Փաստ ինֆո

«Հավաքների ազատություն իրավական կարգավորումը և գործնական կիրառությունը» թեմայով այսօր հրավիրված կլոր սեղան-քննարկման ընթացքում Վարչական դատարանի դատավոր Ռուզաննա Հակոբյանը հարց բարձրացրեց այն մասին, որ Վարչական դատարանում հայցեր են լինում` կապված ոստիկանի պահանջի օրինական լինելու հետ:

Ինչ ասել է օրինական պահանջ հարց հնչեցրեց դատավոր Ռ. Հակոբյանը` նշելով, որ լինում են դեպքեր, երբ քաղաքացու ներկայացմամբ` ինքը հավաքի մասնակից չի եղել, այլ պարզապես գտնվել է տվյալ վայրում: Ուստի գնահատել է, որ ոստիկանի պահանջն օրինական չէ և չի ենթարկվել նրան:

Արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալ Գրիգոր Մուրադյանի խոսքով` «Հավաքների ազատության մասին» ՀՀ օրենքը պատասխանում է այդ հարցին: «Հավաքի մասնակից չեն հավաքի անցկացման վայրում հավաքի անցկացման ժամանակ իրենց լիազորություններն իրականացնելու կամ աշխատանքային պարտականությունները կատարելու, ստեղծագործական գործունեություն կամ օրենքով կամ պայմանագրով նախատեսված այլ գործունեություն իրականացնելու նպատակով գտնվող անձինք, ինչպես նաև հավաքի լուսաբանման նպատակով ներկա գտնվող զանգվածային լրատվության միջոցների ներկայացուցիչները»,- նշվում է օրենքի 6-րդ հոդվածում: Իսկ ինչ ասել է օրինական պահանջ հարցին ի պատասխան` Գ. Մուրադյանը նշեց. «Որպես կանոն իրավական պետությունում վարչական մարմինները պետք է օժտված լինեն այնպիսի հեղինակությամբ, որ իրենց պահանջներն ըստ կանխավարկածի օրինական լինեն, ենթադրվում է, որ քաղաքացին պետք է ենթարկվի ոստիկանի պահանջին»: Գ. Մուրադյանի խոսքով` այստեղ ևս կա ողջամտության խնդիր: «Եթե պահանջն ակնհայտ ապօրինի է, իսկ նման պահանջներ ևս կարող են լինել, քաղաքացին առնվազն կարող է ընդդիմանալ` ասելով, որ այդ վայրով քայլելու իրավունք ունի: Բայց, եթե ոստիկանը քաղաքացուն պահանջ է ներկայացնում, ենթադրվում է, որ այն օրինական է»: Այսուհանդերձ Արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալի խոսքով` քաղաքացին հնարավորություն ունի վարչական կարգով վիճարկելու ոստիկանի` իրեն ներկայացված պահանջի իրավաչափությունը:

Հավաքների ժամանակ ոստիկանության գործողությունների ուղեցույցն արդյոք բացառում է խաղաղ հավաքների դադարեցման հնարավորությունը` հաշվի առնելով առաջիկա նախագահական ընտրությունները: «Հավաքների ազատություն իրավական կարգավորումը և գործնական կիրառությունը» թեմայով հրավիրված կլոր սեղան-քննարկման ընթացքում հնչած այս հարցին ի պատասխան Արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալ Գրիգոր Մուրադյանը նշեց, որ ինչպես «Հավաքների ազատության մասին» օրենքը, այնպես էլ Ուղեցույցը բացառում են խաղաղ հավաքների դադարեցման հնարավորությունը: «Եթե հավաքը պահպանում է խաղաղ բնույթը, ապա դադարեցման խնդիր չկա: Սակայն եթե հավաքն անօրինական է, օրենքի ձևական պահանջների տեսանկյունից, կազմակերպիչները և մասնակիցները կարող են ենթարկվել վարչական պատասխանատվության»,- նշեց Գ. Մուրադյանը:

Ինչ վերաբերում է նախորդ հավաքներին` Արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալը նշեց, որ չի կարող դրանք բոլորը գնահատել որպես խաղաղ և իրավաչափ: Համենայն դեպս ըստ նրա` օրենսդիրը և իրավակիրառողն ամեն ինչ արել են, որպեսզի այլևս ինչ-ինչ միջադեպեր, արհեստական լարվածություն չլինի: «Կարծում եմ` սա բավարար նախադրյալ է, որ առաջիկա ընտրություններում հավաքներն անցկացվեն իսկապես քաղաքացիական համերաշխության շրջանակներում»: Գ. Մուրադյանի խոսքով` «Հավաքների ազատության մասին» օրենքն արցունքաբեր գազի օգտագործման հնարավորություն տալիս է: Իսկ Ուղեցույցը բացառիկ դեպքերում է տալիս այդ հնարավորությունը. ուժի կիրառումը պետք է հնարավոր լինի միայն այն դեպքում, երբ սպառված են բոլոր հնարավոր այլ միջոցները: Գ. Մուրադյանի խոսքով` Ուղեցույցն ամրագրում է նաև բանակցային, լարվածության թուլացման սկզբունքը: «Ոստիկանությունը մատնացույց է անում օրենքի խախտումները, եթե օրենքը խախտում են առանձին ցուցարարներ, նրանց մեկուսանցում են: Եթե այս բոլոր միջոցներն արդյունք չեն տալիս՝ ոստիկանությունը հնարավորություն ունի հայտարարելու, որ հավաքը դադարեցված է, որպեսզի այդ անձինք հեռանան: Եթե նրանք չեն հեռանում` առաջանում է անձանց կյանքին, առողջությանը սպառնացող անմիջական վտանգ: Միայն այդ ժամանակ ոստիկանությունը միջամտում է, այդ թվում նաև ուժի կիրառմամբ»: