այս հարցում Վճռաբեկը համակարծիք եղավ բողոքող կողմի հետ և գտավ, որ «առաջին ատյանի դատարանի նշանակած պատժաչափը փոփոխելու վերաքննիչ դատարանի իրավազորության կապակցությամբ առկա է օրենքի միատեսակ կիրառության ապահովման անհրաժեշտություն»:

Գործը վերցվեց վարույթ:

Քննության ընթացքում Վճռաբեկ դատարանը հենվելով ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 399-րդ հոդվածի 1-ին մասի վրա արձանագրեց, որ ցանկացած դատավճռում նշանակված պատիժն անարդարացի է ակնհայտ խիստ կամ ակնհայտ մեղմ լինելու պատճառով, եթե «չի համապատասխանում հանցագործության ծանրությանը և ամբաստանյալի անձին»: Այդ դեպքում, վերաքննիչ դատարանը մեղմացնում կամ խստացնում է պատիժը՝ ղեկավարվելով պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքներով։

Մեջբերված քրեադատավարական դրույթի վերլուծությունից երևում է, եզրակացնում է Վճռաբեկ դատարանը, որ վերաքննիչն իրավասու է առաջին ատյանի դատարանի կողմից նշանակված պատիժը փոփոխել բացառապես այն դեպքում, երբ վերջինս ակնհայտ խիստ կամ ակնհայտ մեղմ է։ Իսկ «Հանցագործության համար նախատեսված պատիժներից առավել խիստ նշանակվում է, եթե նվազ խիստ տեսակը չի կարող ապահովել պատժի նպատակները

Զարգացնելով նախորդ երկու ատյանների դատարանների որոշումներում արտահայտված իրավական դիրքորոշումները Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է նաև, որ օրինականության սկզբունքի իմաստով՝ պատիժ նշանակելու հիմնական և առաջին պայմանը հանրորեն վտանգավոր արարք կատարած անձին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու ՀՀ քրեական օրենսգրքով նախատեսված հիմքերի առկայությունն է։ Բացի այդ Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է, որ պատժի նշանակման օրինականության սկզբունքի իմաստով հանցանք կատարած անձի նկատմամբ կարող են կիրառվել պատժի միայն այն տեսակները, որոնք անմիջականորեն նախատեսված են ՀՀ քրեական օրենսգրքով

Իսկ գործի փաստական հանգամանքների վերլուծությունից երևում է, որ Վերաքննիչ դատարանը փոփոխել է Առաջին ատյանի դատարանի կողմից նշանակված պատիժը՝ առանց անդրադառնալու դրա անարդար, այսինքն՝ ակնհայտ խիստ կամ ակնհայտ մեղմ լինելու հարցին։

Վճռաբեկ դատարանը եզրակացնում է, որ վերաքննիչ դատարանը, պատժի մասով փոփոխելով առաջին ատյանի դատարանի դատավճիռը և ամբաստանյալի նկատմամբ նշանակելով հոդվածի սանկցիայով նախատեսված նվազագույն պատիժը, թույլ է տվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 5-րդ, 10-րդ, 11-րդ և 61-րդ հոդվածներով սահմանված օրինականության, արդարության, պատասխանատվության անհատականացման և մարդասիրության սկզբունքների խախտում, որը ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 397-րդ հոդվածով նախատեսված քրեական օրենքի ոչ ճիշտ կիրառում է և հանգեցրել է նույն օրենսգրքի 358-րդ հոդվածի պահանջներին չհամապատասխանող անօրինական և չհիմնավորված որոշման կայացման

Ելնելով գործի վերաբերյալ նյութերի և առաջին երկու ատյանի դատարանների կողմից կայացրած վճիռների վերլուծության արդյունքներից և ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 92-րդ հոդվածով, Հայաստանի Հանրապետության քրեական դատավարության օրենսգրքի 21-րդ, 403-406-րդ, 419-րդ, 422-424-րդ հոդվածներով՝ Վճռաբեկ դատարանը որոշեց պետական մեղադրողի վճռաբեկ բողոքը բավարարել։

Այսպիսով, ամբաստանյալ Նարեկ Գևորգ Սարգսյանի վերաբերյալ ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանի որոշումը բեկանվեց և օրինական ուժ տրվեց Երևանի Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի վճռին։