Փաստ ինֆո

ՀՀ Կառավարությանն առընթեր պետական եկամուտների կոմիտեն  01.04.2010 թ.-ին  «Հայփոստ» ՓԲԸ-ի վրա ակտ է գրել: Համաձայն ակտի,  թիվ 5 փոստային բաժանմունքից հաստատված ժամանակահատվածում կատարվել են կանխիկ դրամով գնումներ,  որոնց դիմաց հսկիչ-դրամարկղային մեքենայի կտրոններ չեն տրամադրվել:   Սակայն  «Հայփոստ» ՓԲԸ համաձայն չի եղել այդ ակտի բովանդակության հետ: Իր անհամաձայնությունը կապի ծառայությունը հիմնավորել է այն հանգամանքով, որ գործարքը կատարվել է  կապի ծառայությունների մատուցման հետ կապված բաժանորդային պայմանագրեր կնքելու և  վճարման քարտերի իրացման շրջանակներում : Նշենք, որ գնվել են տարբեր օպերատորների լիցքավորման քարտեր:

Դե, «Հայփոստ» ՓԲԸ-ն էլ դիմել է դատարան՝ պահանջելով ակտը անվավեր համարել: ՊԵԿ-ը և խոշոր հարկ վճարողների հարկային տեսչությունը հանդես են եկել հակընդդեմ  հայցով և պահանջել, որ «Հայփոստ» ՓԲԸ-ից  բռնագանձվի 300 հազար դրամ:

ՀՀ վարչական դատարանը  19.10.2010 թ.-ի վճռով «Հայփոստ» ՓԲԸ-ի հայցը բավարարել է, իսկ ՊԵԿ-ի և խոշոր հարկ վճարողների հարկային տեսչության հակընդդեմ հայցը` մերժել:

Այս հարցը լսվել է նաև ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանում, որը  19.04.2011 թ. որոշմամբ մերժել է վերաքննիչ բողոքը և դատարանի 19.10.2010 թ. վճիռը թողել է անփոփոխ:

Սակայն առաջին երկու ատյանի դատարանների որոշումների հետ համաձայն չի եղել   խոշոր հարկ վճարողների հարկային տեսչությունը և  ներկայացրել է վճռաբեկ բողոք:

Տեսչությունը գտել է, որ Վերաքննիչ դատարանը չի կիրառել մի շարք իրավական նորմեր և օրենսդրական դրույթներ,  որոնք պետք է կիրառեր: Դրան հակառակ  վերաքննիչը  կիրառել է հարցին առնչվող այնպիսի իրավական նորմեր, ըստ որոնց «բջջային կապի օպերատորների կանխավճարային քարտերին առնչվող «Հայփոստ» ՓԲԸ-ի գործարքները ենթակա են գնահատման՝  որպես «այլ տեսակի գումարների ընդունման, մշակման, փոխադրության և քարտերի հանձնման գծով» գործարքներ, և որ «Ընկերության նշված գործարքներն իրականացվել են փոստային գործունեության շրջանակներում»:

Մինչդեռ, ըստ բողոքարկողի, «լիցքավորման քարտերի վաճառքից առաջացած գումարները չի կարելի դիտել որպես «այլ տեսակի գումարների ընդունման, մշակման, փոխադրության և քարտերի հանձնման գծով» գործարքներ, քանի որ դրանք առաջացել են ոչ թե գումարների ընդունման, մշակման, փոխադրության կամ քարտերի հանձնման գործարքներով, այլ բջջային հեռախոսների լիցքավորման քարտերի վաճառքի արդյունքում»:

Քննելով գործը, դատարանը նշեց, որ վիճելի իրավահարաբերության ծագման պահին գործող խմբագրությամբ «Հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կիրառման մասին» ՀՀ օրենքի 4-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` Հայաստանի Հանրապետության տարածքում կազմակերպությունների և անհատ ձեռնարկատերերի կողմից առևտրի օբյեկտների, առևտրի իրականացման վայրերում վաճառատեղերի միջոցով մանրածախ վաճառք իրականացնելիս կամ բնակչությանը ծառայություններ մատուցելիս կանխիկ դրամով իրականացվող դրամական հաշվարկների բոլոր դեպքերում հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կիրառումը, նույն հոդվածի 3-րդ մասում նշված ժամանակացույցին համապատասխան, պարտադիր է, բացառությամբ նույն հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված դեպքերի:

Նույն հոդվածի 2-րդ մասի «ժդ» ենթակետի համաձայն` գործունեության կամ գործունեության իրականացման (գտնվելու) վայրի առանձնահատկություններից ելնելով` կանխիկ դրամով դրամական հաշվարկներ կատարելիս կազմակերպությունների համար հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կիրառումը պարտադիր չէ հետևյալ գործունեության տեսակների մասով` փոստային և սուրհանդակային գործունեության իրականացման:

Հաշվի առնելով այս և էլի մի շարք իրավական նորմատիվային սահմանումներ  Վճռաբեկ դատարանը որոշեց, որ «Հայփոստ» ՓԲԸ-ն իրականացրել է մանրածախ վաճառք, սակայն կանխիկ դրամով իրականացվող դրամական հաշվարկները կատարել է առանց հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կիրառման, ինչը պարտադիր էր»: Եվ  գտել է, որ  նման պայմաններում ՊԵԿ 01.04.2010 թ. կազմած  ակտն իրավաչափ վարչական փաստաթուղթ է:

Ելնելով քննության արդյունքում  արված եզրակացությունից՝  այս գործով Վճռաբեկ դատարանը որոշեց բավարարել բողոքը,  և  «Հայփոստ» ՓԲԸ-ի հայցը մերժել: Վճռաբեկը բավարարեց  նաև ՀՀ Կառավարությանն առընթեր պետական եկամուտների կոմիտեի հակընդդեմ հայցը  և «Հայփոստ» ՓԲԸ-ից, հօգուտ Հայաստանի Հանրապետության որոշեց բռնագանձել 300.000 ՀՀ դրամ: Բացի այդ «Հայփոստ» ՓԲԸ-ից հօգուտ ՀՀ Կառավարությանն առընթեր պետական եկամուտների կոմիտեի բռնագանձվեց 6.000 ՀՀ դրամ` որպես հակընդդեմ հայցադիմումի և 30.000 ՀՀ դրամ` որպես վճռաբեկ բողոքի համար վճարված պետական տուրք: