Փաստ ինֆո

Ո՞ր քրեական գործերով է նախաքննություն իրականացնում ՀՔԾ-ն:

Հարություն Հարությունյան
ՀՀ գլխավոր դատախազության ավագ դատախազ, Արդարադատության առաջին դասի խորհրդական.

- Հատուկ քննչական ծառայության քննիչներին վերապահված քրեական գործերի շրջանակը սահմանված է ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 190-րդ հոդվածով, ինչպես նաև 6-րդ հոդվածով:
Մասնավորապես քրեադատավարական օրենսդրության հիշյալ հոդվածների պահանջներով հատուկ քննչական ծառայության քննիչները նախաքննություն են կատարում ՀՀ օրենսդիր, գործադիր և դատական մարմինների ղեկավար պաշտոնատար անձանց, ինչպես նաև պետական հատուկ ծառայություն իրականացնող պաշտոնատար անձանց կողմից կատարված և նրանց հանցակցությամբ տեղի ունեցած հանցագործությունների վերաբերյալ քրեական գործերով:

Միաժամանակ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 190-րդ հոդվածի համաձայն՝ ՀՀ գլխավոր դատախազը լիազորված է նաև հիշյալ հանցագործության դեպքերի հետ կապված այն քրեական գործերը, որոնցով նույն  պաշտոնատար անձինք ներգրավված են որպես տուժողներ՝ նախաքննության կատարումը հանձնարարել ՀՀ  հատուկ քննչական ծառայությանը:

Գործադիր, օրենսդիր և դատական մարմինների ղեկավար  պաշտոնատար անձանց սահմանումը տրված է ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 6-րդ հոդվածով: Մասնավորապես, հիշյալ անձանց շրջանակում ընդգրկված են ՀՀ նախագահը, վարչապետը, նախարարները, գերատեսչական մարմինների ղեկավարները, սահմանադրական դատարանի նախագահը, դատական այլ մարմինների նախագահները և դատավորները, պետական հատուկ ծառայություն իրականացնող պաշտոնատար անձանց շրջանակում ընդգրկված են դատախազները, ոստիկանության, պաշտպանության նախարարության, մաքսային, հարկային մարմինների քննիչները, փրկարարական ծառայությունը, դատական ակտերի հարկադիր կատարման ծառայության աշխատակիցներն` այսինքն  ուժային մարմինների համապատասխան պաշտոնատար անձինք:

ՀՀ քրեական դատավարության օրենքի 190-րդ հոդվածի համաձայն՝ հատուկ քննչական ծառայության քննիչներին չեն կարող հանձնվել այն քրեական գործերը, որոնք սահմանված չեն 190-րդ հոդվածի 6-րդ մասով թվարկված  գործադիր, օրենսդրի և դատական մարմինների և պետական հատուկ ծառայություն իրականացնող պաշտոնատար անձանց շրջանակում:

Միաժամանակ պարզաբանեմ, որ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 190-րդ հոդվածով նախատեսված են նաև ընտրական խախտումներին առնչվող 4 հանցակազմեր, որոնց առթիվ հարուցված քրեական գործերի քննությունը նույնպես վերապահված է բացառապես ՀՀ հատուկ քննչական ծառայության քննիչներին:

Դրանք են՝ ընտրական իրավունքի իրականացմանը, ընտրական հանձնաժողովների աշխատանքներին կամ ընտրությանը մասնակցող անձանց լիազորությունների իրականացմանը խոչընդոտելը, ընտրությունների կամ քվեարկության արդյունքները կեղծելը, կեղծ ընտրական քվեաթերթիկներ կամ քվեարկության ծրարներ պատրաստելը կամ ակնհայտ կեղծ ընտրական քվեաթերթիկներ կամ քվեարկության ծրարներ հանձնելը կամ իրացնելը, ինչպես նաև ընտրողի կամքի ազատ իրականացմանը խոչընդոտելը: